Eindhoven moet nu actie gaan ondernemen om huizen duurzamer te maken. En het moet ook goedkoper dan de nu begrote 1 tot 3,5 miljard euro. Die boodschap had supervisor van het Duurzaamheidspact Eindhoven Diederik Samsom vandaag voor de betrokken partijen.
In het pact sloten de gemeente Eindhoven, de vier Eindhovense woningcorporaties en Platform Eindhovense klantenraden de handen ineen om huizen te verduurzamen door onder andere gasloos te verwarmen en circulair te bouwen. Doelen zijn relatief makkelijk opgesteld. Er kan eindeloos gediscussieerd worden over plannen van aanpak. Maar hoe kunnen huizen daadwerkelijk duurzaam worden verwarmd? En nog belangrijker: Wanneer gaan we dat realiseren? Volgens supervisor van het project, Diederik Samsom, is de eerste stap relatief simpel: “Begin met de isolatie van woningen.”
Uit onderzoek van de gemeente en de vier woningcorporaties in Eindhoven, Woonbedrijf, Wooninc., Thuis en Sint-Trudo, bleek dat het 1 tot 3,5 miljard gaat kosten om sociale huurwoningen duurzaam te maken. Veel te veel volgens Samsom. Hij geeft aan eerder te kiezen voor goede isolatie in alle sociale huurwoningen dan grote en dure investeringen te doen zoals zonnepanelen op het dak te leggen.
Mogelijkheden per type woning
Die zonnepanelen behoorden wel tot de mogelijkheden in het onderzoek van de woningcorporaties. Zij bracht de mogelijkheden en kosten om een huis te verduurzamen in kaart. Dat leverde een ‘menukaart’ op per type woning waarop precies te zien is wat er moet gebeuren om deze woning duurzaam te maken. De aanpassingen kunnen variëren van het plaatsen van dubbel glas, het isoleren van de spouwmuren tot het aanleggen van een warmtepomp of het installeren van zonnepanelen. Daarbij is ook een gemiddeld prijskaartje te zien per huis. Het verduurzamen van een gemiddelde woning in Eindhoven kost 47 duizend euro, wanneer deze kan worden aangesloten op het warmtenet. Als het huis helemaal verwarmd moet worden door middel van elektriciteit lopen de kosten al snel op naar 69 duizend euro.
Een Eindhovens warmtenet
De gemeente onderzocht het afgelopen jaar de mogelijkheden om huizen in de stad te verduurzamen. Een warmtenet kwam als meest voordelige oplossing uit de test. Volgens Janneke Karthaus van de gemeente is echter maar veertig project van de stad geschikt voor een warmtenet. Om een warmtenet aan te kunnen leggen moeten er namelijk collectieve warmtebronnen in de buurt aanwezig zijn, zoals een industriegebied. Ook moeten de huizen in een wijk relatief dicht op elkaar staan.
Dit zorgt ervoor dat niet alle gebieden in de stad geschikt zijn voor een warmtenet. In het noorden en zuidoosten van de stad is dit geen optie. Daar moeten volgens Karthaus gekeken worden naar andere, vaak meer individuele oplossingen zoals elektrisch verwarmen of de verbranding van biomassa. Volgens Karthaus kunnen de menukaarten van de woningcorporaties hierbij helpen. “Het is een mooie stap alle mogelijkheden voor de woningcorporaties in kaart te brengen. We moeten dat als gemeente ook doen voor de particuliere woningen. Zo kunnen we de krachten bundelen.”
Samenwerken
Samenwerken is dan ook een van de sleutelwoorden in dit pact. Dat is ook volgens kersverse wethouder Rik Thijs heel belangrijk. Hij diende in april 2017 als raadslid een motie in over de samenwerking van verschillende partijen op het gebied van duurzame warmte. Inmiddels is hij wethouder van Klimaat & energie, openbare ruimte & groen. “Ik vind het heel mooi om te zien dat de motie van één A4’tje deze samenwerking en uitkomsten heeft bewerkstelligd”, zegt hij trots. “Maar nu moeten we samen doorpakken om echt impact te kunnen creëren.”
Geen circulariteit zonder duurzaamheid
Om impact te creëren moeten organisaties blijven zoeken naar andere en nieuwe manieren om duurzaam te wonen en te leven. Circulariteit kan daarin niet ontbreken. Vier teams, samengesteld vanuit verschillende organisaties binnen het Duurzaamheidspact, namen deel van de Challenge. Een intensief traject waarin zij onderzoek deden naar circulair inkopen en aanbesteden in de woningbouw. Zo ontstond er een grondstoffenbank waarin aannemers circulaire materialen kunnen vinden. Ook werd er gekeken naar de mogelijkheden op vloerisolatie op een circulaire manier aan te leggen. Daarnaast onderzochten twee teams de mogelijkheden van tijdelijke woningen om de woningnood op te vangen.
Één van alle deelnemende teams voegt de daad bij het woord. Zij zijn bezig met de bouw van twintig tijdelijke woningen op Strijp-S, waarvan er al zes verhuurd zijn. De bewoners kunnen aangeven wat zij goed vinden werken en wat niet. Het biedt een mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan. Wat tevens een van de belangrijkste doelen van het pact is.
Voordat de deelnemende partijen na kunnen denken over een circulaire woningbouw, moet deze volgens Diederik Samsom eerst duurzaam zijn. Het afbreken van materiaal tot de basis om het weer opnieuw te kunnen gebruiken, dat wat circulariteit in veel gevallen inhoud, kost veel energie. Dat moet dan volgens de supervisor wel duurzame energie zijn.
Niet denken maar doen
Er is nog genoeg werk aan de winkel voor de gemeente en de woningcorporaties. De intentie en energie om de stad duurzamer te maken, is aanwezig. Het Duurzaamheidspact blijft van kracht. Onderliggende onderzoeken zijn gedaan. Het komende jaar moeten de deelnemende partijen het gaan doen.