Samenwerkingsverbanden zetten techniekonderwijs nog beter op de kaart

Techniek is niet meer weg te denken uit ons leven. Sterker nog, technische innovaties zullen in grote mate onze toekomst bepalen. Daarom is het belangrijker dan ooit dat kinderen er al van jongs af aan mee te maken krijgen. “Techniek zit overal in. En het schuift steeds meer op naar andere richtingen. Ook in de zorg zijn ze nu bijvoorbeeld op zoek naar technische mensen. Techniek voert steeds meer de boventoon en is in alle sectoren heel breed toepasbaar. Het is uit geen enkele functie meer weg te denken”, aldus Manon Pijnenburg.

Spelenderwijs

Pijnenburg is mede-eigenaar van de Helmondse hightech machinefabrikant AAE. Daarnaast is ze voorzitter van Stichting Hightech Helmond- De Peel, waarin 50 bedrijven verenigd zijn om techniekpromotie in de regio Helmond-de Peel te verbinden en uit te rollen. Ze vertelt: “Samen maak je meer impact dan alle bedrijven los van elkaar. Het is van belang dat kinderen en leerlingen de juiste informatie krijgen over de sector techniek. Dat geldt overigens ook voor alle andere sectoren. Het gaat erom dat ze alles in overweging kunnen nemen en de juiste opleidings- en beroepenkeuzes kunnen maken.”

Volgens Pijnenburg schiet het daar nog weleens tekort, daarom moet er al op het basisonderwijs mee worden begonnen. “Dat is niet altijd even makkelijk want techniek staat niet altijd bovenaan de agenda. Maar als samenwerkingsverband zorgen we ervoor dat we techniek spelenderwijs en op een laagdrempelige manier onder de aandacht brengen.”

Volwassenen spelen belangrijke rol

Ook via samenwerking met andere bedrijven en organisaties wordt er ingezet op techniekpromotie. Het is de bedoeling zoveel mogelijk kinderen – maar ook volwassenen – te bereiken. Ouders en leraren spelen immers een grote rol in het keuzeproces van het kind. Stefan Slenders, manager KOP Bureau, vertelt: “We zien in regio de Kempen wel dat steeds meer jongeren kiezen voor techniek maar is er ook nog veel te winnen. De ouders en leraren spelen hierin een belangrijke rol. Het is een van onze aandachtspunten om die volwassenen te laten zien wat er allemaal mogelijk is met techniek.”

KempenTech

Het KOP (Kempisch Ondernemers Platform) is een overkoepelende ondernemersvereniging van de vier Kempen gemeentes Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden. “Het is een subregio binnen Brainport Eindhoven. In de Kempen zitten 440 maakbedrijven waar zo’n 7000 mensen werken. Om die bedrijven in de toekomst te voorzien van goed geschoold personeel hebben we het programma KempenTech in het leven geroepen.” Via dit programma kunnen jongeren het hele jaar door kennis maken met techniek, zowel binnen als buiten de schoolgebouwen. “Ook gaan we een speciaal programma ontwikkelen om de koppeling tussen landbouw, innovatie en techniek meer inzichtelijk te maken. Zo laten we jongeren het belang van techniek zien bij het verbouwen van voedsel”, aldus Slenders.

Lesmateriaal

Ook Lianne van den Wittenboer, senior projectleider onderwijs bij Brainport Development, zet zich volop in voor techniekpromotie in het onderwijs. Zo ontwikkelt zij samen met bedrijven uit de regio zelfstandig lesmateriaal voor het basis- en voortgezet onderwijs. “In alle regio’s zie je dat klassen dit omarmen. De lesbrieven staan boordevol opdrachten van onze regionale bedrijven. Leerkrachten zien in dat het belangrijk is dat de leerlingen techniek van jongs af aan meekrijgen. We ondersteunen hen om dit op een laagdrempelige manier in de klas te brengen”, aldus Van den Wittenboer.

Samen met AAE is er bijvoorbeeld een lesbrief ontwikkeld waarbij leerlingen via een doe-opdracht leren hoe een doseerspuit wordt geproduceerd: “Het is heel leuk om ze te laten nadenken over hoe je nu rechte strepen op een rond buisje zet.” Ze vervolgt: “Het is uniek in onze regio dat we materiaal hebben van onze eigen bedrijven. Thuis of in de klas krijgen de leerlingen zo een kijkje in de keuken van een bedrijf. Bovendien is het passend in het curriculum, het kan in de plaats komen van andere lesstof.”

Dutch Technology Week

Slenders, Pijnenburg en Van den Wittenboer besteden het hele jaar door aandacht aan techniekpromotie. Hoewel ze regelmatig de samenwerking opzoeken, bundelen ze hun krachten tijdens de Dutch Technology Week van 31 mei tot en met 5 juni nog eens extra. Pijnenburg: “We zijn al heel lang partner van de DTW en vanuit AAE doen wij aan veel evenementen mee. De speeddates zijn daar een voorbeeld van. Als bedrijf vinden we het belangrijk om onze bijdrage te leveren. Je zal aan de voorkant moeten investeren om voldoende aanwas voor de toekomst te genereren.” De speeddates vinden plaats via het DTW Online Platform. Leerlingen uit het voortgezet onderwijs en techbedrijven gaan hierbij met elkaar in gesprek.

“Vanuit Stichting Hightech Helmond- De Peel organiseren we het hele jaar door diverse activiteiten. Maar de DTW is een soort finaleweek, dan wordt alles bij elkaar gebracht”, vervolgt Pijnenburg. “Door corona kan er heel veel niet, maar toch ook heel veel wel. Door alle online activiteiten is het bereik nu groter dan normaal. Gelukkig kunnen we daarnaast ook nog heel veel doen in de klassen dus ik denk dat we een mooie mix hebben gevonden. Het is geweldig dat we in samenwerking met Brainport Development nu alle leeftijdscategorieën en alle onderwijsniveaus bereiken.”

Kennismaken met regionale bedrijven

Een paar voorbeelden van activiteiten tijdens de DTW zijn de Live Tech Battle voor groepen 5 en 6 en Een Bedrijf in een Doosje voor groepen 7 en 8. “Bij die laatste activiteit maken kinderen in groepjes een regionaal bedrijf in een doosje. Deze komen uiteindelijk in verschillende winkeletages in de regio te staan. Daarnaast hebben we achttien hightech leskisten ontwikkeld waarbij we door middel van workshops een bedrijf in een kist aanbieden. In de DTW beginnen we hiermee en via een uitleensysteem worden ze daarna het hele jaar door uitgegeven. De klas leert op die manier echt een bedrijf en de techniek kennen.” Slenders vult aan: “De leskisten zijn erop gericht om zoveel mogelijk werk uit handen te nemen bij de leerkrachten. Ze hebben er ook niet veel technische kennis voor nodig. Het is uitgezet op een laag technisch niveau.”

Pijnenburg noemt NTS Botech als voorbeeld: “Zij bewerken onder andere graniet voor diverse technische toepassingen. Samen met hen hebben we een leskist gemaakt waarmee kinderen speksteen kunnen bewerken om er sieraden van te maken.” Ook Techteam Binqi zal live gaan tijdens de DTW. “Dit is een game waarmee kinderen in hun eigen huis de techniek leren kennen achter alle dagelijkse producten. Hoe komt bijvoorbeeld de lucht in een voetbal? En hoe komen de wieltjes onder een bureaustoel?”

Techniekpromotie

En dat is nog niet alles. Zo gaan Van den Wittenboer en Thea Koster, voorzitter van het Techniekpact, tijdens een DTW Talk met elkaar en andere deelnemers in gesprek over het belang van techniekpromotie. “We richten ons daarbij op de vraag hoe we het tastbaarder kunnen maken”, zegt Van den Wittenboer. “Daarnaast hebben we nog het techniekevenement Mission Tech, waarbij KempenTech dit jaar is aangesloten. Ongeveer 15.000 leerlingen uit groepen 5 tot en met 8 uit de hele Brainport regio doen hier aan mee.” Ook de lespakketten AutoTech voor groepen 3 en 4 en Ontwerpen en Prenten voor de groepen 1 en 2 van het basisonderwijs zien het licht tijdens de DTW.

Samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven

Naast de activiteiten van KempenTech levert Slenders een bijdrage via de DTW Talk Bedrijfsleven: belang van samenwerking met het onderwijs. Samen met Jan-Paul Kimmel, social responsibility manager van NXP Nijmegen en Birgit Goumans, adjunct directeur bij Kusters Goumans, en Inge Wouters van ASML zal hij in gesprek gaan over hoe bedrijfsleven en onderwijs er samen voor kunnen zorgen dat jongeren hun talent voor technologie ontdekken. Hij vertelt: “Als je in de techniek werkt, draag je bij aan het vinden van oplossingen voor maatschappelijke problemen. Er is een mooie toekomst voor je weggelegd. Het beeld dat je in een vieze hal komt te werken is allang achterhaald. Het zijn allemaal prachtige bedrijven met interessante functies.”

Hoewel het hard werken is om iedereen – kinderen, ouders en leerkrachten – op één te lijn te krijgen, lijkt het steeds meer de goede kant op te gaan. Van den Wittenboer, tot slot: “De draai is de laatste tijd echt tot stand gekomen. Het is mooi om te zien dat iedereen er zo enthousiast mee aan de slag gaat.”

Ze beseft wel dat het een bewustwordingsproces is en dat dit tijd nodig heeft. “Als je kinderen vraagt wat ze later willen worden, kiezen ze nog vaak voor de stereotype beroepen, zoals dokter. Ze geven dan aan dat ze mensen graag beter willen maken. Maar je kan een chirurg zijn die dagelijks mensen moet opereren of je kan bij een bedrijf werken waar onderdelen voor de medische industrie worden gemaakt. In dat laatste geval ben je helemaal aan de voorkant betrokken bij innovaties waarmee je operaties misschien juist kan voorkomen. Het is belangrijk dat kinderen dit meekrijgen. Later arts worden is allang niet meer de enige weg naar het beter maken van mensen.”