12x goud, 11x zilver en 11x brons. Als dat de medailleoogst is van Nederland tijdens de Olympische Spelen in Tokio dan hebben Fabian ten Kate en Elmer Sterken van de Rijksuniversiteit Groningen een fijn neusje. De twee economen van de RUG hebben met een econometrisch model geprobeerd de medaillespiegel te voorspellen. Nederland komt daar als een van de hoogvliegers uit in Japan. In het totaalklassement zou Nederland volgens het RUG-model als zesde eindigen, een absoluut record. Het hoogste aantal medailles tot nu toe was in 2000 (Sydney) met 12x goud, 9x zilver en 4x brons.
De RUG doet zijn voorspellingen sinds de Spelen van 2002. Het model wordt telkens iets aangescherpt. De belangrijkste input dit keer zijn het thuisvoordeel en het aantal gewonnen gouden, zilveren en bronzen medailles tijdens wereldkampioenschappen in de diverse disciplines – dit keer een recordaantal van 339.
“Eerst ijken we daarbij het model door het medaillesucces per kleur bij de Olympische spelen van 2016 te verklaren en daarna schatten we uit de WK-resultaten van de afgelopen jaren voor de 339 verschillende disciplines het Olympisch medaillesucces in Tokio.”, aldus de economen in een bijdrage voor het vakblad Economisch Statistische Berichten.
Rio
Het model is volgens Sterken en Ten Kate een verbetering ten opzichte van het model voor de Spelen van 2016, omdat het relevantere informatie bevat. “Toen baseerden we onze voorspellingen op de relatieve ontwikkeling van het reële inkomen per hoofd en aantallen deelnemers per land. Het is evenwel een feit dat deze informatie ook al in de behaalde WK-uitslagen besloten ligt.”
Bij de vorige Zomerspelen in Rio de Janeiro (2016) werd de medailleoogst voor Nederland geraamd op 8x goud, 9x zilver en 7x brons en een twaalfde plaats in het eindklassement. Het werd uiteindelijk 8x goud, 7 zilver en 4x brons. Een flink nadeel voor de modelbouwers in Rio was dat Rusland vanwege de dopingaffaire maar met een hele kleine ploeg optrad. Dat kon in het model nog niet worden meegenomen.
Top-5
Nu zou er volgens het RUG-model voor Nederland dus een fantastische zesde plaats in het verschiet liggen, vóór grote landen als Duitsland, Frankrijk en Australië. De top-5 in het RUG-model bestaat uit respectievelijk de VS (127 medailles waarvan 47 goud), China, Japan, Rusland en het VK.
De RUG is uiteraard niet de enige die voorspellingen doet over Olympische medailles. Een hele uitgebreide voorspelling voor alle medailles kwam vandaag bijvoorbeeld van de Associated Press (denkt dat Nederland 16x goud kan halen).
Ook de bookmakers zijn altijd actief op dit gebied. Zij zien de VS als favoriet om het medailleklassement te winnen vóór China. De rest van hun top-10 bestaat uit: Japan, het Russisch team, het VK, Australië, Italië, Nederland, Duitsland en ex aequo Frankrijk en Zuid-Korea.
Covid-19 maakt voorspellen lastig
Een van de grote problemen bij al deze voorspellingen – inclusief die uit Groningen – is dat er door Covid-19 grote onzekerheid bestaat over de voorbereiding en de vorm van atleten. Hoe hebben ze het afgelopen jaar kunnen trainen? Dat kan voor een sporter uit China heel anders zijn dan voor een Ethiopiër. Ook de kwalificaties verliepen volstrekt anders dan bij voorgaande Olympische Spelen. En dan is er nog de onzekerheid over potentiële corona-uitbraken tijdens het toernooi. De eerste gevallen zijn al bekend.
Vanwege al die onzekerheden kwam Japan vandaag terug op zijn eerder uitgesproken voorspelling van 30 gouden medailles (in het RUG-model wordt uitgegaan van 24). “Met betrekking tot de vraag of het belangrijk is dat we 30 gouden plakken halen, zou ik willen zeggen, nee”, aldus de voorzitter van het Japanse Olympisch comité Yasuhiro Yamashita. Het is volgens hem veel belangrijker dat iedereen gezond blijft en zijn sport zo goed mogelijk kan uitoefenen.
Van den Hoogeband
Japan haalde in Rio slechts 12 gouden medailles, maar de hoop is dat het thuisvoordeel (zelfs zonder toeschouwers) in het voordeel van de Japanners werkt. Dat is zoals gezegd ook in het RUG-model van belang, overigens niet alleen voor Japan. Ook Frankrijk, waar de volgende Spelen worden gehouden, zou daar nu al van kunnen profiteren.
Onze eigen Chef de mission, Pieter van den Hoogeband, wil (terecht) geen prognoses afgeven. “Ik hoop drie”, zei hij met een knipoog voor zijn vertrek naar Japan.
Sportvoorspellingen zijn sowieso lastig bleek eerder dit jaar tijdens het EK-voetbal toen wetenschappers van verschillende universiteiten tipten op Frankrijk. Jammer, maar helaas. Het werd Italië.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
