Nederland staat voor een uitdaging: een dreigend tekort van 1,4 miljoen werknemers. Slimme technologie en migratie zijn hard nodig om daar een antwoord op te bieden. AI neemt al een sprint in ICT en finance, terwijl robots de bouw veroveren. Toch zijn er nog onontgonnen mogelijkheden, vooral bij de overheid en in het onderwijs. Intussen vullen migranten een aanzienlijk deel van de nieuwe banen. Het recept voor succes lijkt te liggen in een mix van technologie, migratie en slimme omscholing. Zo kan we de Nederlandse economie blijven draaien en komt de arbeidsproductiviteit op peil.
De arbeidsmarktkrapte in Nederland is historisch hoog, met een tekort dat kan oplopen tot 1,4 miljoen werknemers als er niets verandert, aldus een recent rapport van Rabobank. Kunstmatige intelligentie (AI) en robots worden steeds vaker ingezet om het personeelstekort te compenseren. AI speelt een belangrijke rol in de ICT-sector en de financiële dienstverlening, terwijl robots vooral in de industrie en de bouw opduiken als waardevolle nieuwe collega’s.
Migranten als sleutelspelers
Naast technologie zijn migranten cruciaal voor de Nederlandse arbeidsmarkt. Tussen 2016 en 2022 werd ruim 40% van de nieuwe banen ingevuld door migranten, schrijft Rabobank. Vooral hoogopgeleide migranten zijn onmisbaar voor sectoren zoals machinebouw, telecom en financiële dienstverlening. Deze sectoren rekenen op hun vaardigheden om concurrerend te blijven op de wereldmarkt. In sectoren met lage toetredingsdrempels, zoals de landbouw en niet-specialistische zakelijke dienstverlening, is het aandeel migrantenbanen eveneens sterk gestegen.
Onderbenut potentieel
Ondanks de successen in de private sector blijft de publieke sector achter in het benutten van technologie. Zowel bij de overheid als in het onderwijs is er nog veel onbenut potentieel voor AI en andere technologische innovaties. Een inhaalslag op dit gebied kan helpen om toekomstige knelpunten in deze sectoren aan te pakken en de arbeidsproductiviteit te verhogen.
In een andere studie benadrukt McKinsey het belang van omscholing en permanente opwaartse ontwikkeling om de arbeidsmarkt gezond te houden. Het aantal jaarlijks om te scholen mensen moet naar verwachting met een factor 1,4 toenemen. Dit betekent dat werknemers vaker van beroep zullen veranderen, met een gemiddelde stijging van 1,9 naar 2,4 beroepen per loopbaan. Deze ‘trein van baantransities‘ is noodzakelijk om de Nederlandse arbeidsmarkt vitaal te houden en de productiviteit te verhogen.
De rol van innovatie
Innovatie in productieprocessen speelt eveneens een sleutelrol in het verhogen van de arbeidsproductiviteit. Digitalisering van het maakproces biedt bedrijven mogelijkheden om efficiënter te werken. Organisaties zoals de Metaalunie werken samen met TNO en regionale hubs om bedrijven te ondersteunen bij deze transitie. Initiatieven zoals de Smart Makers Academy en productiviteitskringen helpen bedrijven om up-to-date te blijven met de nieuwste technologieën en processen.
Technologie, migratie en omscholing
De combinatie van technologie, migratie en omscholing is essentieel om de Nederlandse arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken. Door slimme investeringen in AI, robotica en de ontwikkeling van werknemers kunnen we niet alleen het personeelstekort aanpakken, maar ook de arbeidsproductiviteit verhogen. Dit zal bedrijven helpen concurrerend te blijven en de economie draaiende te houden. De toekomst van werk in Nederland ziet er veelbelovend uit, met robot-collega’s en hoogopgeleide migranten als waardevolle toevoegingen aan ons team.