Een team van de Universiteit van Genève (UNIGE) heeft samengewerkt met Université Lumière Lyon 2, Université Paris 8 en uitgeverij “Les Doigts Qui Rêvent” om een innovatief tactiel boek te maken voor kinderen met een visuele beperking. Het boek bevat illustraties die gebaseerd zijn op tastzin en gehoor in plaats van zicht, wat zorgt voor een meer inclusieve leeservaring, aldus UNIGE in een persbericht.
Het prototype boek, “Petite main se promène” (“Kleine hand gaat wandelen”), bevat 4 pagina’s met actieprompts en geluiden, waardoor objecten makkelijker en sneller herkend kunnen worden. Elf kinderen met verschillende gradaties van visuele beperking namen deel aan het ontwerpproces. Een nieuw immersief prototype, dat werkt met geleidende stoffen, schuim en elektronische circuits om geluiden te activeren, is momenteel in ontwikkeling.
- De tactiele boeken voor visueel gehandicapte kinderen die vandaag de dag bestaan, zijn gebaseerd op eerdere visuele ervaringen.
- Het nieuwe prototype boek bevat acties die kinderen met hun handen kunnen uitvoeren, waardoor de interactie met voorwerpen in het echte leven wordt nagebootst.
Grenzen verleggen
Traditionele tactiele boeken voor kinderen met een visuele beperking zijn afhankelijk van eerdere visuele ervaringen, waardoor het begrip en plezier van blinde kinderen beperkt is. Het UNIGE-team, onder leiding van Dannyelle Valente, onderzoeksassistent aan de Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen van de Universiteit van Genève en docent aan de Université Lumière Lyon 2, wilde “een ervaring bieden die beter aansluit bij de zintuiglijke ervaring van kinderen met een visuele beperking”. Dankzij deze baanbrekende aanpak kunnen kinderen met een visuele beperking boeken op een meer inclusieve en boeiende manier ervaren.
De onderzoekers hadden eerder 3D-modules ontworpen, zoals miniatuurglijbanen en schommels, die visueel gehandicapte kinderen met hun wijs- en middelvinger konden verkennen. Het huidige onderzoek combineert deze modules met geluiden om het prototype boek te creëren.
Zintuigen prikkelen door acties en geluiden
Het boek met 4 pagina’s bevat acties die kinderen met hun handen kunnen uitvoeren, zodat de interactie met voorwerpen in het echte leven wordt nagebootst. Geluiden worden gebruikt om manipulatie aan te moedigen, bijvoorbeeld “Beklim de trap met je vingers” vraagt kinderen om een kleine trap op te lopen terwijl voetstapgeluiden klinken. Deze combinatie van gebaren en geluiden zorgt ervoor dat objecten sneller en gemakkelijker herkend worden, waardoor de leeservaring leuker en toegankelijker wordt voor kinderen met een visuele beperking.
Het boek werd ontworpen in samenwerking met 11 kinderen in de leeftijd van 5-11 jaar met verschillende gradaties van visuele beperking. Er werden tests uitgevoerd waarbij het lezen van een groep volledig blinde kinderen werd vergeleken met een groep kinderen met enige visuele vaardigheden. De resultaten, gepubliceerd in het British Journal of Visual Impairment, tonen de effectiviteit aan van de combinatie van gebaren en geluiden in het tactiele boek.
Inclusiever boek
Edouard Gentaz, hoogleraar en directeur aan de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit van Genève, benadrukt het belang van het creëren van “meer inclusieve en effectieve tactiele boeken, ongeacht de visuele ervaring van kinderen”. Het succes van het prototype “Petite main se promène” is een belangrijke stap in de richting van dit doel.
Momenteel wordt er een nieuw prototype ontwikkeld met geleidende stoffen, schuim en elektronische circuits om nieuwe geluiden en soundscapes te activeren als reactie op de gebaren van de lezers. Dit meeslepende boek zal naar verwachting binnenkort worden uitgebracht, waardoor de leeservaring voor visueel gehandicapte kinderen nog verder zal veranderen.
