E52 neemt je tijdens Dutch Design Week mee langs de pareltjes van het festival. Tien bijzondere ontwerpers, die in onze ogen de hidden gems van dit jaar zijn. In aanloop naar DDW zetten we elke dag een pareltje in de spotlight. Vandaag: Renee Scheepers (ontwerper, onderzoeker, oprichter Nul Zes)
Wat Ontwerper vs onderzoeker
Door Renee Scheepers
Waar Nul Zes, NRE-terrein
Renee Scheepers doet eigenlijk teveel om te vangen in dit verhaal. Ze is ontwerper, studeerde ooit cum laude af aan de Design Academy Eindhoven. Is daarnaast onderzoeker, oprichter van Nul Zes, stadsambassadeur en nauw betrokken bij de ontwikkeling van het NRE-terrein. Tijdens DDW geeft ze een inkijkje in haar veelzijdige werkwereld. Hier alvast een voorproefje – aan de hand van vier bepalende momenten.
We dachten: we willen zelf die gevestigde orde zijnRenee Scheepers, Oprichter Nul Zes
Ontwerpen is onderzoeken
Tijdens mijn opleiding aan de DAE werden we voor een opdracht naar Landgoed De Grote Beek gestuurd, het terrein van de GGzE. De opdracht was kort: ga erheen en kijk wat je er als ontwerper kunt betekenen. Dat is interessant, dacht ik. Normaal gesproken werkten we met projecten die overzichtelijk waren, met een begin en een eind. Met een opdracht die luidde: maak dit of dat. Nu kregen we alleen een context. Je moest zelf tot een vraag komen. Het was een omslagpunt. Ik realiseerde me dat ik me als onderzoeker moest gedragen. Hoe komen bezoekers hier binnen? Wat zijn achterliggende belangen? Welke ideeën leven er?
Voor mijn afstuderen ben ik met die blik gaan kijken naar een bestralingsinstituut voor kankerpatienten. Wat komt er allemaal op je af? Hoe verwerk je dat als patiënt? Uit onderzoek blijkt dat goede informatievoorziening een rol speelt bij de overlevingskansen van mensen met kanker. Als je vertrouwen hebt in de informatie die je krijgt, neem je vaak betere beslissingen.
Als patiënt zit je veel te wachten. In de wachtkamer kijk je naar allemaal gesloten deuren. Je gaat je voorstellingen maken van wat daarachter gebeurt. Ik heb geprobeerd het ‘instituut’ te doorbreken. Om het transparanter te maken. Ook de bestraling zelf. Wat is dat nou precies? Mensen vragen zich vaak af of het pijn doet. En of ze hun kleren wel kunnen aanhouden.
Het resultaat is het handboek Revealing maps of cancer care. Bij dit instituut zijn daardoor verschillende dingen veranderd. De manier waarop je ontvangen wordt, de informatie over het traject dat je ingaat, de wijze van praten met patiënten. Het is empathischer, zonder dat het kinderachtig wordt.
Een eigen plek
Na mijn afstuderen ben ik Nul Zes begonnen. Ik wilde al heel lang een eigen plek in Eindhoven. Een fijne werkruimte met verschillende mensen onder één dak. Waar we gewoon toffe dingen kunnen doen. Werken, feesten, cabaretavonden organiseren.
In 2013 zijn we gestart op het NRE-terrein. Nul Zes is een collectief van ontwerpers met verschillende achtergronden. We maken veel gebruik van elkaars kwaliteiten.
Onderzoek skills aanscherpen
Ik zie mezelf nog steeds als onderzoeker. Toen ik door DAE gevraagd werd als research associate was dat voor mij een mooie kans om mijn onderzoek skills verder aan te scherpen. Als associate werk ik mee aan onderzoeksvragen die externen indienen. Wat we daarvan leren, vloeit ook weer terug in het onderwijs.
Mijn laatste project? Dat was samen met het Waterschap de Dommel en Woonbedrijf. Het Waterschap vroeg zich af hoe ze de bewustwording rond water kunnen vergroten. Bewoners spelen daar een belangrijke rol in. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de hoeveelheid medicijnen waarmee we zelf ons water vervuilen, kunnen we nog veel verbeteren. Via Woonbedrijf zijn we met bewoners van de wijk Geestenberg in contact gekomen.
In zo’n proces ben ik me bewust van mijn rol als ontwerper. Ik ben geen wetenschapper, maar ontwerp manieren om in gesprek te gaan. Liefst een beetje ludiek en grappig. Uit die gesprekken haal ik de bouwstenen voor het onderzoek. We kwamen er bijvoorbeeld achter dat de wijkbewoners best wat meer sociale contacten wilden. Al vulden ze in de enquêtes van het Woonbedrijf steevast in van niet. Kennelijk wilden ze wel contact, maar niet via de activiteiten die nu werden aangeboden.
In Geestenberg zijn er verschillende dingen in gang gezet. Bewustwording, in dit geval rond water, kun je niet opleggen. Je moet dat samen ontdekken. Met een aantal bewoners uit de wijk die in een scootmobiel zitten, zijn we bijvoorbeeld op watersafari gegaan. Dat maakte tastbaar hoe wijzelf ons water vervuilen, vaak zonder dat we het zelf in de gaten hebben.
Vaak komen deze bewoners niet veel verder meer dan hun eigen straat of de supermarkt. Met een gebiedsbeheerder zijn we toen op pad gegaan. Ik ook in een scootmobiel, inderdaad. Hij liet ons een stukje van de Dommel zien dat onder de bedorven planten zat. Hier heeft dus iemand zijn aquarium geleegd, legde hij uit. En wees op de tropische plant die er tussen dreef. Dat maakt tastbaar hoe wij zelf ons water vervuilen.
Gevestigde orde
Leegstaande terreinen worden vaak tijdelijk gevuld met creatieven. Zo is het met ons ook begonnen op het NRE-terrein. En als het eenmaal leuk begint te worden, moet je weg. Plaatsmaken voor grotere bedrijven, voor de gevestigde orde.
Toen de grond op het NRE-terrein in de verkoop ging, dachten we: we willen zelf die gevestigde orde zijn. Samen met een investeerder gaan we binnenkort onze eigen ruimte kopen. We zitten vol plannen om dit pand nog mooier te maken. En samen met de andere toekomstige NRE-bewoners denken we na over de verdere ontwikkeling van dit terrein.
Tijdens DDW kun je hier alvast rondkijken. Zoals elk jaar organiseren we met Nul Zes iets rond het thema van de DDW. En daar steken we graag een beetje de draak mee. Dit jaar is het thema stretch. Verwacht dus veel rekken en strekken. En een zoektocht naar de bar van de toekomst.
De tien pareltjes van DDW zijn tot stand gekomen in samenwerking met Dutch Design Daily en curator Katja Lucas van DDW. Wil je de parels zelf bewonderen? Elke dag organiseert Urban Exploring Tours samen met KOGA fietsen een bijzondere fietstocht langs de geselecteerde ontwerpers. Meer info vind je hier.
