In Nederland gebruiken we per persoon zo’n 130 liter drinkwater per dag. Niet alleen voor de dorst, een lekker kopje thee, of een frisse douchebeurt. We spoelen er ook onze wc’s mee door. Zonde van dat schone drinkwater, zeker als je bedenkt dat het een schaars goed dreigt te worden. Het zijn met name extreme weersomstandigheden die de drinkwaterkwaliteit en -voorziening in gevaar brengen. In Oostenrijk hamert belangenorganisatie Resource Water in Wels/Upper-Oostenrijk (IGWR) op de noodzaak op grote schaal regenwater te gaan gebruiken. Dat scheelt kostbaar drinkwater en is ook nog eens goed voor het klimaat.
Het doel van het IGRW is de waarde van water steviger in het bewustzijn van de bevolking te verankeren. Tegelijkertijd richten de deskundigen zich ook tot politici. Zij eisen dat er een einde komt aan het steeds verder afdichten van oppervlakken en dat het doorsijpelen van regenwater in de grond in ruimere mate mogelijk wordt gemaakt. Dit is de enige manier om regenwater terug te brengen in de natuurlijke watercyclus. Er is ook nog steeds een zekere behoefte aan onderzoek om voor alle gebieden adequate oplossingen te vinden.
Langdurige droogte heeft grote gevolgen. Zo leidt het droge bodems. Wanneer het eindelijk begint te regenen, slaat de grond dicht en kan het water niet in de bodem doordringen. Wanneer deze situatie zich voordoet, stromen grote watermassa’s min of meer volledig bovengronds af.
In dichtbevolkte gebieden wordt ook nog eens het regenwater via de riolering afgevoerd. Dit vormt een aanzienlijke belasting voor het rioleringssysteem. Neerslagpieken kunnen niet worden opgevangen en leiden zoals in de afgelopen zomer ook in Nederland, tot overstromingen. Maar om de natuurlijke watercyclus in stand te houden, is het noodzakelijk dat het regenwater de grond kan binnendringen. Als dit niet het geval is, loopt de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater gevaar – en dus ook de kwaliteit van het drinkwater.
Neveneffecten
Studies hebben aangetoond dat een wijdverbreid gebruik van systemen voor het opvangen van regenwater belangrijke neveneffecten heeft. Zoals het retentiepotentieel bij hevige regenval op korte termijn, waardoor riolen en rioolwaterzuiveringsinstallaties effectief kunnen worden ontlast. Bovendien blijft het regenwater in de natuurlijke cyclus van verdamping, regenval en infiltratie een rol spelen. Op die manier draagt het gebruik aanzienlijk bij tot een duurzame vermindering van de waterafvoer uit woongebieden.
Automatisch
Moderne systemen voor het opvangen van regenwater werken volledig automatisch. Ze zijn gebaseerd op een filter, een regenwaterpompstation met geïntegreerde drinkwatertoevoer en -regeling, leveren een zeer goede waterkwaliteit en vergen weinig onderhoud. De meeste onderdelen van het systeem hoeven slechts eenmaal per jaar te worden gecontroleerd of onderhouden.
Afhankelijk van de grootte van het reservoir kan zich, vooral in het koude jaargetijde, snel een aanzienlijke voorraad regenwater ophopen, die dagenlang en zelfs wel weken de waterbehoefte kan dekken. Met de modernste technologieën kan zo het verbruik van drinkwater tot vijftig procent worden teruggedrongen, aldus de IGRW op haar website.
Groffilter
Bij private systemen wordt het regenwater opgevangen via het dakoppervlak van het huis en komt het via regenpijpen en een mechanische groffilter in de regenput terecht. Om een tegen licht beschermde en koele omgeving te waarborgen, worden de reservoirs bij voorkeur buiten gebouwen in de grond ingegraven. Het water in deze put wordt gebruikt voor zogenoemde ‘grijze’ toepassingen zoals voor de wasmachine en doorspoelen van het toilet.
Mocht er ooit te weinig regenwater in de put zijn, dan wordt het automatisch met gewoon drinkwater aangevuld. Het is echter belangrijk dat de leidingen voor drinkwater en regenwater niet rechtstreeks met elkaar verbonden zijn. Regenwater is immers nier gezuiverd en kan gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Gescheiden leidingsystemen zijn daarom verplicht. Bovendien moet op de tappunten voor regenwater worden vermeld: “Geen drinkwater”.
Bouwvergunning
Voor de bouw en de exploitatie van systemen voor het opvangen van regenwater is in Oostenrijk een bouwvergunning is in de meeste gevallen niet vereist. De aanleg van een systeem moet wel worden gemeld bij het plaatselijke afvalwaterverwijderingsbedrijf of de plaatselijke waterleverancier of gemeente. Het is echter belangrijk dat de desbetreffende verordeningen worden nageleefd. Ook het lozen van gebruikt regenwater in de openbare riolering moet worden gemeld bij het afvalwaterverwerkingsbedrijf.
Hoewel in principe alle dakbedekkingen geschikt zijn voor het gebruik van regenwater, kleven er wel haken en ogen aan. Water van bitumen daken en groendaken kan bijvoorbeeld gelig worden en is dus niet geschikt voor het wassen van kleding. Daken van asbestcement en metaal zijn alleen geschikt voor toiletspoeling. Voor alle andere daken is er geen beperking op het gebruik voor tuinbesproeiing, het doorspoelen van toiletten en het doen van de was. Andere voorbeelden van mogelijke toepassingen zijn het schoonmaken van terrassen en tuinmeubelen en het vullen van aquaria en tuinvijvers.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
