De Nederlandse chipleveranciers staan voor een cruciale uitdaging. Hun sterke afhankelijkheid van enkele grote chipgiganten bedreigt toekomstige groei en kan leiden tot een gemist inkomstenpotentieel van €6 miljard euro. Diversificatie naar aangrenzende markten is noodzakelijk om deze dreigende financiële klap te ontwijken, zo luidt de conclusie van het nieuwste rapport van PwC.
Waarom dit belangrijk is:
De chipindustrie, een van de hoekstenen van de Nederlandse hightechsector, staat op een kruispunt. De groei die jarenlang als vanzelfsprekend werd beschouwd, lijkt nu tegen barrières aan te lopen. Een rapport van PwC onderstreept de urgentie. Hierin wordt gewaarschuwd voor de groeiproblemen van de Nederlandse toeleveranciers aan de chipindustrie, die tegen 2030 een omzetdaling van 6 miljard euro riskeren.
De afhankelijkheid van enkele grote spelers zoals ASML, ASM en NXP wordt scherp onder de loep genomen. Deze bedrijven hebben de sector naar ongekende hoogtes gebracht, maar nu lijkt de symbiose een valkuil te worden. De toeleveranciers moeten hun klantenportfolio verbreden en innovaties ook in andere sectoren toepassen om niet achter te blijven.
De kwetsbaarheid van specialisatie
Specialisatie heeft de Nederlandse chipindustrie geen windeieren gelegd. De focus op specifieke technologieën en het aangaan van diepe relaties met enkele grote afnemers hebben gezorgd voor een sterke marktpositie. Maar in een snel veranderende wereld is deze specialisatie ook een zwakte. De risico’s worden groter naarmate de afhankelijkheid toeneemt.
Het advies is duidelijk: diversificeren. Maar hoe kunnen bedrijven die zo diepgeworteld zijn in de chipsector deze omslag maken? Hier ligt een complexe taak voor het management. Het vereist niet alleen het verkennen van nieuwe markten, maar ook het investeren in onderscheidende technologieën en het aantrekken van talent dat buiten de gebaande paden durft te denken.
De Nederlandse regering en de Europese Unie kunnen hierin ondersteunende rollen spelen. Beleidsmakers worden opgeroepen om initiatieven te ontwikkelen die innovatie stimuleren en toeleveranciers helpen om toegang te krijgen tot nieuwe markten.
In China investeerde de regering onlangs nog eens $47.5 miljard in zijn eigen halfgeleiderindustrie. Het is het derde geplande staatsgesteunde investeringsfonds. De honderden miljarden yuan onderstrepen het doel van president Xi Jinping om China zelfvoorzienend te maken op het gebied van halfgeleiders.
Dat streven is nog dringender geworden nadat de VS de afgelopen jaren een reeks exportcontrolemaatregelen heeft ingesteld uit vrees dat Peking geavanceerde chips zou kunnen gebruiken om zijn militaire capaciteiten te vergroten.
De rol van grote chipbedrijven
De grote chipbedrijven zelf kunnen niet aan de zijlijn blijven staan. Het is in hun eigen belang om een gezond ecosysteem van toeleveranciers te onderhouden. Door partnerships aan te gaan met kleinere spelers en start-ups kunnen ze innovatie aanmoedigen en hun leveranciersketen robuuster maken. Dit betekent ook dat ze wellicht moeten accepteren dat hun toeleveranciers met concurrenten samenwerken, in plaats van exclusieve relaties na te streven, aldus PwC.
De komende jaren zullen cruciaal zijn om deze veranderingen door te voeren. Het is een kans voor Nederland om haar positie als leidende kracht in de chipindustrie te behouden en zelfs te verstevigen. De tijd zal leren of de sector in staat is om zich aan te passen en te floreren in een veranderende globale economie.
