Velen van u weten dat ik geregeld de bewering ontkracht dat dieselvoertuigen minder CO2 uitstoten dan elektrische voertuigen. Maar één ding dat ik niet echt had uitgewerkt, is hoeveel CO2 er wordt uitgestoten bij de productie van benzine en diesel. Het blijkt dat ik veel te conservatief was. Als je eenmaal de emissies van een auto weet, moet je maar liefst 30% toevoegen voor een benzineauto en 24% voor een diesel!
Ik schrijf al zo’n vijftien jaar over de onvermijdelijkheid van elektrische voertuigen. Soms noemen mensen me een evangelist en zeggen dat ik te optimistisch ben. Maar mijn toon is nooit veranderd en ik heb me altijd aan de feiten gehouden. Toch was één ding voor mij een beetje een Grote Onbekende. Hoeveel CO2 wordt er precies uitgestoten tijdens de productie van benzine en diesel?
Tot nu toe heb ik gewoon cijfers gebruikt van RVO/CE-Delft/TNO1 zonder echt te begrijpen hoe ze tot die cijfers zijn gekomen. Dat ging vele jaren goed. Mijn onwetendheid kwam echter aan het licht in een recente discussie met Martien Visser en Cees van der Leun, waar ik de superefficiënte raffinaderijen niet kon koppelen aan de emissies waarvan ik wist dat ze groter waren.
Ik begon met het doorzoeken van tientallen wetenschappelijke bronnen. Maar man, dat is moeilijk. Het kostte me mijn hele weekend! De olie-industrie is een wereld op zich met verschillende prioriteiten, bronnen en zelfs verschillende eenheden. Tot overmaat van ramp zijn er grote verschillen tussen oliebronnen en raffinaderijen. En het was allemaal erg moeilijk te lezen voor een niet-deskundige als ik.
Dus vroeg ik om input op twitter. Het blijkt dat Jonathan Koomey (een van mijn vrienden/followers) onlangs een gezaghebbend commentaar heeft geschreven in Science (versie zonder paywall hier). Het slaagt erin om een schat aan feiten te presenteren in slechts drie pagina’s, maar biedt ook nog eens honderd pagina’s aanvullend materiaal als je geïnteresseerd bent. Het bevat gegevens uit wat duizenden bronnen moeten zijn en beslaat 98% van de wereldwijde olieproductie en kijkt ook naar zaken als affakkelen. Dit was een monsteronderneming: petje af voor deze onderzoekers. Ik beschouw dit nu als de nieuwe standaard. De afbeelding hieronder vat samen wat ze gevonden hebben. Het eindresultaat was dat het transporteren van een vat olie naar de raffinaderij meer CO2 uitstoot dan eerder gedacht: een globale gemiddelde gewogen waarde is ongeveer 10,3 gram CO2eq/MJ.2 (Dat is 63 kg CO2 voor elk vat dat aan een raffinaderij wordt geleverd).
Raffinage en transport
De volgende stap is het raffineren van olie. In een recente studie voor de EU werd dit onderwerp grondig bestudeerd . De schatting is dat de raffinaderijen 10,2 gram CO2eq/MJ toevoegen voor benzine en 5,4 gram voor diesel.3 Raffinaderijen buiten Europa en Noord-Amerika hebben echter een hogere uitstoot4 en zijn goed voor ongeveer de helft van de mondiale productie5 . Dit gaat waarschijnlijk om een conservatieve schatting, als het gaat om de schatting van de mondiale hoeveelheden. Voor Europa voegt het transport van de brandstof naar een tankstation in de buurt iets meer dan 1 gr CO2eq/MJ toe.6 Het is een kleine, maar significante toevoeging.
In het jargon noemen we al die handelingen die moeten gebeuren voordat je benzine of diesel bij het tankstation kunt tanken, de emissiefactor (WTT). Ik denk dat de beste schattingen zijn:
| CO2-equivalent in grammen van ‘well to tank (WTT)-emissies voor benzine en diesel: |
|||
| Brandstof | Per megajoule (MJ) | Per kilowatt uur (kWh) | Per liter7 |
| Benzine | 21.5 | 77 | 720 |
| Diesel | 16.7 | 60 | 640 |
Dit komt bovenop de 2420 gr/l voor pure benzine en 2670 gr/l voor pure diesel1 die wordt uitgestoten wanneer u benzine of diesel in uw automotor verbrandt.
(We gaan de discussie over de CO2-uitstoot in verband met biobrandstoffen uit de weg door pure fossiele brandstoffen te nemen en niet de mix die je op de markt zou kunnen vinden. Als er benzine en diesel inclusief biobrandstoffen zouden worden gebruikt, zou de uitstoot licht dalen als er optimistische waarden zouden worden gebruikt en licht stijgen als er aanpassingen voor indirect landgebruik zouden worden overwogen. Ik ben trouwens geen fan van biobrandstoffen voor auto’s en vrachtwagens. Een auto verbruikt ongeveer hetzelfde als 10 mensen en een grote vrachtwagen ongeveer hetzelfde als 300 mensen als ik me goed herinner).
Conclusie
Als je weet hoeveel CO2 er door de uitlaatgassen wordt uitgestoten, moet je 30% voor benzine en 24% voor diesel toevoegen om tot de totale hoeveelheid BKG-uitstoot te komen. Of, om af te sluiten met een andere tabel:
| Totale CO2-emissies voor benzine en diesel | |
| Benzine | 3140 gram per liter |
| Diesel | 3310 gram per liter |
Voetnoten
- P.J. Zijlema. List of fuels and standard CO2 emission factors. https://english.rvo.nl/sites/default/files/2019/05/The%20Netherlands%20list%20of%20fuels%20version%20January%202019.pdf (2019).
- Masnadi, M. S. et al. Global carbon intensity of crude oil production. Science 361, 851–853 (2018).
- Gordillo, V., Rankovic, N. & Abdul-Manan, A. F. N. Customizing CO2 allocation using a new non-iterative method to reflect operational constraints in complex EU refineries. Int J Life Cycle Assess 23, 1527–1541 (2018).
- Mohammed Atris, A. Assessment of oil refinery performance: Application of data envelopment analysis-discriminant analysis. Resources Policy 65, 101543 (2020).
- FuelsEurope. FuelsEurope Statistical Report 2018. (2018).
- Edwards, R. et al. Well-to-wheels analysis of future automotive fuels and power trains in the European context report version 3c, July 2011. (Publications Office, 2011).
- Energy conversion calculators – U.S. Energy Information Administration (EIA). https://www.eia.gov/energyexplained/units-and-calculators/energy-conversion-calculators.php.
