In slaap vallen met hulp van Artificial Intelligence, 3D-geprinte huizen voor heremietkreeften en een virus dat liefde verspreid. STRP festival kijkt naar de toekomst door de ogen van kunstenaars. En dat doet het festival niet met een dystopische blik, maar met een die positief is. “We willen mensen actief maken en met een positieve blik naar de toekomst laten kijken”, aldus Gieske Bienert, curator van STRP.
Maar hoe doe je dat, positief naar de toekomst en technologie kijken terwijl elke week een nieuw schandaal van een tech-reus in het nieuws is? Door te laten zien dat er alternatieven zijn en door niet alleen stil te staan bij wat er fout gaat, maar juist te kijken naar nieuwe oplossingen. “Ik zou blij zijn als iemand die hier geweest is ook de mogelijkheden ziet die technologie te bieden heeft. Het is namelijk ook gewoon leuk om na te denken over de toekomst. Dat heeft ook met verbeelding te maken, daardoor wordt het fun”, zo vertelt Bienert. Je moet het festival volgens Bienert dan ook niet zien als een tegenhanger van scifi-series zoals Black Mirror, maar juist als een vervolgstap: “Kritisch zijn is goed, maar het is ook tijd voor de volgende stap: Wat gaan we eraan doen?”
Je ontwikkelt geen nieuwe ideëen met tegenzin
Die positiviteit is volgens Bienert hard nodig om vooruit te komen. “Wat is er eigenlijk nodig om mensen betrokken te krijgen? Daarvoor moet je kritisch positief naar de wereld kijken in plaats van te zeggen: ‘Alles gaat naar de klote.’ Zelf ben ik eigenlijk ook geen optimist, maar je moet wel in beweging komen en niet alleen kijken naar wat niet kan, maar juist naar wat wel mogelijk is. Om tot alternatieven te komen heb je namelijk lol en positiviteit nodig, je ontwikkelt geen nieuwe ideëen met tegenzin. Steeds meer mensen denken: ‘We moeten nu uit die negativiteit en na gaan denken over oplossingen.’ Ook critici zoeken naar iets anders. Je merkt dat het in beweging is, wij zijn niet de enige die op deze manier hiermee bezig zijn, maar we lopen hier wel voorop.”
Tijdens het festival, dat vandaag begint en dat negen dagen duurt, staat die vraag centraal: welke oplossingen kan je bedenken voor de toekomst? Naast de expositie in het Klokgebouw in Eindhoven wordt die vraag behandeld tijdens lezingen, workshops en rondleidingen. “In de conferentie komen ook de meer praktische en wetenschappelijke kanten naar voren. We zijn natuurlijk een culturele organisatie en we verbeelden ons de toekomst. Maar de kracht van de verbeelding moet je niet onderschatten. We geloven echt in de samenkomst van wetenschap en kunst. Op die manier kom je op oplossingen waar je kritisch over na hebt gedacht en waarvan je ook de ethische kant goed doordacht hebt.”
Het belang van het festival is volgens Bienert om samen tot iets nieuws te komen: “Tegenwoordig gaat het zo veel om het behalen van resultaat en oplossingen, maar we moeten mensen ook de ruimte geven, een beetje zoals dat vroeger in NatLab gebeurde. Je moet kunnen pionieren. Ik geloof namelijk niet in makkelijke oplossingen, die bestaan helemaal niet. Kunst en wetenschap zijn ook echt twee totaal andere werelden. De crux is om die twee goed samen te brengen, ze spreken namelijk niet altijd dezelfde taal. Als we op die manier ook maar iets kunnen bijdragen aan de toekomst ben ik al erg blij. We moeten een balans gaan vinden tussen creatieve vrijheid en het produceren van oplossingen en durf hebben om te investeren zonder te weten wat er uit komt.”
Toekomstplannen
Om meer mensen te bereiken gaat STRP het festival elk jaar organiseren en door het jaar heen meer projecten doen. “We hebben ook projecten gedaan en gaan ze doen met Emoves, Glow en DDW. Tijdens DDW zijn we al het gesprek aangegaan met bezoekers bij Next Space Rebels, omdat we op die manier een ander en breder publiek kunnen aanspreken.” Ook wil het festival inzetten op educatie. “Daarom krijgen zo’n 5500 scholieren deze week workshops. We nodigen juist technische opleidingen uit om ook de culturele kant te laten zien.”