Nog geen vier vierkante meter is het Weeghuisje dat te vinden is op het creatieve makersterrein Strijp T. Het plateau, waar de treinen op werden gewogen, en de rails liggen er nog. In het Weeghuisje zelf staat de weegschaal en prijkt de naam van de ‘weger’ nog op het raam. Het had, net zoals de andere panden op het terrein met het vertrek van Philips geen functie meer. Tot de komende Dutch Design Week. Dan presenteert het collectief Maatschappelijke Vormgevers (MVG) zich er voor het eerst.
Initiatiefnemers Lotte de Haan en Dennis Meulenbroeks vertellen hoe zij social design dichter bij de mensen willen brengen. Meulenbroeks: “Je moet ervaren wat het is. Wij ontwerpen geen stoel die je in een showroom kan zetten om mensen te laten zien wat je doet.”
MVG maakt tijdens DDW een brug tussen de maatschappij en social design. Onder de naam “Snapje” (“Savvy” in het Engels) organiseert het collectief onder meer rondleidingen langs projecten van de DDW in het Arabisch en voor mensen met een kleine beurs. De Haan: “Zo willen we een brug bouwen tussen mensen die normaliter niet of minder makkelijk met design en de ontwerpwereld in contact komen.”
De Haan studeerde in 2018 af. Met haar afstudeerproject ‘SamSam’ won ze de tweede prijs tijdens de Social Design Talent Award 2018. Samsam is een taalcafé waar ouderen en nieuwe Nederlanders s met elkaar in gesprek gaan en voor elkaar iets betekenen, vertelt De Haan. “Dat dat de uitkomst zou zijn, had ik van te voren nooit zo kunnen bedenken.” Haar project had enkel als thema: een onderzoek over sociale behoeften van oudere mensen. Ze bezocht verschillende woonzorgcentra, sprak met begeleiders en leerde hoe er met elkaar gewerkt wordt. Ook speelde ze elke week met Tineke Scrabble, twee maanden lang. “Alleen zo kun je goed begrijpen wat er gebeurt. ,Wat iedereen belangrijk vindt. Toen ik daar de eerste week kwam en vroeg hoe het was, zei ze ‘best okay’. De tweede en derde week ook nog, maar in de vierde week werd ze opener en kwam ik erachter wat ze echt wilde. Dat ze toch nog iets voor anderen wil kunnen betekenen. Ze zei: ‘Als jij komt dan voel ik me nog betekenisvol.’”
Dat was de aanzet tot het taalcafé. De Haan nam een Poolse vrouw mee met wie Tineke een spelletje speelde. Die ene vrouw werden er twee en zo groeide het gestaag. De Haan: “Ook de manier waarop dat taalcafé is ingericht is, kon alleen maar omdat we dit proces stapje voor stapje hebben doorlopen. Ik heb iedereen meegenomen in het proces en het aangepast zodat zij, de bewoners en begeleiders, ermee verder kunnen.”
Tegen de stroom in zwemmen
Meulenbroeks heeft al sinds 2006 ervaring in het sociaal domein. Hij studeerde product design aan de Fontys Hogeschool. Na zijn afstuderen, in 2006, begon hij met T+HUIS. “Ik denk dat wij in Eindhoven de eerste vormgevers waren die in het sociale domein gingen werken. Termen als social design of living labs bestonden toen nog niet. Niemand begreep wat wij waren. Welzijnswerkers of ontwerpers? We hebben best lang tegen de stroom in moeten zwemmen om te laten zien dat vormgevers wel degelijk in het sociaal domein kunnen werken.” Het T+HUIS groeide uit tot een organisatie die onder meer in de Eindhovense wijken Oud-Woensel en de Kruidenbuurt actief is. Als een soort verbinder tussen ouders, scholen en welzijnsorganisaties werken de ontwerpers van T+HUIS aan een goede leefomgeving voor kinderen.
Na haar afstuderen worstelde De Haan met de vraag hoe je als sociaal ontwerper serieus genomen wordt door het bedrijfsleven en het sociale domein. Eind 2018 sprak ze erover met Meulenbroeks. Meulenbroeks: “Net afgestudeerde social designers hebben eigenlijk allemaal het gevoel van: we willen wel maar hoe?” De Haan: “Dat leer je niet op school.” Meulenbroeks: “Zo ontstond MVG: een collectief voor social designers. Om zo samen aan opdrachten te komen.”
Tijdens DDW presenteert het collectief zich voor het eerst. Dat was het doel voor dit jaar. Meulenbroeks: “Ik heb altijd geleerd dat je eerst met leren lopen voor je gaat rennen.” Dus werd de basis gelegd en kwam er een website. MVG is een spin-off van het T+HUIS en naast De Haan zijn Aline Gerards, Roxane de Jong, Sara Kaiser, Lian Kroes en Cas van Son betrokken. Vanuit het T+HUIS beschikt MVG over jarenlange ervaring in het sociale domein. “Ik ken de weg en weet hoe je een wethouder aanspreekt”, legt Meulenbroeks uit.
In gesprek
MVG haalde voor DDW ook stadsvragen op bij bewoners van Eindhoven. Zoals: Waarom worden er in Eindhoven zoveel dure appartementen gebouwd en geen sociale huurwoningen? De Haan: “Wij zoeken de persoon die hier een antwoord op kan geven en ontwerpen de methode waarmee in gesprek wordt gegaan. Zodat het antwoord ook echt wordt begrepen en het geen eenzijdige monoloog wordt.”
Die gesprekken zijn op passende locaties. In het Weeghuisje zijn de projecten van de verschillende ontwerpers te zien. Wat vaak resulteert vaak in een filmpje, vertelt Meulenbroeks. “Een stoel kun je laten zien. Maar T+Huis heeft bijvoorbeeld het T-LAB in Helmond ontwikkeld. Een pand met vijf verdiepingen. Dat kan ik moeilijk hier neerzetten. Waar het omgaat is dat verschillende welzijnsorganisaties met elkaar samenwerken. Dat laat ik in een filmpje zien.” Ook zijn er workshops waar MVG met bezoekers in gesprek gaat over wat sociaal ontwerp kan betekenen.
Aanmelden voor de rondleidingen kan via: Mensen met een kleine beurs, Design in het Arabisch
Locatie: Het Weeghuisje, Achtseweg Zuid, Strijp T+R
De Dutch Design Week is het grootste designfestival van Noord-Europa. Uit het enorme aanbod pikken we elke jaar tien ontwerpers die in onze ogen de Hidden Gems van dit jaar zijn. Hun verhalen lees je alvast hier.
Deze serie is tot stand gekomen in samenwerking met Dutch Design Daily en curator Katja Lucas van DDW. Wil je de DDW Parels zelf bezoeken? Elke dag organiseert Brandstore Eindhoven/VVV een fietstocht langs de geselecteerde ontwerpers. Meer info vind je hier.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
