Paddenstoelenkwekerij van Atta helpt mee de wereld weer wat duurzamer te maken

By Hildegard Suntinger

De veeteelt is verantwoordelijk voor vijftien procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en tachtig procent van het wereldwijde landverbruik. Paddenstoelen zijn rijk aan voedingsstoffen en kunnen op zijn minst een deel van de vleesconsumptie vervangen. Er zijn natuurlijk al paddenstoelenkwekerijen. Maar deze zijn vaak inefficiënt en ook vaak niet zo milieuvriendelijk. Dit was voor de start-up ATTA aanleiding om zijn kennis van plantenbouw in te zetten en een slimme installatie voor de paddenstoelenteelt te ontwikkelen.

Het eerste prototype draait al. Het systeem is zo eenvoudig dat elke supermarkt het kan gebruiken om champignons of andere soorten paddenstoelen te kweken. Medeoprichter Sebastian Modl is zelf een enthousiaste paddenstoelenkweker en vertelt deze aflevering van start-up of the day over het idee van ATTA en de uitvoering ervan.

Waar komt de naam ATTA vandaan?

“Atta is de Latijnse naam voor de bladsnijdermier – die al meer dan dertig miljoen jaar perfect geklimatiseerde paddenstoelenkwekerijen bouwen en dus onze grote rolmodellen zijn. In de loop van de evolutie hebben deze insecten geleerd op bladeren schimmels te kweken. Zo krijgen ze voedsel van hoge kwaliteit. De Atta-mieren behoren nu tot de grootste en sterkste van alle mierenkolonies.”

Industriële eiwitproductie met behulp van zwarte soldatenvlieglarven

Afval van de voedselindustrie op industriële schaal hergebruiken door larven te kweken voor veehouderij en cosmetica. De Finse start-up Volare heeft een fabriek ontwikkeld waarin dat kan.

Hoe ziet de kwekerij eruit?

“Onze kwekerij bestaat uit een modulair systeem en kan zowel in grote hallen als buiten worden opgesteld. Je kunt het proces op afstand sturen en controleren. De installatie maakt gedecentraliseerde productie mogelijk en waardoor lange transportroutes overbodig worden. Dit maakt het ook geschikt om te voldoen aan de lokale vraag in grote steden. Op middellange termijn willen wij de kwekerijen niet alleen zelf exploiteren, maar ook verkopen. Daarbij bieden we ook een controledienst op afstand aan. We gaan op verzoek produceren en willen het product binnen enkele weken kunnen leveren.”

Wat motiveert jullie?

“Paddenstoelen zijn een heerlijk alternatief voor vlees. We hebben vele soorten getest totdat wij de beste soort vonden in de pruikzwam (Hericium erinaceus). Deze heeft verschillende vleesachtige eigenschappen met een aanzienlijk lagere CO₂-uitstoot en verbruik van hulpbronnen. In Azië wordt de pruikzwam beschouwd als een delicatesse en wordt hij vaak vergeleken met kippen- of kreeftenvlees. Het staat ook bekend als een echte brain booster.”

Hebben jullie er ooit wel eens gedacht om te stoppen?

“Als beginnend ondernemer sta je elke dag voor nieuwe uitdagingen waar je niet tegen goed opgewassen bent. Pas achteraf besef je dat je hebt bereikt wat je in het begin niet voor mogelijk had gehouden. Zo groei je mee met je bedrijf. De grootste uitdaging was om de eerste fabriek operationeel te krijgen. Maar we hebben er nooit aan gedacht om op te geven.”

Waar zijn jullie trots op?

“Toen de eerste installatie klaar was, waren we erg blij en trots. Maar ook de vele kleine en grote steunbetuigingen en felicitaties die wij van mensen ontvangen, zijn altijd erg leuk. Dit toont aan dat ons idee bij de tijd past en dat veel mensen zich erdoor aangesproken voelen.”

Was het moeilijk de financiering rond te krijgen?

“We konden beginnen dankzij subsidies en het prototype van de kwekerij is gefinancierd met een lening. Ook in de toekomst zullen we afhankelijk blijven van subsidies en andere vormen van financiering. Om onafhankelijk te blijven, willen we aandelen zoveel mogelijk bij onszelf houden.”

Waar willen jullie over vijf jaar staan?

“Over veertien dagen halen we onze eerste oogst binnen. Die gaan we verkopen aan restaurants en voedselverwerkers. Over vijf jaar willen we onze faciliteiten in heel Europa verkopen om zoveel mogelijk mensen in staat te stellen op professionele en kosteneffectieve wijze paddenstoelen te kweken – en om ons voedsel gezonder en duurzamer te maken.”

Waarom is jullie product beter dan bestaande producten?

“Ons modulair systeem heeft het voordeel dat klanten klein kunnen beginnen en de kwekerij stap voor stap kunnen uitbreiden. Tegelijkertijd is ons systeem zeer efficiënt omdat temperatuur, vochtigheid, CO₂ en licht kunnen worden geregeld en de paddenstoelen ideale groeiomstandigheden hebben. Door onze controle op afstand, is de oogst gegarandeerd.”

Nog personeel nodig?

“Vanaf volgend jaar willen we werknemers aannemen en beginnen met de opbouw van het bedrijf.”

Lees ook andere afleveringen uit deze serie.

Iedere dag zet Innovation Origins een start-up in de schijnwerpers. Lees ze allemaal.