Een paar maanden geleden noemden we een toekomst met overvloedige – en gratis! – energie “binnen handbereik“. Vanwege alle reacties die we op dat artikel kregen, schreven we nog een artikel waarin we ingingen op de vraag hoe de mensheid met deze overvloed zou omgaan.
Toch zijn we ons ervan bewust dat het voor de meeste mensen moeilijk te geloven is dat deze situatie er ooit zal komen, laat staan in onze generatie. Maar laten we ons niet vergissen door wat we nu kunnen zien. Ja, er zijn grote problemen in dit tijdperk van energietransitie, maar de tekenen dat een wereld met onbeperkte energie binnen handbereik is, zijn desondanks overweldigend. Twee recente publicaties hebben ons daar nog maar eens van overtuigd. Ten eerste is er het verhaal van de zoektocht van de in Grenoble gevestigde start-up Renaissance Fusion naar duurzame kernfusie. Het bedrijf wil tegen 2030 een kernfusiereactor van 1 gigawatt ontwikkelen. Dat is een hoop energie. En stel je voor dat ze er twee bouwen. Of 2000.
Dit is een artikel uit IO Next: The year of… Voor het laatste magazine van dit jaar hebben we de artikelen geselecteerd die ons het meest zijn bijgebleven, of het nu een indrukwekkend interview, een belangrijk verhaal of gewoon iets grappigs was.
Waarom Bart dit verhaal selecteerde voor het magazine:
Mensen zijn niet geschikt om exponentieel te denken. We weten hoe lineaire ontwikkelingen zich voordoen en kunnen ons voorstellen dat ze op elk vakgebied plaatsvinden. Maar om de uitdagingen van vandaag op te lossen, moeten we boven deze traditionele manier van denken uitstijgen. We moeten ons exponentiële vooruitgang voorstellen. Bijvoorbeeld door te kijken naar wat er zou kunnen gebeuren als er een overvloed aan energie zou zijn.
Vervolgens hoorden we Mustafa Suleyman in de podcast ‘Possible‘. Suleyman is medeoprichter en voormalig hoofd van Applied AI bij DeepMind. In de podcast maakte hij een zijsprong naar kernfusie en zonne-energie. Suleyman: “Fusie zou energie overvloedig kunnen maken, en als energie overvloedig is, verandert alles. Het wordt hoogst onwaarschijnlijk dat we allemaal blijven werken en onze sociale structuur zal er totaal anders uitzien. Overvloedige energie heeft betrekking op alles, van waterontzilting tot voedselproductie, tot koolstofafvang en -opslag, tot ons onderwijssysteem en de gezondheidszorg, en alles daartussenin. Het is de basis die al het andere mogelijk maakt.” Zelfs zonder kernfusie zou dat nog lukken; dit omdat alleen zonne-energie al zou kunnen dienen als die gamechanger, voegde hij eraan toe.
Laten we, als vervolg op onze eerste twee stukken over overvloedige en gratis energie, de opmerkingen van Mustafa Suleyman eens onder de loep nemen. Op welke manier zou de samenleving eigenlijk veranderen als er energie in overvloed is? Hoe zit het met onze sociale structuur, onze watervoorziening, voedsel, koolstofopvang, onderwijs en gezondheidszorg? Wat zou er nog meer gebeuren?
- Sociale structuur:
- Economische verschuivingen: Met een overvloed aan energie zouden de kosten van veel goederen en diensten kunnen dalen, wat zou kunnen leiden tot een economische hausse. Industrieën die sterk afhankelijk zijn van energie, zoals de maakindustrie, zouden aanzienlijk kunnen groeien.
- Minder ongelijkheid: Toegang tot goedkope energie zou het speelveld voor veel ontwikkelingslanden kunnen nivelleren, waardoor ze sneller kunnen industrialiseren en moderniseren. Ook binnen landen kunnen de nivellerende effecten enorm zijn.
- Werk en vrije tijd: Als energie-intensieve taken goedkoper worden, kan de automatisering toenemen, waardoor de behoefte aan menselijke arbeid in bepaalde sectoren afneemt. Dit zou kunnen leiden tot een herwaardering van de balans tussen werk en privé en mogelijk kortere werkweken. Waarom 40 uur werken als gratis energie water en voedsel goedkoper dan ooit maakt?
- Watervoorziening:
- Ontzilting: Overvloedige energie zou ontziltingsprocessen op grote schaal haalbaarder kunnen maken, waardoor gebieden met waterschaarste van vers water kunnen worden voorzien.
- Waterrecycling: Energie-intensieve waterzuiverings- en -recyclageprocessen zouden steeds gebruikelijker kunnen worden, waardoor de watervoorziening duurzamer wordt.
- Voedsel:
- Verticale landbouw: Met voldoende energie kunnen verticale boerderijen in stedelijke gebieden meer voorkomen, waardoor de noodzaak voor langeafstandstransporten van voedsel afneemt en versere producten gegarandeerd worden.
- Aquacultuur: Energie kan worden gebruikt om grootschalige viskwekerijen van energie te voorzien, wat een duurzame bron van eiwitten oplevert.
- Laboratoriumvlees: Overvloedige energie kan van in laboratoria gekweekt vlees een levensvatbaar alternatief maken voor de traditionele veeteelt, waardoor de milieu-impact van de vleesproductie afneemt.
- Koolstofvastlegging:
- Directe luchtafvang: Energie-intensieve processen die CO2 direct uit de atmosfeer halen kunnen economisch levensvatbaar worden en bijdragen aan de strijd tegen klimaatverandering.
- Koolstofneutrale brandstoffen: Met genoeg energie is het mogelijk om koolstofneutrale brandstoffen te maken door CO2 uit de atmosfeer te halen en om te zetten in brandstof.
- Onderwijs:
- Wereldwijde connectiviteit: Overvloedige energie zou ervoor kunnen zorgen dat elke uithoek van de wereld toegang heeft tot het internet, waardoor wereldwijde onderwijsinitiatieven en onderwijsmogelijkheden op afstand mogelijk worden. Studenten zouden gemakkelijker van het ene deel van de wereld naar het andere kunnen gaan.
- Geavanceerd onderzoek: Energie-intensieve onderzoeksprojecten, zoals grootschalige simulaties of experimenten, kunnen meer gemeengoed worden en de grenzen van kennis verleggen.
- Gezondheidszorg:
- Medische apparatuur: Ziekenhuizen en klinieken in achtergestelde gebieden zouden geavanceerde medische apparatuur kunnen gebruiken zonder zich zorgen te hoeven maken over energiekosten.
- Onderzoek en ontwikkeling: Overvloedige energie kan medisch onderzoek versnellen, wat leidt tot snellere ontdekking van medicijnen en innovaties in behandelingen.
- Er is nog veel meer…:
- Vervoer: Elektrische voertuigen zouden de norm kunnen worden, en zelfs energie-intensieve vormen van transport zoals vliegende auto’s of hyperloops zouden werkelijkheid kunnen worden.
- Verstedelijking: Steden zouden kunnen transformeren met meer groene ruimtes (omdat er minder land nodig is voor landbouw) en betere infrastructuur aangedreven door schone energie.
- Ruimte-onderzoek: Overvloedige energie kan ambities aanwakkeren voor diepere verkenning van de ruimte en mogelijk kolonisatie van andere planeten.
Er is een voorbehoud
Natuurlijk zijn er risico’s en mogelijke tegenslagen – niet elke potentiële ontwikkeling zal echt plaatsvinden. Dus hoewel deze veranderingen veelbelovend klinken, is het essentieel om ze met de nodige voorzichtigheid te benaderen. Overvloedige energie kan ook leiden tot overconsumptie en verspilling als er niet verantwoord mee wordt omgegaan. Bovendien moet de overgang naar een samenleving met overvloedige energie zorgvuldig worden gepland om te voorkomen dat dit leidt tot economische ongelijkheid of andere onbedoelde gevolgen.
Hoe dan ook, dit zijn allemaal risico’s die kunnen worden tegengegaan, mits de wil daarvoor aanwezig is. We kunnen ons dus maar beter goed voorbereiden en daar vooral niet te lang mee te wachten, want deze wereld met vrije en overvloedige energie is minder ver weg dan menigeen vermoedt.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
