Het elektriciteitsnet zit op steeds meer plaatsen aan zijn maximale capaciteit. Vooral in dunbevolkte gebieden is er te weinig speling meer. En dat betekent dat juist deze gebieden ongeschikt zijn om er grootschalig wind- of zonne-energie op te wekken, terwijl de ruimte er wel geschikt voor is. De gerealiseerde energie zou het lokale net compleet uit zijn voegen laten barsten.
Dat vooral in deze gebieden ook nog eens relatief dunne kabels liggen (vanwege de traditioneel lagere energievraag) maakt het probleem alleen maar groter. Het leidde er enige tijd geleden al toe dat energieproducenten nadrukkelijk opriepen om terughoudend te zijn met de bouw van nieuwe wind- en zonneparken. Er lijkt echter een kentering in aantocht: met initiatieven in Groningen en Friesland willen Groenleven, Liander en Enexis kijken of waterstof en ‘curtailment’ voor een doorbraak kunnen zorgen.
“De problemen op het net zorgen voor een vertraging van de energietransitie”, zegt COO Peter Paul Weeda van GroenLeven. En dus wil hij er samen met de netbeheerders wat tegen doen.
Bij tijdelijke opslag als waterstof kunnen we ons inmiddels wel wat voorstellen, maar wat is curtailment eigenlijk? “Curtailen houdt in dat de teruglevercapaciteit van een zonnepark iets verlaagd wordt tijdens pieken op het elektriciteitsnet. Daardoor kunnen de netbeheerders in de toekomst meer wind- en zonneparken aansluiten op het net. Met deze nieuwe oplossing wordt er mogelijk ruimte gecreëerd voor 30% meer zonnepanelen.” Gedurende de pilotperiode van 4 maanden, die bij zonnepark Woldjerspoor in Groningen plaatsvindt, wordt maximaal 140 megawattuur ‘curtailed’.
“Door de schaarste in transportcapaciteit wordt het nog belangrijker om de capaciteit efficiënt te benutten. Curtailment kan hierin een grote bijdrage leveren”, zegt Ton van Cuijk van Enexis.
Waterstof
Eerder al sloegen GroenLeven en Liander de handen ineen voor een waterstofpilot in het Friese Oosterwolde. Ook dit concept dient als alternatief om in gebieden waar de capaciteit van het elektriciteitsnet niet toereikend is, tóch grootschalige zonne-energie in te passen. Door duurzaam opgewekte elektriciteit om te zetten in groene waterstof ontstaat een oplossing voor het ontsluiten van grootschalige zonnebronnen. De waterstof wordt lokaal opgeslagen en vervolgens ingezet voor bijvoorbeeld het verduurzamen van mobiliteit. De verwachting is dat in de eerste helft van 2021 de installatie in gebruik is.
Weeda: “We staan voor een enorme uitdaging. Nederland loopt sterk achter op al de duurzaamheidsdoelstellingen die zijn gesteld. Er moet nu actie worden ondernomen, maar de problemen op het net zorgen voor een enorme vertraging. We moeten die gezamenlijk oplossen. Deze samenwerking is een prachtig voorbeeld van samen met netbeheerders, overheden, het bedrijfsleven en kennisinstituten de schouders eronder zetten en werken aan toekomstige oplossingen die van grote invloed kunnen zijn.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
