Bloedirritant vind ik ze. Die plaatjes die je moet aanklikken om te bewijzen dat je geen robot bent. Ben je nog maar één muisklik verwijderd van een lekker weekendje weg, moet je eerst zien uit te vogelen waar je verkeerslichten ziet op 16 piepkleine vage vierkantjes. Google maakt dankbaar gebruik van die puzzelpogingen: zo traint het bedrijf met kunstmatige intelligentie zijn beeldherkenningssoftware. Over het octrooieren van dit soort software bestaat trouwens een groot misverstand: het is wel degelijk octrooieerbaar.
Eerst nog even terug naar die herkennings-hobbel onderweg naar je weekendje weg. Is het je wel eens opgevallen dat je vroeger altijd teksten moest herkennen maar dat je tegenwoordig vrijwel alleen nog maar verkeerssituaties voorgeschoteld krijgt? Verkeerslichten, verkeersborden, zebrapaden, fietsers en noem maar op. Dat is niet voor niks. De tekst-captchas waren bedoeld om het inscannen van teksten voor Google Books te verbeteren. En nu zet Google vol in op beeldherkenning voor zelfrijdende voertuigen. Even een zijstapje: de officiële naam is trouwens reCAPTCHA™ en opvallend genoeg is deze naam, ondanks het gebruik van TM, in Europa niet beschermd als merk.
Trainen met extremen
Als je iets goed onder de knie wilt krijgen, moet je veel oefenen. Dat geldt ook voor kunstmatige intelligentie of AI. De beeld-captchas worden dan ook voorgelegd aan enorm veel mensen. Maar daarvoor moet Google wel de beschikking hebben over voldoende afbeeldingen, die ook nog eens voldoende verschillend moeten zijn. En er moeten ook beelden tussen zitten van regenachtige situaties, invallende duisternis of scherp zonlicht. Maar juist die moeilijke beelden zie je nooit bij captchas. Waarom is dat? Heel simpel: daar hebben we software voor. Er zijn namelijk programma’s met een routine die bestaande plaatjes ingewikkelder maakt, bijvoorbeeld door ze te voorzien van ruis, andere kleuren of tegenlicht. Alle binnenkomende foto’s worden automatisch bewerkt zodat de AI-software meer en moeilijker trainingsmateriaal voorgeschoteld krijgt en sneller leert. Kijk maar eens in octrooi EP1418509 hoe die extra moeilijke beelden worden gemaakt.
Het misverstand
Een paar weken geleden had ik het hierover met een jonge ondernemer die beeldherkenningssoftware maakt voor het onderwijs. In zijn software zitten ook slimme technieken om beelden te bewerken, zodat AI-systemen sneller en beter leren. Hij was er 100 procent van overtuigd dat je software in Europa niet kunt octrooieren en dat hij dus niet kon worden aangesproken op octrooi-inbreuk bij het verkopen van zijn software.
Begrijpelijk, want die fabel is heel hardnekkig. Het is ook zeker niet de eerste keer dat ik die overtuiging tegenkom. Maar het klopt niet. Ook in Europa is software heel goed octrooieerbaar. Er moet alleen technisch iets nieuws en inventiefs gebeuren. Een slimme techniek om AI-systemen sneller en beter te trainen, is ook in Europa octrooieerbaar. De vraag is of het een technische oplossing voor een technisch probleem is, die op moment van aanvragen nieuw en inventief is.
Slimme software slim beschermen
Moet deze ondernemer nu zijn beeldherkenningssoftware gaan octrooieren? Dat weet ik niet. Slimme software kun je soms beter geheimhouden. Maar als hij de software wil uitlicentiëren of zijn bedrijf straks aan een multinational wil verkopen, kan een octrooiaanvraag zinvol zijn. Maar wat hij in ieder geval zeker moet doen, is goed in de gaten houden wat anderen octrooieren op dit vlak. Om te voorkomen dat hij inbreuk pleegt op rechten van anderen én om inspiratie op te doen voor zijn eigen ontwikkelingen.
Octrooicentrum Nederland heeft trouwens een handige brochure over het beschermen van digitale innovaties. Kijk maar.
Over deze column
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Wendy van Ierschot, Eveline van Zeeland, Eugene Franken, Jan Wouters, Katleen Gabriels, Mary Fiers en Hans Helsloot probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Morgen zal het dus goed zijn. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
