Jordy Kemmeren is student Vastgoed en Makelaardij aan de Fontys Hogescholen in Eindhoven. Volgens hem is een grote herindeling niet alleen wenselijk maar ook onvermijdelijk. Het plaatje boven dit artikel is van de Atlas voor Nederlandse Gemeenten en toont ons land in 57 gemeenten. De tekening onderaan is de herindeling zoals voorgesteld door burgemeester Jorritsma van Eindhoven.
Deze bijdrage is onderdeel van een korte serie van studenten Vastgoed en en Makelaardij van Fontys Hogescholen in Eindhoven, naar aanleiding van de Brabantse vastgoeddag. Hier de eerdere afleveringen in deze serie.
Door Jordy Kemmeren
Hang de vlaggen uit!! Nederland is de meest concurrerende economie van de Europese Unie. Wereldwijd hebben we slechts Zwitserland, Singapore en de Verenigde Staten voor ons te dulden. Nederland staat zelfs al sinds 2005 onafgebroken in de top-tien van de meest concurrerende economieën ter wereld. Iets waar Minister Kamp vorig jaar, zoals het een goed bewindspersoon betaamt, uiteraard zeer content en trots op was. “Het is goed nieuws dat Nederland voor het 2e jaar op rij de meest concurrerende economie in de Europese Unie is. Onze infrastructuur en het functioneren van de overheid blijven van wereldklasse.” Echter bij mij rijst de vraag, is het functioneren van onze overheid nog wel van wereldklasse?
Langzaam begint het besef binnen alle lagen van onze overheid in te dalen dat consultants en wetenschappers misschien toch zomaar eens gelijk zouden kunnen hebben dat het niet de BV Nederland is die dient te concurreren met V.O.F. Duitsland of EZ China, maar dat het de regio’s zijn binnen onze BV die de concurrentie aan dienen te gaan met regio’s in andere landen. Voorlopig winnen onze regio’s deze strijd nog maar over de grenzen wordt er hard gewerkt aan een inhaalslag die deze positie kan en zal gaan bedreigen. Het is dus aan ons om het beste jongetje van de klas te blijven en niet op onze lauweren te gaan rusten.
Dit brengt mij bij de volgende niet nieuwe, maar nog altijd radicaal geachte stelling: Schaf de meerderheid van de Nederlandse gemeenten af en cluster deze in super gemeenten. Naar mijn mening is het niet meer verdedigbaar dat, in een tijd waarin zowel de landelijke als de provinciale overheden aansturen op meer en meer regionale samenwerking, we er op vertrouwen dat alle neuzen in de soms wel meer dan 10 gemeenteraden in 1 economische regio dezelfde kant op de krijgen zijn. Dat is toch het geval zou kunnen zijn en alle goed bedoelde in regionaal overleg gemaakte plannen zonder concessies aan gemeenteraden kunnen worden uitgevoerd is een utopie. En dan hebt ik het nog niet eens over de tijd die het in beslag neemt om tot een gezamenlijk goed gekeurd besluit te komen. Zoals ook voormalig Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken al in 2013 liet optekenen in de Volkskrant: “De burger wil efficiënt bestuur (…) Moeten we een provinciegrens handhaven die alleen getrokken is omdat een graaf en een paus ooit ruzie hadden?” Hiermee wilde hij aangeven dat de grote gemeentelijke fusies en provinciale herindelingen niet mogen vastlopen op angst voor verandering.
In deze economie waarin iedereen en met name overheden worden geacht om snel te kunnen reageren om de vraag uit de markt is de hoeveelheid aan gemeenten die betrokken dienen te worden in een regionaal besluit of beleid ronduit achterhaald. Het gemeenschappelijk belang van een sterke en internationaal concurrerende economisch regio valt niet te ontkennen. Waarom blijven we dan vasthouden aan het opereren als onafhankelijke gemeenten? De huidige traagheid van besluitvorming met te veel kapiteins op een schip zal er uiteindelijk voor zorgen dat het schip zal stranden en bedrijven niet meer zullen kiezen voor de BV Nederland als hun vestigingsplaats. Alleen wanneer we alle gemeenten in een economische regio verenigen in één krachtige supergemeente zullen we in de toekomst de concurrentie met het buitenland kunnen blijven aangaan en kunnen blijven winnen.
Aan raadsleden, ambtenaren en dorpsraadsleden die krampachtig vasthouden aan de onafhankelijkheid van hun gemeenten, omdat anders de binding met de bevolking op het spel zou komen te staan, wil ik graag het volgende willen voorleggen. Legt u liever uit waarom het, ondanks alle sentimenten die spelen in de samenleving, verstandiger is om zelfstandigheid van uw gemeenten op te geven om economisch concurrerend te blijven? Of legt u liever uit waarom, doordat u zich standvastig blijft verzetten tegen fuseren, grote werkgevers vertrekken uit uw gemeenten en regio’s waardoor vele van uw kiezers werkloos raken? Ik zou wel weten waar mijn voorkeur naar uit gaat. Er staat simpelweg te veel op het spel om vast te blijven houden aan het hier en nu. Deze verandering is onvermijdelijk.