In een serie gastbijdragen kijken we naar de politieke keuzes en dilemma’s rond bereikbaarheid en mobiliteit in en rond Eindhoven. Vandaag een bijdrage van Jan Hopstaken, PvdA.
Door Jan Hopstaken
Duurzame mobiliteit is een thema dat ons allemaal bezighoudt. Het Parijse klimaatakkoord is ondertekend, en dat brengt verantwoordelijkheden met zich mee, zoals Cees-Jan Pen in zijn bijdrage terecht benadrukt. Alleen de wijze waarop is in ieder geval in de politiek nog reden voor felle discussies waarbij het duidelijk wordt dat we daarover binnen de gemeenteraad nog niet op 1 lijn liggen, hoewel de ‘sense-of-urgency’ wel door alle partijen wordt gevoeld.
Een bijkomende moeilijkheid ten aanzien van die CO2 reductie, is dat de doelen voor 2050 zijn geformuleerd, en we misschien nog betere technologische innovaties gaan krijgen die het probleem sneller kunnen oplossen dan met middelen die nu ter onzer beschikking staan. Als voorbeeld de zonnepanelen. Die waren in het begin veel duurder dan vandaag de dag. Het redement was ook veel lager. Als we naar vandaag kijken, is die prijs flink gedaald, en het rendement veel hoger. Maar de innovatie waar de late instappers van profiteren was alleen mogelijk geweest door de investering die de eerste kopers hebben gedaan. Beetje het Tesla idee, waarbij de dure modellen ook de innovatie voor de goedkopere modellen meefinancieren. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, dat spreekt de Partij van de Arbeid zeker aan.
De PvdA is een groot voorstander van gasloos bouwen, en electrische alternatieven voor verwarming van woningen zijn er. Het is duidelijk dat we woningbouwcooperaties een opdracht kunnen meegeven om duurzamer te bouwen. Particuliere woningeigenaren moeten verleid worden om zelf investeringen te gaan doen. Dat kan gaan om forse bedragen die niet iedereen op de plank heeft liggen. We vinden dat duurzaamheidsregelingen voor iedereen beschikbaar moeten zijn. Het blijkt dat nu de hoogopgeleide goedverdienende Nederlanders voornamelijk gebruik maken van die regelingen. Hoe faciliteren we bijvoorbeeld een eigenaar van een huurwoning? Neemt niet weg dat we een verbod van gasaansluiting bij nieuwbouw willen, het zogenoemde “laaghangend fruit” waar de vorige auteur aan refereerde.
We maken ons echter wel zorgen over de luchtkwaliteit in de binnenstad. Het is voor ons duidelijk dat de prominente plek die de auto nog inneemt in onze binnenstad niet meer van deze tijd is. Kijk bijvoorbeeld naar andere grote steden waar dit al veel langer teruggedrongen is. We hebben daarbij last van verkeersinzichten van de jaren ’60-’70, een periode waarin we ons eigen prachtige stadhuis afbraken om de vierwieler de ruimte te geven. Dat zou nu gelukkig ondenkbaar zijn. Er waren toen zelfs plannen om veel meer ringen in de stad aan te leggen, om die auto maar de doorgang te verlenen. Als je goed kijkt naar het stratenplan van de stad, kun je het nog herkennen. Het is gelukkig nooit afgemaakt.
De Vestdijk is wellicht de meest besproken straat in de Eindhovense geschiedenis. Maar versmalling is noodzakelijk om de kwaliteit van de lucht te verbeteren. Het tegenargument luidt dat we toch elektrisch gaan rijden, dus de uitstoot verdwijnt, maar dan nog willen we af van de enorme ruimte die in wordt genomen door de auto. Ruimte de we liever invullen met groen. Een ander argument is dat ondernemers in de binnenstad failliet gaan, maar ik denk dat de binnenstad op verschillende andere manieren prima bereikbaar blijft.
Openbaar vervoer is een goed alternatief voor de auto. En voor vrachtverkeer. De Brainportregio moet bereikbaar blijven via het spoor, en daarom wordt er de komende tijd ingezet op een betere spoorverbinding met Düsseldorf. Daarvoor moet het spoor worden aangepast en de intensiteit van het spoorgebruik neemt toe. Omdat de leefbaarheid van de stad niet verder onder druk moet komen te staan, stellen we voor om het spoor verdiept aan te leggen. We hebben dat onlangs uitgesproken in de raad. De kosten zijn niet voor de stad, maar de overheid zou samen met ProRail moeten kijken op welke manier dat in de toekomst gerealiseerd kan worden. De stations van Best en Delft hebben een uiteindelijk succesvolle lobby gehad gezien het resultaat. Het succes van de Brainportregio mag niet op de schouders afgewenteld worden van de inwoners die aan het spoor wonen. Daar moet rekening mee gehouden worden.
Het invoeren van een milieuzone lijkt de PvdA een goed plan om uitstoot in de binnenstad terug te dringen. Mede op ons initiatief wordt er op dit moment aan een voorstel gewerkt waarbij we de meest vervuilende auto’s gaan weren uit de binnenstad. In de loop der jaren zou dat steeds verder aangescherpt kunnen worden. We willen naar voorbeeld van Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Arnhem gefaseerd af van vervuilende voertuigen. Echter moeten we wederom nadenken over de effecten van deze maatregelen. Stel jezelf de vraag: wie rijdt er nu nog in een oude diesel? We kennen vast allemaal wel iemand. Het is vaak niet iemand die graag wil vervuilen, maar simpelweg geen geld heeft voor een betere auto. Hetzelfde geldt voor de scooter- en brommerbezitter. Dat is een goedkoop alternatief voor een auto op middellange afstanden. Voordat we de dieselauto en de scooter verbieden moeten we de bezitters ervan de kans geven om te sparen voor een nieuw voertuig.
We zijn ontzettend blij met de werkgelegenheid en de welvaart die de Brainport regio met zich meebrengt. Tegelijkertijd zien we ook in dat deze voorspoed niet ten koste mag gaan van de inwoners die niet direct betrokken zijn. We willen vooruit met duurzame mobiliteit, met oog voor alle inwoners van de stad.
