Jaren wordt er al gesproken over een Eindhovense binnenstad die levendiger en aantrekkelijker is dan nu. Maar sinds afgelopen week ligt er dan eindelijk ook het Raadsvoorstel Binnenstadsvisie dat dit proces in goede banen moet leiden. E52 besteedt er, net als we een jaar geleden deden, in een serie aandacht aan. Vandaag, in deel 4, gaat het over natuur in de stad.
Lees hier alle afleveringen in deze serie
Het lijkt onbegonnen werk: de stad binnen de huidige grenzen laten uitgroeien van de huidige 225.000 naar 300.000 inwoners en dan toch een groenere binnenstad creëren. Toch kunnen volgens de nieuwe binnenstadsvisie beide doelen heel goed samengaan. Sterker nog, ze moeten samengaan. “Meer steen kan, maar dan moet er ook meer groen tegenover staan.”
De logica moet uit de samenhang komen. Stel je even voor:
“Gebouwen met groen aan gevels en op daken, waarop bewoners experimenteren met stadslandbouw. De oogst wordt verkocht in lokale winkels en opgediend in de horeca. Eindhoven wordt een stad die maximaal circulair denkt en handelt. Consumptie op basis van gedeeld gebruik geniet daarbij de voorkeur.”
“Natuurlijke verstedelijking” is een van de acht strategielijnen uit de binnenstadsvisie. Doel is niet alleen meer groen, maar ook meer water. Dat laatste bijvoorbeeld door het veel zichtbaarder maken van de Dommel en de Gender.
Helemaal nieuw is deze ‘groene’ strategielijn niet. Voorbeelden van een groener gebruik van de stad zijn er te over, óók in Eindhoven zelf. Zo is er het initiatief “Proeftuin 040“, dat zich richt op het verbouwen – en verhandelen – van voedsel uit en in de stad. Vooralsnog vooral actief in de wijken, maar er zijn ook al enkele voorbeelden uit het centrum. In de Tramstraat bijvoorbeeld wordt een kruidentuin bijgehouden, inclusief fruitstruiken en lage fruitboompjes. En in de kelder van het TD-gebouw heeft Doreen Westphal haar paddenstoelenproject Fungi Futuri.
Op de site 040GoedBezig – een platform voor duurzaamheid in Eindhoven – worden ook initiatieven verzameld die te maken hebben met stadslandbouw. Zo staan er tips om op gemeentegrond een gemeenschappelijke buurtmoestuin te beginnen. “Een buurtmoestuin begin je samen met andere stadsgenoten. Samen draag je zorg voor het onderhoud van de tuin.” De oogst wordt uiteindelijk gedeeld.
Een ander, al lopend initiatief is de Operatie Steenbreek. Hierbij doet de gemeente een beroep op de inwoners om de terrastegels te vervangen voor een gras- of bloemenveldje. Of beter nog, een moestuin. Er is een campagne in gang gezet die zich richt op zowel de voordelen van groen als op de nadelen van steen. “Minder groen in de tuin betekent minder vogels, insecten en andere dieren. Tijdens de hoosbuien – waar we steeds vaker mee te maken hebben – moet het regenwater snel worden afgevoerd om overlast te overkomen. Dit betekent een enorme druk op het riool. Burgers die hun tuin vergroenen dragen een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van hun buurt.”
Eindhoven is verre van uniek in de wens tot vergroening van de stad. een mooi voorbeeld van over de grens is Fleet Farming, een initiatief uit Orlando Florida, dat eveneens is gebaseerd op het gezamenlijk onderhouden van stadstuinen. Het aardige van dit project is dat het draait op een grote groep vrijwilligers, die de tuintjes en terrassen van particulieren omvormen tot moestuinen. Met een deel van de opbrengst voor de eigenaar van de grond.
De gemeente wil in dit alles faciliterend, maar ook sturend zijn. Dat blijkt onder meer uit de aanleg van het ‘binnenstedelijk park’ bij het Emmasingelkwadrant. “Maar ook kleinere groeninterventies zorgen voor verrassing. Hiervoor maken we een totaalplan voor aan te pakken locaties. Denk aan het nadrukkelijk groen ontwerpen van de gebiedsontwikkeling rondom Mariënhage”, aldus de plannen.
Lees hier alle afleveringen in deze serie