Ontwerper Marc Köhlbrugge vertaalt gedachten naar realiteit

SvG: Wat is de belangrijkste boodschap die je wil overbrengen met je werk?

MK: Ik heb geen specifieke boodschap die ik over wil brengen, maar help ondernemers graag met het realiseren van hun ideeën. Dit doe ik door het aanbieden van de juiste tools, aandacht bij een relevante publiek, en adviezen op basis van mijn eigen ervaringen als ondernemer.

SvG: Waar komt je inspiratie vandaan? Waarom vind je het belangrijk om de producten te maken die je maakt?

MK: Ik vind het heel tof om te zien hoe gedreven ondernemers bezig zijn met het verbeteren van de wereld op hun eigen manier. Met verbeteren bedoel ik dan overigens niet per se dat iedereen een “goed doel” na moet streven, maar simpelweg het maken van betere oplossing voor allerlei soorten problemen, groot en klein. De wereld om ons heen is maakbaar, sterker nog: een groot deel is bedacht en vervolgens gemaakt door iemand. Van de apps op je mobiel, de kleding die je draagt, de taal waarmee ik mijn antwoord overbreng naar jou, tot de stedelijk bouwkundige keuzes in de locatie waar je je nu begeeft. Dat vind ik een hele inspirerende gedachte.

De maakbaarheid is niet vanzelfsprekend

Dat deze maakbaarheid mogelijk is, wil echter niet zeggen dat het vanzelfsprekend is. Veel mensen nemen de wereld om hen heen voor lief, en slechts een enkeling durft het aan om te denken “dit kan beter, en ik ga daar voor zorgen!”. Die mensen inspireren mij en help ik graag op weg in hun pad naar het realiseren van hun ideeën.

SvG: Wat maakt een ontwerp of ontwerper voor jou goed? Speelt de ervaring van de gebruiker hierin mee?

MK: In mijn ogen is het verschil tussen een kunstenaar en een ontwerper dat een ontwerper creëert om een specifieke doelstelling te bewerkstelligen. Het succes van een ontwerper kun je daarom het beste testen door te kijken hoe effectief het doel bereikt wordt.

Vaak is de doelstelling het op een bepaalde manier helpen van een gebruiker en dan is de ervaring van hem of haar inderdaad ontzettend belangrijk.

SvG: Op welk werk ben je het meeste trots? Wat deed dit werk met gebruikers?

MK: Het meest trots ben ik op mijn huidige bedrijf BetaList waarmee we opkomende internetondernemers helpen met feedback en publiciteit voor hun nieuwe producten. De reden dat ik hier het meest trots op ben, is omdat ik met een flinke dosis doorzettingsvermogen uiteindelijk een winstgevend bedrijf heb weten op te zetten waar ik niet alleen heel veel plezier in heb, maar ook duizenden ondernemers mee help.

Voor de ondernemers die we helpen betekent dat zij cruciale gebruikersfeedback krijgen op hun idee of product en daarmee een volgende slag kunnen maken in hun creatief proces.

SvG: Zijn er dingen in je leven gebeurd waardoor je ontwerper bent geworden? Waarom ben je begonnen? Had je een bepaald ideaal dat je wilde verwezenlijken?

MK: Ik ben altijd al een beetje non-conformistisch geweest en uiteindelijk is dat een waardevolle eigenschap gebleken. Een ontwerper creëert per definitie iets wat nog niet bestaat, wat in zekere zin non-conformistisch is.

Nu wordt natuurlijk niet iedere non-conformist een professioneel ontwerper, maar ik denk dat ik mede door de juiste opvoeding en omgeving een creatieve uitlaatklep heb gevonden.

Ik kan me geen specifiek moment voor de geest halen waarop ik besloot ontwerper te worden, maar ik ben altijd al creatief bezig geweest. Maken heeft iets magisch. Je vertaalt een gedachte naar de realiteit. Ik kwam er al snel achter dat je het strategisch in kon zetten. Een werkstuk voor school met een in Photoshop ontworpen titelpagina (toen klasgenoten nog amper bekend waren met WordArt), was al gelijk een plus in de ogen van de docent. Over de jaren bleek dat ik ook echt m’n brood kon verdienen met het strategisch ontwerpen, en zo is het balletje gaan rollen.

SvG: Hoe onderscheid jij je ten opzichte van andere ontwerpers? 

MK: Ik vind het niet heel belangrijk om onderscheidend te zijn. Mijn doel is om mijn gebruikers of klanten te helpen. Aangezien opgeloste problemen geen oplossing behoeven kom je natuurlijk wel al snel uit bij iets wat nieuw en dus onderscheidend is, maar het is geen doelstelling op zich.

Opgeloste problemen behoeven geen oplossing

Iedere ontwerper heeft natuurlijk wel hem of haar eigen aanpak en dat is mij net zo. Ik probeer mij op de kern van de zaak te focussen. Zowel in functioneel ontwerp (bijvoorbeeld, wat is de minimale productfunctionaliteit om het probleem op te lossen?), als visueel ontwerp (wat is minimale hoeveelheid tekst, kleuren en vormen om het benodigde te communiceren?). Dat is wel een lijn die terugkomt in mijn werk, en wellicht voor diegenen om mij heen een manier om mijn werk te herkennen.

SvG: Als je een bekend design zou mogen aanpassen, wat zou je dan doen? Zou het dan ook voor de gebruiker beter worden?

MK: We krijgen dagelijks steeds meer en meer informatie op ons af. Emails, push notificaties, etc. Er lijkt geen stoppen aan. Iedereen en alles vraagt continu om onze aandacht. Deze onbalans is ontstaan, omdat het inmiddels voor alles en iedereen mogelijk is om jouw aandacht te vragen, maar jijzelf hebt maar een beperkte hoeveelheid aandacht te vergeven. Het feit dat al deze informatie en vragen in verschillende vormen langskomen maakt het ook niet makkelijker.

Voor alles en iedereen is het mogelijk om jouw aandacht te vragen, maar jijzelf hebt maar een beperkte hoeveelheid aandacht te vergeven

Ik denk dat uniformiteit en schaarste hier een belangrijke rol in kunnen spelen. Daarnaast moeten we als maatschappij ook langzaam gaan accepteren dat het niet meer realistisch is om op elke email of push notificatie een reactie te verwachten.

Een exacte oplossing heb ik helaas niet, maar het zal niet puur een betere interface zijn of een nieuw stuk technologie. Ook de juiste verwachtingen als het gaat om communicatie en informatieconsumptie speelt een belangrijke rol.

SvG: Wat voeg je aan een ontwerpopdracht toe, naast de gebruikelijke briefing/inbreng van de opdrachtgever?

MK: Ik heb geen opdrachtgevers, maar bedenk mijn eigen projecten. Deze ontstaan meestal vanuit een eigen probleem waar ik tegenaanloop en waar ik vervolgens een oplossing voor bedenk. De volgende stap is dan om te kijken of andere mensen er ook tegen aan lopen en of zij wellicht al een oplossing gevonden hebben. Als er geen goede oplossing lijkt te zijn, en er blijkt een markt voor dan ga ik er zelf achter aan.

SvG: Wat zijn de belangrijke punten die je altijd weer in je werk naar voren laat komen zodat het product in jouw ogen succesvol is?

MK: De gebruiker dient op de eerste plek gezet te worden, maar het is ook belangrijk om een duurzame oplossing te ontwerpen. Dat betekent dus ook dat er op een bepaalde manier geld verdiend moet worden, om verdere innovatie te financieren. Ik kijk bij het evalueren van een nieuw idee dus ook of het levensvatbaar is en men bereid is te betalen voor het product dat ik voor ogen heb.

SvG: Heb je een standpunt dat je werk ‘vertegenwoordigt’? Wil je een bepaald statement maken met je werk?

MK: Nee, daar ben ik totaal niet mee bezig.

SvG: Wat is de essentie van je werk en hoe komt dat aan bij je publiek?

MK: Een simpele oplossing voor een bestaand probleem.

SvG: Als je onbeperkt budget en tijd hebt, wat zou je dan voor ontwerpopdracht doen? Voor wie zou je dan iets ontwerpen en waarom?

MK: Ik zou zo’n opdracht nooit aannemen. Met onbeperkt budget en tijd garandeer je dat de opdracht nooit af komt, want er is altijd ruimte voor nog een verbetering – en perfectie bereik je nooit.

Als ik de vraag zou herformuleren naar wat voor uitdaging zou ik nog wel eens aan willen gaan, dan zou ik graag iets doen met kunstmatige intelligentie of ruimtevaart. Als je het dan hebt over de maakbaarheid van onze wereld, dan zijn dat wel richtingen waar je een goede invloed kan hebben op de mensheid. Dat maakt het tegelijkertijd heel interessant, maar ook wel eng. Niet is voor nu, maar wellicht later in m’n carrière.