Is Eindhoven nu gestegen of gedaald op de ranglijsten van aantrekkelijke steden? De Atlas voor gemeenten heeft het over een sterke stijging (van 25 naar 12), de Retail Gemeente Atlas houdt het bij een magere 28ste plek. De titel ‘beste binnenstad’ – een onderzoek van Detailhandel Nederland – zijn we kwijtgeraakt aan Den Haag en Rotterdam. En dan komt, later deze maand, Elseviers jaarlijkse overzicht er nog bij. De waarde van al deze lijstjes is op zijn minst discutabel, constateert Gert-Jan Hospers, Bijzonder hoogleraar City- en Regiomarketing.
Maar goed. Eerst de cijfers. Eindhoven staat op de twaalfde plaats van aantrekkelijkste gemeenten in de Atlas voor gemeenten. In dit jaarlijkse onderzoek worden de vijftig grootste gemeenten op vijftig punten met elkaar vergeleken. Tien jaar geleden stond Eindhoven nog op de 25ste plaats en is daarmee een van de snelste klimmers in de lijst. De stijging komt volgens het onderzoek vooral door het verbeteren van het stedelijk voorzieningenniveau.
In het onderzoek komen factoren als vergrijzing, criminaliteit en werkloosheid naar voren. Als het gaat om het aantal banen voor laagopgeleiden, in verhouding tot de hoeveelheid laagopgeleiden, scoort Eindhoven het hoogst van alle gemeenten.
De kanttekening die daarbij wordt gemaakt, is de verdringing waar in de stad veel sprake van zou zijn volgens het onderzoek. Middelbaar- en hoogopgeleiden zouden hier werken onder hun niveau en daarmee banen voor laagopgeleiden ‘inpikken’.
Beste binnenstad
De titel ‘Beste binnenstad’ is intussen door Den Haag en Rotterdam overgenomen. Van 2011 tot 2013 mocht Eindhoven zeggen dat de stad de beste binnenstad heeft in de categorie grote steden. In het onderzoek van Detailhandel Nederland kwam Eindhoven destijds op de eerste plaats vanwege het complete horeca- en winkelaanbod, maar Eindhoven moest wel blijven investeren in innovatie, design en creativiteit om deze status te houden.
Het aanbod van restaurants is in de Atlas voor gemeenten ook meegenomen. Op de hoeveelheid restaurants per tienduizend inwoners ligt in Eindhoven iets onder het gemiddelde van alle vijftig gemeenten. Daarmee staat Eindhoven op de elfde plaats. Op de kwaliteit scoort de stad hoger, want daar neemt de stad de achtste plaats in.
Vragen
Naast de Atlas voor gemeenten en de verkiezing van beste binnenstad, kwam er nog een onderzoek waarin verschillende steden vergeleken worden. Onderzoeksbureau Q&A kwam met de Retail Gemeente Atlas van 2016. Achtduizend consumenten gaven hun mening over bereikbaarheid, winkelaanbod, beleving en horeca. Daar kwam Eindhoven niet ongeschonden uit de strijd. In de algemene lijst kwam de stad op plaats 28. In de top tien van elk hierboven genoemd criterium ontbreekt de lichtstad.
Freezones
Dit laatste onderzoek was aanleiding voor de VVD om vragen te stellen. “Wat ons betreft is de 28e plek de vijfde stad van het land onwaardig”, schrijft de partij bij de raadsvragen. Zij willen een reactie van het college op de uitslag. Ook halen de liberalen daarvoor een pilot met ‘freezones’ aan in Amsterdam die op dit moment draaiende is. VVD heeft vorig jaar gepleit voor deze regelvrije zones in Eindhoven.
Leefstijl
De waarde van al deze lijstjes is discutabel. Gert-Jan Hospers, Bijzonder hoogleraar City- en Regiomarketing, schrijft dat steden zich niet laten vangen in statistieken, getallen en indicatoren. De lijsten specificeren niet naar leeftijd, leefstijl of beroepsgroep en daarin zit volgens Hospers het probleem van de meeste lijsten. Daarnaast zijn er volgens hem meer factoren die mensen bindt aan de stad, zoals familie, vrienden en de kinderen. Later deze maand komt Elsevier met de beste gemeenten. Hospers voorspelt dat die top tien er weer anders uitziet.