Ondernemers zien Nederlandse ondernemingsklimaat verder verslechteren

By Team IO

Ondernemen in Nederland is moeilijker geworden, zo blijkt uit een nieuw onderzoek. Volgens Nederlandse ondernemers is het ondernemersklimaat verslechterd ten opzichte van vorig jaar. Bijna de helft van hen vindt Nederland zakelijk gezien geen aantrekkelijk land en een vijfde van de ondervraagden overweegt het land te verlaten.

De  Nationale Peiling Ondernemingsklimaat 2024, uitgevoerd door VNO-NCW en MKB-Nederland, ondervroeg een steekproef van Nederlandse ondernemers. Het onderzoek geeft elk jaar een overzicht van de stemming onder ondernemers.

44 procent van hen vindt Nederland geen goed land om zaken te doen en 20 procent overweegt te vertrekken. Deze percentages zijn gestegen ten opzichte van 2023, toen 28 procent van de respondenten Nederland onaantrekkelijk vond om zaken te doen, en 13 procent overwoog om zaken te doen in het buitenland. Verder vindt meer dan driekwart van de ondervraagden (76 procent) dat het ondernemersklimaat is verslechterd – in 2023 was dat 62 procent.

Gebrek aan stabiel overheidsbeleid

Het gebrek aan stabiliteit van de overheid is een van de grootste zorgen van Nederlandse ondernemers. 82 procent is ontevreden over de betrouwbaarheid en stabiliteit van politiek en overheid – tegenover 66 procent van de ondervraagden vorig jaar. Ook heeft bijna zestig procent er geen vertrouwen in dat de verkiezingsuitslag zal leiden tot een werkbare en stabiele regering. Verder zijn bedrijven het meest bezorgd over de toenemende regeldruk (56 procent), het tekort aan personeel (52 procent) en de belastingen (43 procent).

Onderzoek Rabobank: Nederland verliest miljarden euro’s bij bezuiniging op groeifondsen

Investeringen moeten prominenter op de politieke agenda in Nederland. Rabobank waarschuwt in een nieuw rapport voor een potentieel verlies van 90 miljard euro als Nederland blijft bezuinigen op investeringsfondsen. Investeren in R&D en onderwijs is cruciaal voor productiviteit en economische groei.

Minder investeringen en internationale zorgen

Een kwart van de ondernemers zegt het komende jaar niet (meer) te investeren. Dit cijfer is in lijn met diverse andere onderzoeken over de afnemende investeringen in Nederland, waarbij VNO-NCW en MKB-Nederland eerder hun zorgen hierover uitspraken.

Nederlandse ondernemers maken zich ook zorgen over toenemende spanningen binnen de Nederlandse samenleving en in het internationale scenario. Ruim 70 procent ziet toenemende polarisatie in de Nederlandse samenleving als een bedreiging voor het ondernemersklimaat (tegen 67 procent in 2023). Meer dan zestig procent maakt zich zorgen over internationale spanningen (Gaza, Oekraïne) en de gevolgen daarvan voor het eigen bedrijf.