Het is gemakkelijk om op een heldere nacht naar de hemel te kijken en je een oneindige en ongeorganiseerde uitgestrektheid van planetenstelsels en losse sterren voor te stellen. Orde scheppen in zo’n onvoorstelbaar grote ruimte zou voor iedereen een ontmoedigende taak zijn, maar een kleine Duitse start-up heeft zich tot taak gesteld precies dat te doen.
Okapi: Orbits probeert het onvoorstelbare te bereiken door de netwerken van beschikbare gegevens op aarde uit te breiden om al het verkeer dat ver boven onze hoofden zweeft in kaart te brengen. De software die het heeft ontwikkeld, is gericht op een reeks verschillende ruimtevaartgerichte klanten en brengt open-source- en privégegevens samen om satellieten, sensoren en andere objecten die boven ons rondvliegen nauwkeurig te kunnen volgen.
Het begin van een start-up
Kristina Nikolaus, CEO van het bedrijf, vertelde over het verhaal van Okapi: Orbits in een gesprek dat, net als de ruimte zelf, het verleden, het heden en de toekomst omspande. Het is een heel typisch begin voor een start-up, legt ze uit tijdens ons Zoom-gesprek, als ze zegt dat het bedrijf mede is opgericht door haar collega’s die op dat moment promovendi waren.
Hun interesse culmineerde in één enkele uitdaging: hoe kunnen waarnemingsgegevens die bestaan uit verschillende gegevensbronnen, vaak onverenigbaar en afgestemd op verschillende doeleinden, worden samengevoegd met nauwkeurige klimaatvoorspellingen om beter te kunnen anticiperen op de bewegingen die zich in de ruimte kunnen voordoen. Ga er maar aan staan.
Met haar academische achtergrond in management en computerwetenschappen, gevormd door functies bij Mercedes-Benz en Siemens, komen de zakelijke instincten snel bij Nikolaus naar boven. “Toen we goed en wel met z’n vieren begonnen, dachten we na over hoe we dit alles konden commercialiseren,” zegt ze.
Een uitdaging die zich ontwikkelde
Maar waar ligt dan die markt die de interesse van Kristina en haar team zo sterk heeft gewekt? Een bijproduct van de explosieve groei van de ruimte-exploratie die halverwege de 20e eeuw begon, is de opeenhoping van ruimtepuin van verschillende objecten. Volgens schattingen van het Europees Ruimteagentschap (ESA) hebben zich in de afgelopen twee decennia zo’n 12 toevallige fragmentaties voorgedaan – gebeurtenissen waarbij brokstukken in de ruimte zijn ontstaan door botsingen, explosies, elektrische problemen, of zelfs gewoon door losraken.
Een prominent incident waar Nikolaus op wijst is de botsing in 2009 tussen twee communicatiesatellieten – de Iridium 33 en de Kosmos 2251. Het was de eerste keer dat een hypervelocity botsing plaatsvond tussen twee satellieten. Aan de hand van dit incident benadrukt zij het kostbare karakter van ongevallen.
Nikolaus: “In de meeste gevallen is de satelliet voor altijd verdwenen. In termen van geldbedragen die daadwerkelijk verloren gaan, kan het afhangen van hoeveel de satellieten kosten. Ik denk dat de goedkoopste rond de 200.000 euro liggen – voor de echt kleine – en de standaard exemplaren ergens tussen de 2 en 10 miljoen.”
Ze voegt er echter aan toe dat “hoe groter de satellieten worden, hoe minder cruciaal de impact is. “In de meeste gevallen hebben ze meer bescherming, bijvoorbeeld de weer- en de TV-satellieten zijn groter dan observatiesatellieten.”
“Maar waar vaak geen rekening mee wordt gehouden, zijn de lanceerkosten, die ook echt sterk fluctueren in prijs.”
Terugkomend op de botsing in 2009, zegt ze dat veel van het rondzwevende puin dat nog steeds in de ruimte rondzweeft, afkomstig is van dit incident, wat de blijvende gevolgen onderstreept.
Een product met meerdere doelen voor ogen
Met meer dan 50 klanten die de software al gebruiken, is de software van Okapi: Orbits bedoeld om satellieten te helpen bij het verminderen van manoeuvres, het beperken van downtime en het besparen van brandstof. Uiteindelijk gaat het erom de levensduur van door de mens gemaakte objecten hoog boven te vergroten.
Het bedrijf vertrouwt op een netwerk van partners om de benodigde data te verzamelen, waaronder telescopische gegevens, laser-ranging gegevens, en orbit tracking gegevens. “We voegen informatie samen en extraheren een holistisch overzicht, dit is de basis van onze diensten die satellietoperatoren, microlanceerders of sensoroperatoren helpen bij het kalibreren van hun operaties.”
Meer gegevens, meer verantwoordelijkheid
Wanneer je met zoveel data te maken hebt, is het logisch dat je je begint af te vragen hoe het zit met de beveiliging ervan. Nikolaus bevestigt dat dit een prioriteitsgebied is voor Okapi: Orbits, dat sterk geworteld is in de verificatie van informatie. “Dit is een belangrijk punt waar we heel nauwgezet aan werken. Wat we doen is dubbelchecken, we controleren bij onze leveranciers, we controleren de gegevens op validiteit met onze eigen trackings”, zegt ze.
“Aanvallen kunnen overal gebeuren en vooral in de ruimtevaart, aangezien die steeds politieker wordt”, verduidelijkt ze. “Dit is natuurlijk een industrie van groot belang.”
Kijken naar de toekomst
Naarmate hun product aan populariteit wint, heeft Okapi: Orbits zijn oog op, naast rudimentaire uitbreiding, meer inzicht in het beheer van ruimteverkeer. Nikolaus legt uit dat volledige coördinatiemogelijkheden worden uitgebreid voor dataleveranciers om ervoor te zorgen dat strikte richtlijnen voor tracking kunnen worden nageleefd in de ruimte.
De bescherming van ongelooflijk waardevolle ruimtemiddelen lijkt een industrie in opmars, en voor haar is er geen tekort aan doelmarkten. “We nu zijn vooral gericht op Europa, maar we kijken ook naar de VS en opkomende markten. Het Midden-Oosten is interessant. Alle opkomende gebieden die politiek stabiel genoeg en gemakkelijk genoeg te verhandelen zijn om diensten aan te leveren,” zegt Nikolaus.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
