Voordat de wereld kan overstappen op honderd procent duurzame energie moeten in elk geval twee hardnekkige problemen opgelost worden. Het ene is de voortdurende beschikbaarheid van energie uit duurzame bronnen zoals zon en wind, ook als de zon niet schijnt en het niet waait. Het andere is dat de prijs van de duurzaam opgewekte energie moet kunnen concurreren met die van de veelal goedkopere energie opgewekt uit fossiele brandstoffen zoals olie, kolen of aardgas.
Een start-up die een oplossing bedacht om de energievoorziening uit zon en wind aan te vullen is CorPower Ocean. Dit Zweedse bedrijf bedacht een systeem met grote drijflichamen in de vorm van een gele, achttien meter lange boei die met een kabel verankerd is aan een blok op de zeebodem. De kabel veert met de golven mee op en neer en beweegt dan door een koker. De wrijving levert energie op die wordt omgezet in elektriciteit.
Golven leveren energie, altijd
Uit een proef van een week van CorPower Ocean waarbij het bedrijf de performance van de drijflichamen vergeleek met die van vier wind- en zonneparken voor de kust van Californië blijkt dat de energie die de drijflichamen opleveren constant is, en dus een goede aanvulling kan zijn op energie uit zon en wind. De productie van energie uit zon en wind fluctueerde veel meer en is dus minder betrouwbaar, volgens ceo Patrik Möller van CorPower Ocean. Daarbij zijn de kosten van de drijflichamen en de installatie ervan volgens hem laag.
Komende jaren plant CorPower Ocean velden van drijflichamen voor de kust van Portugal. Een logische locatie omdat daar door de open geografische ligging relatief veel golfslag is, veroorzaakt door wind waar dan ook op de oceaan en door de afwisseling van de getijden eb en vloed (veroorzaakt door de rotatie van de aarde om de zon en van de maan om de aarde). In een gebied op de Middellandse Zee is dat minder het geval vanwege de beschutte ligging. Golven worden grotendeels tegengehouden door de versmalling in de straat van Gibraltar. (Als je je ooit afvroeg waarom surfers naar Tarifa in het zuiden van Spanje trekken is dit het antwoord: daar heb je veel golven omdat het water zich voor die versmalling ophoopt.)
De bedoeling is dat de eerste parken operationeel worden in 2024 en dat ze het vermogen moeten krijgen om 10 tot 30 megawatt op te wekken.
Vergrootglazen verhitten water tot meer dan 350 graden Celsius
Een andere interessante uitvinding van Scandinavische makelij om energie op te wekken is die van Heliac. Deze Deense start-up maakt grote, rechthoekige vergrootglazen die zonnestralen convergeren tot een punt waar alle energie samengebald wordt. Het principe is hetzelfde als dat waarbij je met een vergrootglas een stukje papier dat je eronder houdt in de fik kan steken. Een leuke manier voor kinderen om te experimenteren met de kracht van licht. Maar voor Heliac een serieuze manier om warmte te genereren zonder daarbij ook maar een molecuul CO2 uit te stoten.
Op de panelen zijn waterleidingen aangesloten. De energie uit de via het vergrootglas geconvergeerde zonnestralen verwarmt het water. Elektriciteit wekken de vergrootglazen niet op. Dat hoeft ook niet, volgens Heliac, omdat de markt voor warmte tweeënhalf keer zo groot is als die voor elektriciteit.
Door de toepassing van Heliac heeft deze toepassing van het vergrootglas de potentie om op industriële schaal toegepast te worden, volgens chief commercial officer Jakob Jensen. Daarvoor zijn twee redenen. De eerste is dat de industrie warmte nodig heeft met een temperatuur hoger dan 350 graden Celcius. Die kunnen Heliacs vergrootglazen leveren. Volgens hem kunnen de reguliere zonnepanelen dat niet. “Die halen maximaal 120 graden.” De tweede reden is dat de productie van de vergrootglazen goedkoop is. In de meeste delen van de wereld zal warmte opgewekt uit zon door vergrootglazen goedkoper zijn dan met gas, is zijn conclusie.
Heel dorp doucht met warm water via vergrootglas
Een probleem dat (net als bij andere zonne-energiepanelen) nog niet opgelost is, is dat de Heliac-panelen geen warmte leveren als de zon niet schijnt. Dat wil zeggen, als deze niet opgeslagen wordt. De eerste weide met vergrootglazen van Heliac is reeds in bedrijf. Die staat in het Deense dorpje Lendemarke. Daarvoor levert het in samenwerking met de Duitse energieleverancier E.ON geheel CO2-vrij warmte voor het hele dorp.
Lees ook het eerste artikel uit deze serie: ‘Stop met subsidie voor oliebedrijven’
The Business Booster (TBB) is een beurs voor start-ups die producten ontwikkelen om CO2-vrij energie op te wekken of te gebruiken. De TBB is een initiatief van EIT InnoEnergy. EIT InnoEnergy is een gezamenlijk vehikel van de Europese Commissie en private ondernemers om te investeren in bedrijven die helpen om de klimaatdoelen van Parijs te halen en in 2050 CO2-neutraal te werken, wonen en leven.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
