Het is het ei van Columbus. Je bouwt tussen Noorwegen en Schotland en tussen Frankrijk en Engeland een stevige dam en je beschermt half Europa tegen het wassende water. Het moet te doen zijn, zo vinden dr. Sjoerd Groeskamp, oceanograaf aan het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, samen met zijn Duitse collega Joakim Kjellson van GEOMAR. Zij publiceren daar binnenkort over in het wetenschappelijk tijdschrift van de Amerikaanse Meteorologische Vereniging.
UPDATE 13 februari: Hier de publicatie
De twee dammen, een van 475 kilometer tussen het noorden van Schotland en het westen van Noorwegen, plus nog één van 160 kilometer tussen het westpuntje van Frankrijk en het Zuidwesten van Engeland, beschermen meer dan 25 miljoen Europeanen tegen de gevolgen van een verwachte zeespiegelstijging van enkele meters in de komende eeuwen. De kosten, 250 tot 500 miljard euro, bedragen ‘slechts’ 0,1% van het Bruto Binnenlands Product van alle landen die beschermd worden door zo’n dam.
“Behalve een mogelijke oplossing, is het ontwerp van zo’n extreme dam vooral een waarschuwing”, zegt Groeskamp in een artikel dat op de website van het NIOZ is gepubliceerd. ‘Het laat zien hoe gigantisch het probleem is dat boven ons hoofd hangt.’
Noordzeedam is technisch haalbaar
Volgens Groeskamp is zo’n ‘Noord-Europese Afsluitdijk’ technisch goed te realiseren. De Noordzee tussen Frankrijk en Engeland is hooguit honderd meter diep. De zee tussen Schotland en Noorwegen is met gemiddeld 127 meter net een kwart dieper. Het gedeelte vlak voor de kust van Noorwegen dat ruim 300 meter diep is, hoeft ook geen problemen op te leveren. Groeskamp stelt dat er ook boortorens gebouwd worden op plekken waar de zee wel 500 meter diep is.
Economie en natuur
De twee auteurs onderkennen de enorme gevolgen van het indammen van de Noordzee voor flora en fauna. In de loop der tijden verandert dat gedeelte uiteindelijk in een binnenmeer met zoet water. Dat betekent ook een enorme verandering voor bijvoorbeeld de visserij.
“De financiële kosten voor de aanleg van de dam hebben we geschat door extrapolatie van de kosten voor grote dammen in bijvoorbeeld Zuid-Korea”, legt Groeskamp uit in het NIOZ-artikel. ,”In de uiteindelijke rekensom moet je ook nog zaken als het verlies aan inkomsten uit de Noordzeevisserij meerekenen, net als de toegenomen kosten voor de scheepvaart over de Noordzee en ook de kosten om al het rivierwater dat nu in de Noordzee stroomt met gigantische pompen aan de andere kant van de dam te krijgen.”
Waarschuwing
Het gaat volgens hem ook veel meer om een waarschuwing dan om een daadwerkelijke oplossing. “De kosten en de consequenties van zo’n dam zijn inderdaad enorm. Maar wij hebben berekend dat de kosten van niets doen tegen zeespiegelstijging uiteindelijk nog veel hoger zullen zijn. Deze dam is dan ook vooral een pleidooi om nú iets te doen tegen de klimaatverandering. Als we niks doen, is deze extreme dam misschien de enige oplossing.”
Bron: Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee