De immuuntherapie is de grote hoop op dit moment bij kanker. Bij deze therapie wordt het eigen immuunsysteem van de mens gestimuleerd om de ziekte te bestrijden. Toch is deze behandeling niet altijd succesvol. Het werkt bij veel mensen niet vanwege genetische en epigenetische resistentiemechanismen. Momenteel test een internationale groep wetenschappers een nieuwe klasse van epigenetische geneesmiddelen, de zogenoemde HDAC-remmers. Deze moeten de resistentie opheffen en de werking van de immuuntherapie verbeteren.
De immuuntherapie is een relatief nieuwe vorm van kankerbehandeling. Het voordeel zit in een zeer gerichte aanval van de ziekte. De kanker kan zo veel beter worden bestreden dan mogelijk is bij het weghalen van een tumor, bestraling of chemotherapie.
Mechanisme van de immuuntherapie
Het menselijk immuunsysteem is in staat kankercellen te herkennen. Er zijn echter kankercellen die zichzelf camoufleren om aan het immuunsysteem te ontsnappen en zo tumoren vormen. Immuuntherapie is in staat om deze cellen ondanks hun camouflage te detecteren en hun activiteit te blokkeren. De therapie is vooral succesvol geweest bij de behandeling van zwarte huidkanker en gevorderde longkanker.
Als immunotherapie niet werkt, is dit meestal te wijten aan genetische en epigenetische resistentiemechanismen.
Resistentie opheffen
De internationale groep wetenschappers die aan dit EU-Project Epigenetic Regulation of Immunitiy in Cancer (EPIC) werken, zoeken naar manieren om die resistentie op te heffen. Ze testen een nieuwe klasse van enzymen, de zogenoemde HDAC-Inhibitoren. Ze willen daarmee bereiken dat de kankercellen zichtbaar worden voor het afweersysteem en dat er in combinatie met die middelen het immuunsysteem van de patiënt efficiënter gaat functioneren.
Epigenetische kankersignatuur is omkeerbaar
Bij het ontstaan van tumoren zijn zowel genetische als epigenetische veranderingen betrokken. Bij een genetische wijziging van de kankerstructuur is deze verandering onomkeerbaar. Bij een epigenetische wijziging kan deze echter worden geherprogrammeerd tot een gezonde structuur. Veelbelovende middelen voor dit helende effect zijn klasse II HDAC-remmers. Deze remmen histon-deacetylases. Dit zijn enzymen die vaak verkeerd gereguleerd zijn in kankercellen.
Het testmodel
In dit project onderzoeken de wetenschappers hoe de HDAC II-remmers werken op de combinatie van kankercellen, immuuncellen en stroma. De stroma is het bindweefsel van het tumorgebied. Dit netwerk is een benadering van de situatie in het menselijk lichaam en maakt een nauwkeurige observatie van de verschillende celtypes mogelijk. Zo kunnen ook betere conclusies worden getrokken uit de laboratoriumresultaten over het effect in het menselijk lichaam. De wetenschappers hopen zo te bereiken dat de therapie in het menselijk lichaam net zo effectief wordt als bij proeven in het laboratorium het geval is. De testmodellen zijn ontworpen voor darmkanker en leukemie.
EPIC is een project van de Interreg V_A Italie/Oostenrijk. Daaraan doen de universiteiten van Bolzano, Udine, Triest en Salzburg mee. Voor de proeven bij dit project wordt menselijk materiaal gebruikt.
Meer IO-artikelen over kankertherapieën leest u via deze link.