Nieuwe isolatie-unit voor zeer besmettelijke patiënt

By Cindy Cloin

De nieuwe isolatie-afdeling van het Radboudumc is de meest geavanceerde afdeling in Europa in zijn soort. Het gebouw is recent geopend en is er volledig op ingericht om besmettelijke patiënten geïsoleerd te kunnen behandelen. Zo liggen er patiënten met tuberculose en andere longgerelateerde infectieziekten. Maar ook patiënten met het extreem gevaarlijke en vaak dodelijke Ebola of Lassa-virus kunnen hier op de meest veilige en innovatieve manier worden behandeld. Patiënten met monkeypox komen waarschijnlijk niet op de afdeling, net als mensen met covid.

Compleet afgesloten

Er zijn vijf locaties in Nederland waar mensen met extreem besmettelijke virussen worden opgenomen. In het Radboudumc gebeurde dit tot nu toe in een ‘normale’ vleugel in het ziekenhuis die wordt afgesloten. Maar dat was niet optimaal. “Al was het maar omdat je met een patiënt die binnenkomt met de ambulance eerst het hele ziekenhuis doormoet”, noemt Chantal Bleeker, hoogleraar Uitbraken van infectieziekten bij het Radboudumc, als voorbeeld. “En je krijgt zo’n afdeling nooit helemaal afgesloten.” 

Vijf bewezen patiënten

Gelukkig loopt het geen storm met deze gevaarlijke virussen in Nederland. De afgelopen vijftien jaar ging het om vijf (bewezen) patiënten, vertelt Bleeker. Toch is het nodig om de bedden paraat te hebben, mocht er een (verdachte) patiënt komen. In het nieuwe gebouw zijn er vier van zulke units aanwezig. Het onlangs geconstateerde monkeypox is niet zo besmettelijk dat de afdeling hiervoor wordt ingezet. In het buitenland gebeurt dat overigens soms wel.

Tuberculose

Daarnaast zijn er tien kamers voor tuberculosepatiënten, dat nog regelmatig voorkomt in Nederland (met name via patiënten die uit het buitenland komen). De afdeling zal in principe niet worden gebruikt voor covid-patiënten, al is dat wel mogelijk als er bijvoorbeeld een nieuwe, veel gevaarlijker variant ontstaat. Bleeker: “Wij zijn hier dus wel op voorbereid.” 

Nieuwste technieken

Op de afdeling wordt gebruikgemaakt van de nieuwste inzichten en technieken om de zorg voor medewerkers, familie en patiënten zo veilig mogelijk te maken. De ambulance kan in het gebouw parkeren, de patiënt ligt op een gesluisde isolatiekamer. Per unit is er een aparte ingang en uitgang, die compleet afgesloten zijn. Het is nodig om de zorgmedewerkers goed te beschermen, want iemand die Ebola krijgt heeft een kans van 50 procent om hieraan te overlijden.

Koelvesten

Om de volledige persoonlijke beschermingsmiddelen aan te trekken is een zorgmedewerker twintig minuten bezig. Nieuw zijn de koelvesten onder de kleding, omdat de temperatuur in het pak enorm op kan lopen. De units zijn geschikt voor IC-zorg. Ook nieuw is de ‘VAR-ondersteuning’ buiten de unit. Zo kan er direct contact zijn tussen verpleegkundige, arts of patiënt, zonder dat er gevaar is dat het virus zich verspreid. “Hier is 24 uur per dag iemand aanwezig om alles rondom de patiënt in de gaten te houden”, vertelt Bleeker.

Strenge bewaking

Gebruikte materialen en eigenlijk alles wat uit de kamer komt, moet worden afgevoerd in speciale afvaltonnen. Deze tonnen staan onder strenge bewaking opgeslagen, want het afval kan in verkeerde handen vallen en worden gebruikt als chemisch wapen. “Het is op dit moment de nieuwste afdeling voor dit soort besmettelijke ziekten in heel Europa waarbij we veel innovaties in hebben kunnen voeren”, zegt Bleeker. 

Komt er een nationaal pandemiecentrum?

Om deze voor te zijn willen een aantal bedrijven onder leiding van Siemens Healthineers en Siemens Smart Infrastructure een centrale faciliteit met plek voor 1500 patiënten opzetten.

Grensoverschrijdend

Het Radboudumc heeft veel kennis in huis rondom infectieziekten en pandemieën. Sinds een jaar maken het Radboud en het RIVM deel uit van het Europese PANDEM-2-project. Bleeker: “We gaan binnen Europa meer onderzoek doen naar hoe je het beste kunt omgaan met pandemieën. Er valt veel te leren van deze grensoverschrijdende samenwerking, ook als het gaat over de behandeling van patiënten en de veiligheid van je medewerkers. Dat onderzoek doen we ook vanuit deze nieuwe afdeling. De inzichten delen we met de andere partijen. We gebruiken de units voor trainingen en scholing. We bekijken en toetsen innovaties om zo beter voorbereid te zijn op toekomstige pandemieën.”