De nieuwe Duitse regering onder leiding van de sociaaldemocraat Olaf Scholz wil het land moderniseren en ontdoen van overbodige bureaucratie. Alles moet sneller in het trage Duitsland. Digitalisering van overheidsdiensten is een prioriteit. Achter elke huisdeur moet snel internet komen. De investeringen in onderwijs en R&D gaan fors omhoog. Dat zijn enkele hoogtepunten uit het regeerakkoord van SPD, FDP en Groenen, dat in ruim een maand in elkaar is gezet.
Het stuk omvat 177 pagina’s, waarbij de paragraaf over een ‘moderne staat, een digitale kentering en innovaties’ prominent aan het begin staat. Verder krijgt zoals verwacht het klimaat veel aandacht, de woningnood, verhoging van het minimumloon en meer zekerheid voor kinderen (materieel en immaterieel).
Made in Germany
Tijdens de presentatie van het regeerakkoord werd duidelijk dat de nieuwe regeringspartijen er allemaal van doordrongen zijn dat modernisering niet op de lange baan mag worden geschoven. Scholz zei bijvoorbeeld dat Duitsland bij het klimaatbeleid hoog in moet zetten op “Spitzentechnologie, Made in Germany”.
Een van de leiders van de Groenen, Robert Habeck, had het over het belang van “een lerend Duitsland, en een lerende politiek”, terwijl de liberale leider Christian Lindner sprak van een coalitie die de blik op de toekomst heeft gericht, die naast overheidsgeld wil zorgen voor een “ontketening van investeringen uit de particuliere sector.”
De titel van het akkoord zegt eigen lijk alles: “Mehr Fortschritt Wagen” staat er op de cover. Met andere woorden het is anno 2021 geen tijd voor pappen en nathouden, maar van aanpakken en “durven te gaan voor vooruitgang”.
Zware opgave
Dat dit niet makkelijk wordt, is de kersverse regeringspartijen duidelijk. “Een land moderniseren in tijden van crisis is een enorme opgave”, stelde Habeck. Maar volgens Scholz is er met dit akkoord wel een heel solide basis gelegd voor de komende vier jaar. Hij vergelijkt de regering van SPD, FDP en Groenen – ook wel Ampel, of stoplichtcoalitie genoemd – met het eerste Duitse verkeerslicht dat in 1924 op het Berlijnse Potsdamer Platz werd geplaatst. “Eerst moesten mensen eraan wennen, maar al snel werd het vanzelfsprekend.”
Scholz wil met dat vergelijk aangeven hoe revolutionair het is voor Duitsland om een coalitie te hebben tussen sociaaldemocraten, liberalen en Groenen. Dat is nooit eerder voorgekomen.
10 dagen
Wat dat betreft worden de komende dagen en weken nog heel spannend. Allereerst moet het akkoord naar de achterban van de partijen. Die moeten binnen 10 dagen hun fiat geven. Daarna begint de zoektocht naar geschikte ministers – tot nu toe staan alleen de namen van Scholz, Lindner (financiën), Habeck (economische zaken en klimaat), Annalena Baerbock (buitenlandse zaken), Volker Wissing (verkeer, FDP), Bettina Stark-Watzinger (onderwijs, FDP) en Marco Buschmann (justitie, FDP) vast – en het akkoord moet op bepaalde punten verder worden uitgewerkt.
Heel veel concrete cijfers staan er namelijk nog niet in. Vooral de financiële onderbouwing moet nog volgen. Enkele hoofdlijnen zijn:
- Er moeten elk jaar 400.000 woningen bijkomen, waarvan er 100.000 mede worden gefinancierd door de overheid.
- Het minimumloon maakt een sprong van nu iets onder de 10 euro naar 12 euro per uur.
- Kolencentrales gaan eerder dicht. De datum staat echter nog niet helemaal vast. “Idealiter” kan sluiting van de laatste kolencentrale plaatsvinden in 2030 in plaats van 2038.
- In 2030 moet het aandeel groene stroom naar 80% zijn getild, van nu 50%.
- De investeringen in Research & Development (R&D) gaan omhoog en moeten in 2025 een niveau hebben bereikt van 3,5% van het nationaal inkomen (bbp).
- Duitsland heeft met de ontwikkeling van het mRNA-vaccin tegen corona van Biontech bewezen dat het een centrum is voor biotechnologie. De overheid wil dat verder stimuleren. Er komt onder andere een nieuwe afdeling van onderzoeksinstituut Helmholz, dat zich gaat richten op ouderdomsziektes zoals Alzheimer.
- Bedragen worden nog niet genoemd, maar het is duidelijk dat er meer aandacht komt voor start-ups en spin-offs. Het gaat zowel om geld als begeleiding. Het moet bovendien makkelijker worden om een bedrijf te starten.
- Bij de elektrische auto is het de bedoeling dat er voor 2030 15 miljoen volledig elektrische auto’s rondrijden. Europese accuprojecten worden verder ondersteund en Duitsland moet zich ontwikkelen tot hét innovatieve centrum voor alles wat te maken heeft met elektromobiliteit en zelfrijdende auto’s.
- De ecologische landbouw heeft volgens de regeringspartners de toekomst. In 2030 moet het aandeel zijn opgeklommen tot 30 procent van het totaal.
- Bij groene waterstof wordt gezocht naar Europese samenwerking.
- De Kreditanstalt für Wiederaufbau (de KfW Bank) houdt een centrale rol bij het financieren van innovaties, infrastructuurinvesteringen en startups. Er wordt nog onderzocht hoe het kapitaal van de bank kan worden vergroot.
- Bij de R&D zijn er een aantal sectoren met een hoge prioriteit. Dat geldt onder meer voor kunstmatige intelligentie (AI), kwantumtechnologie, cybersecurity en robotica. Ook hier is Europese samenwerking gewenst, onder andere via de zogenoemde Important Projects of Common European Interest (IPCEIs).
- De zogenoemde Schuldenbremse (rem op staatsschulden) blijft gehandhaafd.
Het hele coalitieakkoord kunt u hier lezen.
Ook interessant:
Hoe Duitse politieke partijen na het tijdperk Merkel klimaat en innovatie willen verenigen
Visioenen van de Duitse innovatietoekomst na verkiezingen; totdat de dokter komt
Merkel laat een land achter dat dringend moet moderniseren om concurrerend te blijven
Hieronder vindt u een video van de persconferentie:
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
