In Nederland vinden alleen al voor medisch onderzoek bijna een half miljoen dierproeven plaats. In Europa worden ongeveer twaalf miljoen dieren, zoals muizen, ratten, vogels, konijnen, honden, apen, paarden en vele andere, voor proeven gebruikt. Het gaat volgens een onderzoek van de Europese Commissie om onderzoek naar zenuw- en geestesziekten, hart- en vaatziekten en kanker. Zo worden muizen gebruikt bij onderzoek naar de gevolgen van beroertes. Artsen en scheikundigen aan de Universiteit van Duisburg-Essen (UDE) willen nieuwe methoden in het onderzoek naar beroerten invoeren zonder dierproeven. Hun “mini-hersenen” uit het laboratorium moeten muismodellen gaan vervangen.
Volgens de onderzoekers draait het drie jaar durende project om 3D-organoïden in een in vitro proces. Bij dit proces worden in het laboratorium celstructuren geproduceerd die lijken op organen. Deze worden gebruikt als weefsel voor onderzoek. De methode is op zich niet nieuw.
Jarenlange voorbereiding
“Maar wij passen deze methode voor het eerst toe op beroerte-onderzoek”, zegt Prof. Dr. Matthias Epple van Anorganische Chemie. Samen met zijn collega, Dr. Viktoriya Sokolova, de bioloog Prof. Bernd Giebel en de arts Prof. Dirk M. Hermann van het Universitair Ziekenhuis Essen, wil Epple het model optimaliseren en valideren. Op die manier moeten voor dit onderzoeksterrein dierproeven zo snel mogelijk overbodig worden.
“Als we dit kunnen bereiken, zijn er voor onderzoek tot 20.000 muizen per jaar minder nodig”, schat Prof. Hermann. De drie wetenschappers zijn met hun teams al jaren bezig met de voorbereiding van het project. Nu worden in het laboratorium drie tot zes verschillende celtypes gekweekt. Vervolgens worden de proeven die vroeger op muizen werden uitgevoerd, uitgevoerd op de “mini-hersentjes”. Welke werkzame stoffen passeren de bloed-hersenbarrière en wat is hun effect? Onder de geteste werkzame stoffen bevinden zich extracellulaire blaasjes en ultrakleine nanodeeltjes met verschillende afmetingen en ladingen.
“Dit geneesmiddelenonderzoek is een belangrijke stap in de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Het zal ons helpen bij de ontwikkeling van een mogelijke beroerte-therapie”, verklaart Giebel. Als de wetenschappers succes hebben, komen er aan het eind van het project een publicatie, een workshop en een YouTube-kanaal. Op die manier moet meer bekendheid worden gegeven aan de nieuwe benaderingen in het onderzoek naar beroertes zonder dierproeven.
Ook interessant:
3D-print en simulaties moeten dierproeven vervangen
Oproep wetenschappers tot omslag in denken over dierproeven
Het 3D-huidmodel zegt geen ‘au’, maar kan wel brandblaren krijgen