Soms heb je geen glazen bol nodig om de toekomst te kunnen voorzien omdat er al een enkele voorloper is die het beeld haarfijn kan uittekenen. Zo’n voorloper is het op de Chemelot Campus in Geleen gevestigde bedrijf Niaga, onderdeel van DSM, dat volgend jaar overgaat op Covestro.
Niaga – ‘again’ in omgekeerde volgorde gespeld – is ontstaan uit een start-up van tapijtfabrikanten onder wie Chris Reutelingsperger die ervan droomde om een tapijt te maken dat volledig recyclebaar was. Maar het lukte in eerste instantie maar niet omdat hij geen kleefmiddel vond ter vervanging van latex om het garen van het onderste doek en het polyester tapijt stevig met elkaar te binden. En dat was wel nodig omdat juist die lastige latex ervoor zorgt dat recyclen lastig is, vertelt directeur marketing van Niaga, Chantal Jörissen.
Slechts 4 procent tapijt gerecycled
“Er zijn verschillende methodes, zoals het afscheren van het bovenste deel van het tapijt.” In totaal leveren die een recyclingopbrengst van 4 procent op van alle afgedankte tapijten. Terwijl tapijten een van de grootste niet recyclebare afvalproducten vormen die nu worden verbrand of op een vuilnisbelt belanden en daarmee grond in beslag nemen die daardoor niet op een andere manier zinvol benut kan worden.
DSM investeerde als leverancier van grondstoffen voor de tapijtindustrie in de start-up van Reutelingsperger en begon mee te werken aan het uitvinden van een lijm die wel recyclebaar was en die de vezels stevig aan het doek bindt. Toen dat gelukt was, nam DSM Niaga over. Dat is nu twee jaar geleden.
Lijm is het geheim
Inmiddels verkoopt Niaga tapijtmachines en de speciale lijm aan grote tapijtfabrikanten om volledig recyclebaar tapijt te maken. Op het tapijt zit een code waardoor het nadat deze ingescand is opgehaald wordt bij de leverancier. Die brengt het terug naar Niaga en die recyclet het weer tot grondstof voor een gloednieuw tapijt.
Niaga in Geleen heeft zelf ook een productiefaciliteit in huis om tapijt in opdracht van fabrikanten te maken die de machine zelf niet aanschaffen. Daar produceert Niaga ook een eigen tapijt dat geschikt is voor kantoren, zegt Jörissen. De kwaliteit heet ‘klasse 33’. “Dat betekent dat het de sterkste kwaliteit heeft die een tapijt kan hebben zoals nodig is in een kantoor waarover stoelen rollen en veel mensen lopen.”
De reden dat Niaga zelf een product op de markt brengt is dat het op die manier een ‘vuurtoren-functie’ heeft, zegt Jörissen. De markt kan hierdoor zien dat het mogelijk is om een volledig recyclebaar tapijt te maken dat mooi en sterk is. De bedoeling is dat de tapijtproducenten het productieproces overnemen waardoor er een einde komt aan het op grote schaal dumpen en verbranden van oude tapijten en alle tapijten in de toekomst recyclebaar zijn.
Ikea wil ook recyclen
Inmiddels heeft Niaga ook volledig recyclebare meubelpanelen voor de constructie van kasten, tafels en ombouw van bedden bijvoorbeeld en matrassen (in samenwerking met Auping) ontwikkeld, twee andere grote veroorzakers van afval dat nu niet gerecycled wordt. Voor deze twee recyclebare producten heeft Niaga geen machine ontwikkeld en geen eigen product in de markt gezet. “Omdat het niet nodig was. Auping heeft verstand van matrassen maken, wij hebben verstand van materialen. Door die samenwerking is een recyclebaar matras tot stand gekomen dat ze zelf produceren. Ze maken daarbij gebruik van de lijm die wij ontwikkeld hebben. Die leveren wij.”
Niaga produceert wel meubelpanelen die het levert aan meubelfabrikanten maar die maken daar zelf meubels van, zegt Jörissen. Ook daar is een eigen productielijn nu niet nodig en die zou bovendien complex zijn om op te zetten.
Een van de redenen dat volledig recyclebare tapijten, meubels en matrassen de toekomst hebben is dat de voorraad grondstoffen niet onuitputtelijk is. “Een bedrijf als Ikea heeft er belang bij om afgedankte meubels terug te nemen omdat ze de grondstoffen dan opnieuw kunnen gebruiken. Als er in de toekomst schaarste ontstaat, worden de grondstoffen steeds duurder. Je ziet dat ze daar nu mee experimenteren. Zo hadden ze een actie waarbij je een paar procent korting op nieuwe aankopen kreeg als je gebruikte Ikea-meubels terugbracht.”
Europa is voorloper in de wereld
Europa is in dit opzicht een voorloper, zegt Jörissen. Al zijn er ook andere regio’s zoals Californië, Canada en Singapore waar de recycle-industrie in ontwikkeling is. Om een goede markt voor recyclebare grondstoffen en eindproducten te creëren, is het niet alleen van belang om te werken met zo weinig mogelijk grondstoffen en verbindingen daartussen die los te maken zijn.
Het is ook belangrijk dat er recyclebedrijven ontstaan die gespecialiseerd zijn in het innemen van afvalproducten zoals meubels, matrassen en tapijten om deze te verwerken tot hoogwaardige nieuwe grondstoffen. “Die zijn er nu nog niet.”
Lees ook de eerdere artikelen uit deze serie:
‘Amerikanen en Chinezen kloppen aan in Geleen om innovatieve chemische technologie te testen’
Xilloc: ‘Verzoeken van tientallen ziekenhuizen uit de hele wereld voor 3d-geprinte implantaten’
Arlanxeo: ‘85% minder CO2-uitstoot door rubber van suikerriet’
