Eindhoven wil een smart society worden. Maar hoe gaat dat? Wat gebeurt er al? En van welke voorbeelden kunnen we iets leren? De DATAstudio onderzoekt de transitie die de stad moet doormaken om daadwerkelijk zo’n smart society te worden. Met elke week een nieuwe bijdrage op E52. Deze week Serious Gaming. Lees hier alle afleveringen in deze serie.
Oude mensen verzuimen nog wel eens hun medicijnen te nemen. Niet omdat ze niet willen, maar gewoon uit vergeetachtigheid. Ze voelen immers geen pijn meer. Tenminste, als de medicijnen hun werk doen. Maar wat als ze nu mee kunnen werken aan ‘s werelds grootste digitale kruiswoordpuzzel door hun medicijnen te nemen? Ze moeten alleen even de barcode op hun medicijndoosje scannen om in te loggen. En als ze het doosje dan toch vasthebben, pakken ze meteen hun dagelijkse pil.
Het is een van de vele ‘serious games’ die het Eindhovense Games For Health Projects heeft ontwikkeld. Serious games, of nuttige spellen zoals onze zuiderburen ze noemen, hebben een leer- of zorgdoel dat bereikt kan worden door het spelen van het spel. Bijvoorbeeld het niet vergeten van medicijnen door het maken van een kruiswoordpuzzel.
De Eindhovense organisatie is niet de enige in Nederland die zich bezighoudt met nuttige spellen. Het is een groeiende tak van sport in de gamewereld. Zo staat in het meest recente onderzoek naar de Nederlandse gamesindustrie, de Games Monitor 2015, dat ons land 119 gamestudio’s heeft die zich bezighouden met serious games. Dat is bijna de helft van de hele Nederlandse gamesmarkt.
Games For Health Projects timmert al sinds 2009 aan de weg. Maar oprichters Sandra en Jurriaan van Rijswijk zijn eigenlijk al veel langer met nuttige spellen in de weer. “Sinds 1996 maak ik al serious games. Toen voor het ministerie van landbouw”, zegt Jurriaan van Rijswijk in het Temporary Art Centre (TAC) waar de organisatie gevestigd is. “Maar als kind zat ik altijd al te klooien met computers. Ik heb ooit het spelletje Pong helemaal nageprogrammeerd.”
“Spelen is een universele taal”
Dat Van Rijswijk juist nuttige spelen is gaan maken, komt door een fascinatie voor spelenderwijs leren. “Wanneer ik iemand een ingewikkelde tabel met cijfers geef, snapt hij het vaak niet. Terwijl als ik dezelfde informatie in een spel verpak, hij het wel snapt. Dat vind ik schitterend”, zegt de gamesmaker. Mensen leren nu eenmaal door te spelen. “Het is een universele taal waarmee iedereen geboren wordt. Dat zit gewoon in ieders hoofd. Hoe vet is dat.”
Een voorbeeld van spelenderwijs leren met serious games. Stel u hebt dyslectisch kind dat moet oefenen met lezen. Daar bestaat een therapie voor waarbij woorden eerst links, dan midden en tot slot rechts op een scherm verschijnen. Door het oefenen van die woorden leert het kind beter lezen. Maar het is oersaai. Er is niets aan.
De oplossing van Games For Health Projects is het spel WordSpeed. Het verhaal van het spel is dat aliens op zoek gaan naar andere levensvormen en in hun zoektocht stuiten op de aarde. Ze willen de taal leren en pikken signalen op uit de ether, maar begrijpen er geen snars van. Het dyslectische kind moet de aliens Nederlands leren en leert zo zichzelf beter lezen.
Naast het ontwikkelen van serious games organiseert Games For Health Projects jaarlijks een conferentie. Dit jaar vindt het festijn voor het eerst plaats in Eindhoven. Op 2 en 3 oktober is het TAC toneel voor nuttige spellenmakers vanuit heel Europa.
Tegen die tijd is de groep gamesmakers in Eindhoven weer een stukje verder gegroeid. “In mei starten zes nieuwe werknemers”, zegt Van Rijswijk. Het totale personeelsbestand is dan reeds ver boven de 20 gestegen.
Ook het aantal gehuurde vierkante meters kantoorruimte in het TAC neemt zienderogen toe. Niet alleen om al het personeel te huisvesten, maar ook omdat Games For Health Projects zijn spellen niet meer wil laten ontwikkelen door externe bureaus. Ze gaan het zelf doen in samenwerking met de Idee Brouwerij, eveneens in Eindhoven gevestigd.
Het is overigens niet zo dat de organisatie saaie dingen simpelweg leuk maakt met een spel. “Dat noemen wij broccoli met chocoladesaus”, zegt Van Rijswijk. “Het ziet er lekker uit, maar smaakt nergens naar.” Mensen trappen daar niet in. Iets wat saai is, blijft saai, volgens de oprichter. “Het gaat erom dat je naast het saaie iets nieuws bedenkt wat leuk is. Daar wordt het saaie niet leuk van, maar het verdwijnt naar de achtergrond.” De leeropbrengst als bijvangst.
“Een boek lezen daar is toch niks aan?”, besluit Van Rijswijk. “Maar aliens die met elkaar staan te geiten in een ruimteschip, dat is hilarisch.”
