Voor de eerste keer in misschien wel 2300 jaar in de museumgeschiedenis worden bezoekers bekeken in plaats van (alleen) de kunstwerken tentoongesteld. De ‘Collezioni comunali d’arte’, een gemeentelijk museum in Bologna, doet een test om te zien hoe bezoekers kunstwerken bekijken.
Bij ruim twintig schilderijen zijn camera’s geïnstalleerd die gericht zijn op het gezicht van de bezoeker. De camera detecteert met behulp van kunstmatige intelligentie onder andere waar de meeste aandacht van de bezoekers van een kunstwerk is geconcentreerd.
Belevenis meten
Het vernieuwende systeem kan de belevenis van de bezoeker ‘meten’ door talrijke gegevens te delen die verkregen zijn door bepaalde indicatoren te registreren en te controleren. De meting wordt mogelijk gemaakt door het gebruik van een typische ‘big data’-toepassing die in staat is informatie te extraheren door grote hoeveelheden verschillende gegevens te onderzoeken. Meer details over het interessante experiment biedt ENEA niet. ENEA is een Italiaans overheidsinstituut dat gespecialiseerd is in nieuwe technologieën en duurzame economische ontwikkelingen.
Gemoedstoestand
“Via een camera die in de buurt van het werk is geplaatst, detecteert het systeem automatisch de gezichten die in de richting van het werk zijn gewend. Er worden gegevens verzameld over het gedrag van de bezoekers, zoals de route die is afgelegd om in de buurt te komen, de afstand van de observatie als ook de gemoedstoestand van de observerende bezoekers”, zegt een aantal wetenschappers in een presentatie.
De makers lichten wat betreft het resultaat een tipje van de sluier op. Uit bijvoorbeeld het olieverfschilderij met daarop de heiligen Sebastiaan en Irene van de Franse kunstenaar Trophime Bigot (die schilderde in de stijl van Caravaggio) blijkt dat bezoekers niet naar het midden van de compositie te kijken wat gebruikelijk is. De meeste mensen kijken iets rechts van het gezicht van de heilige Sebastiaan, dankzij het spel van licht en schaduw dat door het penseel van de kunstenaar werd gecreëerd.
Technopole
De samenwerking tussen ENEA en het Istituzione Bologna Musei, waaronder alle gemeentelijke musea vallen, maakt deel uit van het onderzoeksproject naar big data in de regio Emilia-Romagna. De Big Data Technopole van Bologna, zoals de hub heet, moet een internationaal gezaghebbend centrum worden op het gebied van supercomputing en kunstmatige intelligentie.
