Ik leef het leven van een student die 300 dagen per jaar op een relatief milieuvriendelijke manier door het leven gaat. Tenminste, naar Europese maatstaven. Ik deel mijn woning met huisgenoten en houd me voornamelijk aan een vegetarisch/pescatarisch dieet. Bovendien heb ik als Spaanse expat in Nederland de vervoerscultuur van het land omarmd; ik fiets overal naartoe met mijn Swapfiets.
Nu kwam ik op het idee om een week lang mijn koolstofvoetafdruk bij te houden. Een disclaimer: de afgelopen week was een van de meest vervuilende van dit jaar.
Dames en heren, mijn naam is Alma, en dit is mijn koolstofdagboek: een reality check voor ons allemaal – en een klap voor mijn milieubewuste imago.
De hitte van Madrid
De week begon relatief onschuldig. Ik was in Madrid, op bezoek bij mijn familie en in gevecht met een hittegolf. Ik stelde mijn airconditioning in op 25 graden. Mijn lieve oma, die veel oma’s vertegenwoordigt, voerde me met lokale producten van haar favoriete slager en groenteboer. (Fun fact: volgens een onderzoek van de Spaanse Polytechnische Universiteit van Valencia stoot de Spaanse rundveehouderij 66% minder broeikasgassen uit dan het wereldwijde gemiddelde).
Die eerste dagen hadden weinig impact, gezien mijn omnivore dieet, minimale reizenbewegingen en eenvoudige hobby’s – zweterige wandelingen met mijn neef door de verschroeide straten van Madrid en werken op afstand op mijn laptop. Mijn belangrijkste bron van vervuiling? Vooral het eten.
De CO₂-bijdrage van elektriciteit bestaat uit twee hoofdfactoren: apparaten met een stekker en wisselstroom. Hoewel de zomer de behoefte aan kunstlicht vermindert, moet er veel gekoeld worden. De airconditioning was mijn bondgenoot, die ‘s middags aan stond en voor het slapengaan uit ging.
Volgens dezelfde formule voor koolstofuitstoot (energieverbruik x energie-intensiteit) heb ik ook het opladen van mijn laptop en telefoon berekend. Het resultaat was als volgt:
- Kip: (1,82kg CO₂-uitstoot per 100g) – 7,26kg
- Spaans Rundvlees: (18,7kg CO₂-uitstoot per 1kg) – 3,74kg
- AC: 1kWh gedurende 30 uur × 0,5 kg (gemiddelde wereldwijde koolstofintensiteit) = 15 kg CO₂
- Lenovo laptop: 0,06 kW × 5 dagen = 0,3 kW → 0,3 × 0,5 kg = 0,15 kg CO₂
- iPhone: 0,02kW × 7 dagen = 0,14kW → 0,14kW× 0,5 = 0,07 kg CO₂
Midweek migratie: Madrid naar Valencia
Op woensdagavond reisde ik naar mijn geboortestad. Met een elektrische trein verruilde ik de hitte van de hoofdstad voor het vochtige Valencia. E-treinen hebben geen directe uitstoot, maar indirect stoten ze nog steeds koolstof uit. De hitte hield aan op donderdag en dreef me naar het openbare zwembad (waarvan ik de koolstofberekeningen, gezien mijn journalistieke rekenvaardigheden, niet eens zal proberen).
Donderdag: de dag des oordeels
Mijn langverwachte girls trip naar Italië begon op donderdag. Die dag zette ik koers naar Taggia, maar niet zonder eerst mijn koolstofvoetafdruk flink ‘op te krikken’ in het slopende proces om daar te komen.
Een taxi naar het busstation van Valencia, een busrit van 2 uur naar Alicante, een vlucht van Alicante naar Nice en twee treinen later kwam ik aan in het charmante strandstadje Arma di Taggia, waar mijn vriendinnen me met open armen en een koude Aperol verwelkomden (de fles hebben we later gerecycled natuurlijk).
- Taxi (Hybride): 0,117kg CO₂/km voor 4,2 km = 0,12 kg CO₂
- Intercity bus: 0,032kg CO₂/km per passagier voor 174km = 5,6kg CO₂
- Vliegtuig: De gevreesde 107kg CO₂ (ICAO’s calculator – Internationale Burgerluchtvaartorganisatie)
Het zou geen verrassing moeten zijn. Vliegreizen zijn berucht om hun impact op het milieu: ze dragen 4% bij aan de opwarming van de aarde en 2,5% aan de koolstofuitstoot. Aan de andere kant draagt de vleesindustrie ongeveer 15,6% bij aan de totale wereldwijde uitstoot.
Ik wilde dit in perspectief plaatsen: Met hoeveel hamburgers komt mijn vlucht overeen? Gezien het feit dat de gemiddelde hamburger 4,5 kg CO₂ per 150 gram uitstoot, staat de vervuiling van mijn vlucht gelijk aan ongeveer 23,7 hamburgers.
De treinen die op de vlucht volgden waren gelukkig elektrisch, zodat ik nog meer hamburgers bespaarde.
Een bescheiden leven in Arma di Taggia
Sinds onze aankomst in Taggia op vrijdag hebben we een eenvoudig leven geleid – wandelen naar het strand, Aperol- en proseccoflessen recyclen en salades eten met af en toe Italiaanse vleeswaren. Voor het weekend heb ik uitgerekend: 6,8 kg CO₂ voor het dieet, en de bijdrage van de ventilator (oh wat een redder in nood) was 0,5 kg CO₂ (50 watt/uur gedurende 20 uur).
- Dieet: 6,8 + 7,26 + 3,74 + 1,16 (x4) = 22,44 kg CO₂
- Elektriciteit: 0,07 + 0,15 + 0,5 + 15 = 15,27 kg CO₂
- Transport: 107 + 5,6 + 0,12 = 112,72 kg CO₂
- Totaal: 150,43 kg CO₂
De jaarlijkse CO₂-voetafdruk van de gemiddelde Europeaan is 7200 kg CO₂, of 138,5 kg CO₂ per week. Mijn week? Een fikse 150,43 kg CO₂, waarbij indirect verbruik zoals waterverbruik of de koolstofuitstoot van de elektrische treinen niet is meegerekend.
Het bereiken van een netto nul levensstijl is op dit moment voor velen van ons een opgave, maar kleine veranderingen kunnen een groot verschil maken. Wat ik heb onthouden: het schrille contrast tussen het energieverbruik van AC en ventilatoren, en de enorme koolstofvoetafdruk van rundvlees.
Betekent dit dat ik deze zomer van mijn airco afzie? Waarschijnlijk niet. Een mediterrane zomer zonder airco gaat me te ver. Maar de temperatuur gematigd houden, anders dan de arctische temperaturen die gebruikelijk zijn om yoghurtjes te koelen in de supermarkt, kan al een verschil maken.
In het buitenland wonen maakt het moeilijker om de uitstoot van vluchten te verminderen, maar minder hamburgers eten lijkt zeker haalbaar. Onthoud dat je met 23,7 hamburgers inderdaad een heel eind kunt komen – denk bijvoorbeeld aan de Côte d’Azur.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
