De cementindustrie is verantwoordelijk voor 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Mijnbouwmaterialen, maar vooral de hoge energie-input om de temperaturen te bereiken die nodig zijn in de chemische processen om cement te produceren – ovens worden verhit tot boven 1400°C en kalksteenverbranding – zijn de belangrijkste oorzaken van de duizelingwekkende uitstootcijfers. Als cement een land zou zijn, zou het de derde grootste uitstoter van kooldioxide zijn, direct na China en de Verenigde Staten.
Waarom dit belangrijk is:
De bouwsector is verreweg de grootste uitstoter van broeikasgassen ter wereld – 37% van de wereldwijde uitstoot. Nu Europa en de rest van de wereld ernaar streven om hun voetafdruk te verkleinen en klimaatneutraliteit te bereiken, betekent het vergroenen van de cementproductie een belangrijke stap vooruit.
Material Evolution zet een nieuwe standaard. Het produceert cement uit industriële bijproducten via een speciale reactor die op kamertemperatuur werkt. Het proces resulteert in een product dat 85% minder uitstoot dan conventionele cementproductie. Het team onderzoekt verschillende afvalstromen om te analyseren welke het best gebruikt kunnen worden voor cementproductie en maakt ook gebruik van algoritmen voor machinaal leren om consistentie te bereiken.
Elizabeth Gilligan is de CEO en oprichter van het bedrijf en verkoos het ondernemerschap boven een carrière in de academische wereld. Ze was ook spreker op het Upstream Festival, een van de belangrijkste startup-evenementen in Nederland, waar ze meer vertelde over haar reis als oprichter en ondernemer. Gilligan sprak met IO direct na haar speech op het podium.
Hoe werkt de technologie van Material Evolution?
“Bij Material Evolution denken we niet dat er één materiaal zal zijn om de wereld te redden. In plaats daarvan denken we dat veel materialen zullen helpen om de klimaatcrisis op te lossen. We hebben een reactor gemaakt die alkalifusie gebruikt – een proces dat in de metallurgie wordt gebruikt om materialen verder behandelbaar te maken, red. – om faseveranderingen in deeltjes te forceren, zodat ze aan elkaar plakken en cement worden. Je kunt het zien als een gigantische Nutribullet die deze materialen ronddraait, omhult en meer om industrieel afval, zoals staalslakken en mijnafval, om te zetten in cement. Op dit moment zorgt ons proces voor 85% minder uitstoot dan conventioneel cement, maar we werken aan een koolstofnegatief proces.”
Hoe is het idee ontstaan?
“Material Evolution was de nevenactiviteit van mijn Ph.D. over duurzaam cement, en het kwam voort uit een aantal vragen: Wat als je geen warmte nodig hebt om cement te maken? Wat als je hardware en software kunt mengen? Wat gebeurt er dan? Zo is het idee ontstaan. Er werd me een route naar een hoogleraarschap aangeboden, maar het voelde moreel onrechtvaardig om niet iets impactvols te doen.”
Hoe realiseerde je je dat dit het juiste was om te doen?
“Het was niet rechtlijnig. Ik heb het gevoel dat je erin trapt; ik wist dat het klimaat superbelangrijk was en iets waar ik aan wilde werken. Toen realiseerde ik me nog niet welke waarde en impact mijn idee kon maken. Ik vroeg mensen die ik ontmoette om me te vertellen of het concept slecht was, gewoon omdat ik geen tijd wilde verspillen aan een niet-zo-goed idee en me liever wilde richten op iets dat meer impact had.”
Toch worstelen we nog steeds om meer onderzoek uit laboratoria te krijgen en een impact te hebben. Hoe krijgen we academici zover dat ze de stap zetten die jij hebt gezet?
“Het is ongetwijfeld een moeilijke weg om te zien, maar meer ondersteuning zou helpen. In ons geval hadden we geluk omdat ik tijdens mijn promotie beursfinanciering kreeg en ook een Google-beurs die me hielp deze mogelijkheid te zien. In die tijd kon ik kiezen tussen lesgeven en een ondernemerschapscursus, waar ik voor koos. Het hielp me mijn ogen te openen en ik realiseerde me dat ik er goed in was. Naar mijn mening zijn academici meestal goede ondernemers.”
Hoe kan een academicus een goede ondernemer worden?
“Je moet nieuwsgierig zijn. Ik denk dat je mensen wilt die zich graag ongemakkelijk voelen en de domste persoon in de kamer zijn. Er moet een manier zijn om fundamentele wetenschap in startups te krijgen. Ik denk dat veel te maken heeft met de manier waarop teams zijn opgebouwd. Misschien hoeft de technische persoon niet de CEO te zijn. Hoe bouw je een team rond het idee dat je hebt? Hoe vind je het goed dat dingen mislukken? Als academicus wil je niet echt dat je onderzoek mislukt.”
Uw bedrijf is opgericht in 2020. Kunt u ons meenemen door de afgelopen vier jaar?
“Het was 2020 en we hoopten wat labruimte te kunnen huren om op te schalen, maar toen kwam COVID-19 om de hoek kijken. Dus overtuigde ik mijn ouders ervan dat we de garage moesten ombouwen tot een laboratorium omdat we werk te doen hadden. Dat deden we en we kochten de eerste machine van eBay. In die tijd draaide alles om praten met klanten en het bouwen van de technologie. En in de garage produceerden we de eerste twee ton cement zonder enige ventilatie. We hebben iedereen vergast, maar we hebben het gehaald.
Na de eerste tests met klanten werd iedereen enthousiast en bouwden we belangrijke relaties op. Toen ontvingen we een subsidie van 1,8 miljoen pond en leerden we hoe we geld konden inzamelen en met durfkapitalisten konden praten. Daarna bouwden we onze proeffabriek van vier ton per uur en namen we de eerste mensen in dienst. Nu zijn we op weg om een fabriek van 25 ton per uur te bouwen.”
Hoe ziet u als oprichter het Britse innovatie-ecosysteem reageren op Brexit?
“Op dit moment is het moeilijk te zeggen wat de effecten van COVID zijn en wat de effecten van Brexit zijn. Veel bedrijven kijken en werken nog steeds met Europa alsof er niets is gebeurd, en het importeren van materialen en het inhuren van talent is moeilijker. Als bedrijf hebben we het geluk dat we visa voor mensen kunnen ondersteunen, maar ik ken veel kleinere bedrijven die dat niet kunnen. Maar we hebben ook samengewerkt met een Spaans bedrijf, en het werd zo moeilijk om de vergunningen voor hen te krijgen om werk te kunnen doen dat het zinloos lijkt.”
Hoe kan de betonindustrie volgens u veranderen?
“De industrie zal veranderen door middel van partnerschappen. Hoe graag ik ook die verafgode oprichter zou willen zijn die de industrie heeft veranderd, we kunnen dit niet alleen. We hebben baanbrekende technologie, maar we werken samen met de industrie omdat zij veel kennis hebben. Zij weten hoe ze miljoenen tonnen poeder moeten verplaatsen; wij hoeven dat niet opnieuw uit te vinden. Ook gaan we liever diepere relaties aan met klanten omdat we gezien willen worden als een partner in de industrie en de klimaattransitie.”