Pixabay
Author profile picture

Wie aan Marseille denkt, denkt waarschijnlijk aan de idyllische haven en de Cote d’Azûr. Maar, de tweede stad van Frankrijk is ook een strategisch punt voor ‘digitale snelwegen’. Vanuit de stad verbinden zestien onderzeese kabels Afrika, het Midden-Oosten en India. De Franse stad profiteert van zijn strategische ligging en de aanwezigheid van een groot aantal datacenters. De groeiende behoefte aan energie en ruimte van datacenters zorgt echter voor problemen. Een drijvend datacenter in de haven moet uitkomst bieden.

Strategische positie en aanwezigheid van datacenters

Geleidelijk is Marseille uitgegroeid tot één van de belangrijkste knooppunten voor het wereldwijde internetverkeer, net als Miami en Singapore. Het kan Afrika bedienen via de Straat van Gibraltar, maar ook het Midden-Oosten en India via het Suezkanaal. Tegelijkertijd is de stad goed verbonden over land met andere hubs, zoals Parijs en Frankfurt. In Europa geldt dit ook voor Genua, Lissabon en Barcelona. Maar Marseille is koploper en met de komst van de 2Africa kabel afgelopen november is Marseille op weg naar de vijfde plaats van de lijst met de belangrijkste internetknooppunten in de wereld. Samen met Parijs is Frankrijk het enige land in Europa met twee steden in de top tien van de wereld.

Peace, de internetkabel van China

In Marseille komen de zestien onderzeese kabels allemaal aan bij de datacenters van Digital Realty, die worden verhuurd aan cloudgiganten zoals Amazon en telecombedrijven. Het datacenter waar 2Africa is ‘ondergebracht’, is een voormalige onderzeebootbasis die in 1943 door de Duitsers is gebouwd en vijfenzeventig jaar lang ongebruikt is gebleven. Maar Marseille is ook het aankomstpunt in Frankrijk voor Peace, de door China aangelegde en gefinancierde kabel die Singapore via de oostkust van Afrika, Egypte en vervolgens Malta met Pakistan verbindt. Volgens een specialist uit de sector kocht Orange capaciteit op Peace, maar eiste in ruil daarvoor dat de kabel in Marseille aankwam.

Datacenters en de groeiende vraag naar ruimte en energie

Geopolitiek is nooit ver weg bij onderzeese kabels en hubs kunnen ontstaan of verdwijnen naar gelang veranderingen in de wereldpolitiek. De plaats van Marseille op de wereldlijst is dus geen uitgemaakte zaak. En dan is er ook nog een ander probleem: de groeiende behoefte aan energie en ruimte van datacenters. Marseille heeft momenteel vijf datacenters, maar door de groei van het internetverkeer komen er nog veel meer bij. De gemeente heeft voor de komende twee à vijf jaar elf datacenterprojecten geïdentificeerd en berekend hoeveel grond en elektriciteit deze nodig hebben. Volgens Laurent Lahrdit, wethouder voor economische ontwikkeling, ging er toen een rood lampje branden. In de eerste plaats op het gebied van grondgebruik: de wethouder vreest een nieuwe concurrentiestrijd. Zijn wens is om voorrang te geven aan “de productieve economie, die oneindig veel meer banen creëert dan datacenters met een vergelijkbare oppervlakte.” Tegen 2030 zouden deze centra 20 tot 30 hectare in Marseille zouden kunnen bezetten. “Dat is waanzinnig. Ik weet niet eens of we zo’n reserve aan grond voor bedrijfsruimte hebben”, aldus Lahrdit.

Installatie van drijvende datacenters om ruimte- en energieverbruik te verminderen

Eind 2022 kondigde het Amerikaanse bedrijf Nautilus Data Technologies aan dat het een drijvend datacenter gaat opzetten in de haven van Marseille, op een binnenschip van ongeveer 70 bij 16 meter. Nautilus gaat prat op de lage ecologische voetafdruk van zijn datacenters. De koeltechnologie, de uitkomst van zes jaar ontwikkeling, verbruikt geen water en dertig procent minder energie. Nautilus maakt gebruik van de koelte van het oppervlaktewater om zijn datacenters op natuurlijke wijze te koelen – een methode die zowel economische als ecologische voordelen biedt. Wanneer het drijvende datacenter in gebruik wordt genomen is nog niet bekend. Zowel Nautilus als de haven van Marseille hebben nog geen planning van de werkzaamheden gepubliceerd.

In Frankrijk biedt de in Nantes gevestigde start-up Denv-R ook een kleiner drijvend datacenter, ontworpen voor stadscentra. De installaties zijn momenteel echter minder krachtig dan die van Nautilus. Het jonge Franse bedrijf is van plan om na de zomer een technologisch demonstratiemodel op de Loire in Nantes te installeren voor een bedrag van 900.000 euro.