Het klimaat verandert en de gevolgen daarvan gaan we allemaal merken, over de hele wereld. Plannen om ons daarop voor te bereiden of zelfs om het proces te keren zijn er genoeg. Maar wat kun je daar als wethouder van een middelgrote stad in Nederland aan bijdragen? Wat is de impact van een klimaatmaatregel op lokaal niveau? Rik Thijs, Wethouder Klimaat & Energie in Eindhoven, neemt ons een keer per maand mee in zijn dilemma’s, zijn keuzes en zijn ambities.
Nog even terug naar die klimaattop in Glasgow. Een hoop ‘gewheel en gedeal’ achter de schermen. Aanscherpen en afstompen van slotverklaringen, maar vooral een vlammend betoog van de premier van het Caribische eiland Barbados, Mia Mottley. Zij deed een beroep op leiderschap, inclusief van zichzelf. En dat is nodig!
Ik kijk reikhalzend uit naar het nieuwe regeerakkoord waarin hopelijk ook de nieuwe lijn leiderschap en van ‘actie, actie, actie’ helder wordt. Niet alleen qua woorden, maar ook met middelen. Met name voor gemeenten. Zo kan ik als wethouder echt naast de inwoner te gaan staan bij de energietransitie, om zo gezamenlijk de klimaatverandering te keren.
Als wethouder sta ik namelijk samen met vele inwoners, organisaties, bedrijven en de gemeentelijke organisatie klaar om aan de slag te gaan. Vorige maand werd de begroting van de gemeente Eindhoven aangenomen waarbij we voor het eerst sinds jaren structureel extra geld vrij maken. Geld om bijvoorbeeld capaciteit te leveren voor een gemeentebreed isolatieprogramma, het sluiten van klimaatdeals met bedrijfsleven en zorginstellingen. Door bijna een verdrievoudiging van ons gemeentelijk budget voor klimaat en energie kunnen we dus aan de bak. Als het Rijk nu ook eindelijk over de brug gaat komen en niet meer strooit met duurzaamheidsfooitjes, maar structureel geld voor gemeenten vrijmaakt dan kunnen we van ‘actie’ naar ‘actie, actie, actie’.
Dan kunnen we bijvoorbeeld de onrendabele top financieren, wijk voor wijk in gesprek met bewoners en grootschalig isoleren. Dit laatste kan door subsidies te verstrekken of ten minste het organiseren van gezamenlijke inkoopacties. Dit doen we het komend jaar in 25 wijken, maar we hebben meer dan 100 wijken.
In Eindhoven hebben we een vastgesteld klimaatplan, een transitievisie warmte en een regionale energiestrategie. Een inclusieve energietransitie is geen sprint of oefenrondje. Het is zelfs geen marathon, maar ik zou zeggen een ultraloop. Den Haag, wij zijn uit de startblokken. Laat ons niet struikelen in de eerste 100 meter.
En als de oproep van een wethouder geen gehoord vindt, dan hopelijk wel die van Mia Mottley: “Simply put, when will leaders lead? Our people are watching, and our people are taking note. And are we really going to leave Scotland without the resolve and the ambition that is sorely needed to save lives and to save our planet? Are we so blinded and hardened that we can no longer appreciate the cries of humanity?”