Mensen creëren de meest geavanceerde technologische oplossingen, maar soms liggen de beste ideeën verscholen in de natuur. Finsulate uit Hoofddorp ontwikkelde een speciale coating, geïnspireerd door zee-egels, om schepen te beschermen tegen aangroei. En tal van andere bedrijven halen hun inspiratie uit de zee.
Hoe ga je aangroei van mosselen op schepen tegen? Hoe vang je licht? Of: wat is de beste vorm voor een windmolenblad? De parallellen tussen de natuur en innovatie zijn enorm. In de wetenschap van biomimicry staat leren van de natuur centraal. Biologische principes en processen zijn soms de basis voor de meest innovatieve producten.
Heel gek is dat niet. In de loop van meer dan 3,8 miljard jaar heeft de natuur ontelbaar veel oplossingen onderzocht en ontwikkeld. Veel problemen waar mensen tegenaan lopen, zijn dus al opgelost door de natuur. Moeder Natuur ‘werkt’ eeuwenlang aan haar oplossingen, en daardoor zijn ze vaak zeer efficiënt.
Wat kunnen we leren van de zee? Welke rol kan de oceaan spelen in het opwekken van duurzame energie? En hoe kunnen innovaties ons helpen beter voor de zee te zorgen? generating renewable energy? Je leest het in ons nieuwste magazine IO Next: The Ocean.
Als we deze in menselijke innovaties integreren, resulteren ze in slimme ontwerpen, die vaak minder energie en materialen vereisen.
- WhalePower Corporation ontwikkelde rotorbladen die lijken op de flippers van bultrugwalvissen. Dit innovatieve ontwerp heeft geleid tot een verbetering van de efficiëntie van windturbines met maar liefst 20%.
- Sharklet Technologies maakt slimme oppervlakken met microscopisch kleine ribbels, zoals de huid van haaien. Het wordt toegepast op medische apparaten en oppervlakken in de luchtvaartindustrie om de groei van bacteriën te verminderen.
- De Nederlandse ontwerper Teresa van Dongen bedacht voor haar afstuderen de Ambio: een duurzame lamp waarin bacteriën zitten die op octopussen leven. Ze geven continu licht.
De slimme zee-egel
De zee-egel is ook een grote bron van inspiratie. Daar kwam Rik Breur, oprichter van Finsulate en duikliefhebber, achter tijdens een van zijn avonturen onderwater. Alle gladde oppervlakken krijgen onder water te maken met aanslag, maar stekelige oppervlakken blijven schoon, zo merkte hij op. Dit concept vormt de basis voor zijn bedrijf. Finsulate brengt een coating met stekeltjes aan op schepen, waardoor zeepokken en mosselen zich niet kunnen hechten aan het oppervlak. Voor schepen is zo’n beschermende laag essentieel. Als organismen zich aan een schip hechten, verruwt het oppervlak. Dit verhoogt de weerstand, vertraagt de vaarsnelheid en vergroot het brandstofverbruik.
Normaliter wordt er een speciale verflaag aangebracht om dit te voorkomen. Dit type verf is echter problematisch, legt Breur uit. “Ten eerste bevat het biociden, vergelijkbaar met gif om onkruid in de tuin te bestrijden. Ten tweede bevat de verf microplastics. Als de verf slijt, dan komen de plastics in het water terecht. Volgens onderzoek is dit de grootste bron van microplastics in oceanen.” De coating van Finsulate is dus een duurzaam alternatief.
Hoe de coating er precies uitziet? “Het is een heel fijn laagje vezel met haartjes. Die hebben we in verschillende soorten en maten.” Voor de jachten is er een variant met zachtere haartjes. Voor andere schepen is er een folie met grotere stekeltjes. “En we hebben de folie ook wel eens aangebracht op een groot vrachtschip van 140 meter lang.” Onlangs voer een klant al tien jaar met de coating rond. “Dat was een grote mijlpaal voor ons.”
Windmolenparken
Naast schepen, hebben ook windmolens op zee te maken met ‘lastige’ zeepokken en mosselen. “Na zo’n dertig jaar beschadigen de organismen de windmolens, en dan krijg je rottingsverschijnselen. Hoe mooi zou het zijn als we die dertig jaar nog vijf jaar kunnen oprekken?” Finsulate ‘beplakte’ al een paal in het Prinses Amalia Windpark. “Die hebben we drie jaar gemonitord. De folie deed precies wat we wilden.”
Dat smaakt naar meer. De uitvinder verwacht dat naast schepen en windmolens, ook viskwekerijen of golfturbines baat hebben bij zijn oplossing. “Het zijn stuk voor stuk objecten die lang mee moeten. Ik ben ervan overtuigd dat we in de toekomst zeker een duurzame oplossing hiervoor kunnen bieden.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
