Hanen trekken, levende dieren werpen en gemaskerd de straat op. Klinkt het bekend? Dit is hoe carnaval eeuwen geleden werd gevierd en waarop de gemeente Eindhoven in 1668 ook een verbod stelde. Eeuwen gingen er voorbij tot we in 1880 weer wat konden vernoemen van het carnaval. Waarom is het Eindhovense carnaval bijzonder? En belangrijker: wat is er de komende dagen allemaal te doen?
Ook de bron uit 1880 is weinig positief over het volksfeest, want ondanks een verbod op maskers gingen honderden mensen toch met een masker de straat op en vonden er hier en daar vechtpartijen plaats. Drankmisbruik is van alle eeuwen.
Het huidige carnaval van Lampegat heeft het kenmerk een feest van verbroedering te zijn. Mensen van alle rangen en standen gaan, zoals ook elders in het zuiden van Nederland, de straat op en de cafés in om vier dagen feest te vieren.
De eigenschappen van de vastenavond zijn in iedere stad anders. Waar veel mensen carnaval als een soort van bacchanaal zien zijn er wel degelijk tradities, protocollen en is naast die tradities ook plek voor nieuwe initiatieven.
Prinsenwisseling
Het carnavalsseizoen begint op 11 november, maar Eindhoven kende tot voor kort alleen de prinsenwisseling van carnavalsvereniging Wilhelmina in het gelijknamige café. Sinds 2013 is daar een nieuw initiatief bijgekomen: Elluf Elluf. Carnavalsvereniging D’Haone en de Federatie Eindhovens Carnaval (FEC) organiseren samen het feest in verschillende cafés in de stad en het startfeest is groeiende. In 2014 trok het zo’n 3000 bezoekers in vol carnavalsornaat naar de stad toe.
Typisch is dat stadsprins van Eindhoven niet op 11 november bekendgemaakt wordt. Het Federatiebal in het Parktheater is het startschot voor het jaar van de nieuwe prins. Dit feest vindt altijd plaats op zaterdag twee weken voor carnaval. De nieuwe prins wordt geïnstalleerd en de oude prins moet zijn steek inleveren en gaat daarna verder als ‘pieleke’, zoals de oud-stadsprins genoemd wordt.
Dit jaar is het stadsprins D’n Bakelaer die de scepter zwaait over het Lampegat. Geert-Jan van Bakel – zoals zijn echte naam luidt – is tevens actief als drummer bij de carnavalsband Dolle 3s & De Tony’s en vanuit die hoedanigheid wil hij ook het Lampegatse lied op de kaart zetten. Dolle 3s is onder meer bekend van het nummer Ben zo blij dat ik een dansmarietje ben.
Leuk zo’n muzikaal intermezzo, maar wat is er nu allemaal te doen de komende dagen? Waar moet je bij zijn om het echte carnaval te proeven?
Vrijdag
Efkes oe toeter stemme – Stadspaviljoen – 21.00 uur
Lekker in de stemming komen met een feestje in ‘de huiskamer van Eindhoven’, het Stadspaviljoen. Wie van blaasmuziek houdt komt hier volledig aan zijn trekken. Het feest wordt al jaren georganiseerd door Rockbrassband De Dommelaers en het is eigenlijk standaard vol huis.
Musical CarnavalX – Beursgebouw – 20.00 uur
Het publiek is verdeeld in verschillende vakken met allemaal andere kleuren en daarop moet je het zogeheten pekske ook aanpassen. De titel van de carnavaleske musical dit jaar is Marco Polonaise and the revenge of the Mongols. Er is nog een zeer beperkt aantal kaarten te krijgen. http://www.musicalcarnavalx.nl
Zaterdag
Optocht – 13.00 uur
Vanaf de Fuutlaan vertrekken alle wagens en loopgroepen die meedoen aan de grote optocht van Eindhoven. Vanaf daar trekken ze door de stad langs onder meer het Stationsplein en de Vestdijk. Voor een compleet overzicht van de route heeft de commissie optocht een routekaart opgesteld. Leuke plekjes om te kijken zijn de Bierelier op de Geldropseweg, D’n Hertog op het Stationsplein en het CV Niehaals Pitstopfestijn op het Stadhuisplein. De prijsuitreiking vindt plaats vanaf 15.30 (uitreiking voor de kinderoptocht) en om 17.30 uur worden de prijzen van de grote optocht verdeeld.
Zondag
Carnavalsmis – Paterskerk – 11.00 uur
Hallelujah het is weer carnaval! Iedereen mag vandaag verkleed de kerk in waar de traditionele carnavalsmis gehouden wordt. Het thema van de mis is ‘Carnavaudeville’. De kerk biedt plek aan een beperkt aantal bezoekers dus vol is vol.
D’Haone Brunch – Voor wie een goede bodem wil leggen in een carnavaleske sfeer heeft D’Haone een brunch georganiseerd op de tent op de Markt. Voor maar 3,50 euro krijg je een ei, broodjes, te drinken en natuurlijk onvergetelijke ambiance. Een optreden van De Dorini’s krijg je er gratis bij.
Dweilen met de kraan open – Stratumseind – vanaf 11.00 uur tot 17.00 uur
Voor 2002 kon je op het Stratumseind een kanon afschieten zo rustig dat het was. Daar is gelukkig verandering in gekomen met het initiatief Dweilen met de kraan open. Twintig blaaskapellen verzorgen in vijftien cafés de muziek. Natuurlijk zul je ze met mooi weer ook op straat zien spelen. Een echt gezellig Lampegats feestje.
Maandag
Ut Spoort Nie – Stationskwartier – vanaf 14.11 uur
Een nieuw kapellenfestival op het Stationsplein en de Dommelstraat. De deelnemende cafés zijn Movies, D’n Hertog, Sowieso, Steakfabriek, Bolle Boel en Dommel 18. De kapellen die op 16 februari acte de présence geven zijn Blitz, Wanklank, Tiswa, De Kwelpiepers, Vals Plat, De Schemerlamp en Heddegijnogbonne.
Lampjesbal – café Thomas – 20.00 uur
Speciaal voor de jeugd is enkele jaren geleden begonnen met het Lampjesbal: een groots feest met een bezoek van de stadsprins en gevolg. Tipje: kijk eens op het balkon (binnen meteen rechts) en geniet van het prachtige uitzicht van de feestende menigte.
Dinsdag
Op Dolle Toeren – café Publiek – 14.00 uur
De die-hards zijn er nog en dat zie je in café Publiek. Dolle 3s & De Tony’s organiseren het meest succesvolle knalfeest op de dinsdag. Publiek zit deze middag afgeladen vol, ben er dus op tijd bij.
Lempke doven – Markt – 22.30 uur
De laatste feestgangers verzamelen in de tent op de Markt waar het lempke wordt gedoofd. Het lichtornament wordt om 23.11 uur uitgezet door stadsprins D’n Bakelaer. Het carnaval is dan officieel ten einde, maar wie nog even door wil kan terecht op het Stratumseind en in ‘t Mulderke op de Wal.
Woensdag
Haring Happen
Dat kroegje waar je de hele carnaval hebt doorgebracht? Ga er woensdag even gezellig langs voor een haring en natuurlijk…. een biertje!
(op de foto: auteur Tim de Zeeuw in carnavalsactie)
