Kweekvis uit een bioreactor

Kweekvlees gemaakt van dierlijke stamcellen bestaat al jaren en wordt steeds professioneler met bedrijven als het Israëlische SuperMeat, het Amerikaanse Impossible Foods en de Nederlandse innovators Mosa Meat en Meatable. Acht jaar geleden kostte het eerste broodje kweekburger nog een paar ton, nu een paar tientjes. Veel mensen denken dat het een kwestie van tijd is voor het laboratoriumvlees een écht milieu- en diervriendelijk alternatief wordt voor slachtvee.

Bij vis zijn we nog niet zo ver. Maar het bedrijf Bluu Biosciences – een spin-off van het Fraunhofer Instituut voor Marinebiologie – wil dat veranderen. Het bedrijf uit Berlijn is volgens eigen zeggen het eerste Europese bedrijf dat zich richt op de productie van vis uit een bioreactor. Wereldwijd zijn er slecht een handvol concurrenten (o.a. BlueNalu, Finless Foods en WildType uit Californië).

“Dit is een snelgroeiende markt”, zegt medeoprichter en ceo Sebastian Rakers. “De toekomst behoort aan producten die passen binnen de filosofie van de circulaire economie. Reactorvis hoort daarbij.”

2023 een viskroketten

Bluu Biosciences is nu iets meer dan een jaar oud. Het doel is om eerst te produceren voor restaurants en daarna supermarkten. Volgens Rakers is 2023 een realistische datum voor de marktlancering van de eerste visballen, vissticks en vistartaar gemaakt van een mix van cellulair visvlees en groenteproteïnen.

Voor visfilet is het dan nog te vroeg. “De uitdaging is een poreuze structuur te ontwikkelen die ervoor zorgt dat voldoende voedingsstoffen en zuurstof de cellen kunnen bereiken. Dat is essentieel om ervoor te zorgen dat de cellen zich op dezelfde manier vormen als in natuurlijk visweefsel,” legt Rakers uit.

Bluu Biosciences isoleert de cellen uit een stukje volwassen visweefsel. De geïsoleerde cellen – vergelijkbaar met volwassen stamcellen – worden vervolgens in het laboratorium vermenigvuldigd in een in-vitrocultuur. Aangezien ze niet verouderen, kunnen ze zich in principe oneindig delen. De cellen worden vervolgens in een bioreactor gevoed met een voedingsbodem.

Schaalgrote

De reactor bestaat momenteel nog uit maximaal vijf liter, maar om een verkoopbaar product te krijgen is meer nodig. “We zijn er nog niet, want we moeten eerst de processtappen verfijnen die de cellen nodig hebben om te groeien. Onze grootste uitdaging nu is om de stap naar industriële productie te zetten.”

Er is een groot aantal voordelen aan vis uit het lab. Ten eerste wordt het diervriendelijk gemaakt en is supergezond. Ten tweede wordt er ondanks de toename van viskwekerijen nog altijd veel wilde vis gevangen. Het gevolg is overbevissing en steeds meer bedreigde soorten. Met in-vitrovis voorkom je dat. Ten slotte zijn viskwekerijen niet bepaald milieuvriendelijk en wordt er veel antibiotica gebruikt. Ook hier scoort een stukje laboratoriumvis veel beter.

De onderzoekers van Bluu Biosciences richten zich naast procesverbetering vooral op het verfijnen van de celeigenschappen voor smaak en textuur. Verder moet het proces effectiever verlopen om de kosten te drukken. Tenslotte wordt er hard aan gewerkt de kweekvis helemaal vleesvrij te maken. Nu is er nog kalfsbloed nodig, maar Rakers is er zeker van dat dit snel tot het verleden zal behoren.

Bekijk ook onze verhalen over kweekvlees.