Sinds de opkomst van duurzaam textiel wordt het publieke debat gedomineerd door de terugdringing van de CO2-uitstoot. Maar over een van de belangrijkste hulpbronnen die je daarvoor nodig hebt -water- praat haast niemand. En dat terwijl er wereldwijd een tekort aan drinkwater dreigt. Water is ook een eindige hulpbron. Slechts één procent van de zoetwatervoorraden in de wereld is drinkbaar. En die worden gebruikt door 7,5 miljoen mensen, aldus SaltyCO. Deze Britse start-up wil een alternatief bieden voor de zoetwaterintensieve katoenteelt: zoetwatervrije textielvezels!
Ongeveer 700 miljoen mensen wereldwijd hebben te lijden onder waterschaarste (bron: Global Water Institute). Zet dat af tegen de kledingindustrie, die 1200 liter water nodig heeft om één katoenen sok te produceren! Deze hoeveelheid is genoeg om één persoon drie jaar van drinkwater te voorzien, aldus Julian Ellis-Brown, CEO van SaltyCO, in de video hieronder. De belangrijkste oorzaak van het hoge waterverbruik is de zoetwaterintensieve katoenteelt. Een neveneffect van deze verspilling van zoet water is de overmatige bevloeiing van de bodem, wat leidt tot woestijnvorming en verzilting. Een derde van de landmassa van de aarde wordt getroffen door dit soort vernietiging.
Zouttolerante planten
Zout water is grotendeels buiten beeld gebleven bij de productie van textielvezels. Toch bestaat 97 procent van de watervoorraad in de wereld uit zeewater. Werktuigbouwkundig ingenieur en ontwerper Ellis-Brown wil het systeem opnieuw uitvinden en een nieuwe categorie in de duurzame textielproductie vestigen. Zoetwatervrije materialen waarvan de toeleveringsketens een helend effect op de natuur hebben. Hij vond medestanders in zijn vroegere medestudenten Antonia Jara Contreras, Finlay Duncan en Neloufar Taheri. De jonge onderzoekers ontmoetten elkaar in het kader van een innovatieprogramma van het Royal College of Art en het Imperial College London.
Ook interessant: Kleding van Calvin Klein en Gucci straks niet alleen modieus, maar ook duurzaam
De vier richten hun onderzoek op planten die zouttolerant zijn. Zouttolerante planten (halofyten) kunnen met zeewater worden geïrrigeerd. Daardoor neemt de afhankelijkheid van de katoenteelt van zoet water af. Bovendien hebben zouttolerante planten een unieke bodemreinigende functie. Zij kunnen zout aan verzilte bodems onttrekken en opslaan. Dit betekent dat de bodem na de oogst van de planten wordt vrijgemaakt van zout.
Alternatief voor katoen
De start-up heeft al een geschikte zouttolerante plant voor de textielketen gevonden. Nu doen zij onderzoek naar regeneratieve teelttechnieken en textielproducten. Zij krijgen steun van natuurbeschermingsgroepen en landbouwers in Schotland.
Zilte landbouw
Ze mogen om auteursrechtelijke redenen niet vertellen om welke planten het gaat. Maar in hun teelttechniek volgen zij de principes van de zilte landbouw, waarbij andere bronnen dan zoet water worden gebruikt om de planten te bevloeien. Zeewater, brak water of afvalwater zijn alternatieven voor de kunstmatige irrigatie met zoet water. Kunstmatige irrigatie is een van de belangrijkste oorzaken van verzilte bodems. Dit komt doordat water altijd wat zout bevat. Als het water verdampt, blijven er zouten achter in de bovenste bodemlagen. Zouten zoals chloriden, sulfaten en carbonaten van natrium, calcium en magnesium, alsmede nitraten. De hoge zoutconcentratie in de bodem verstoort de osmotische processen waardoor planten water en voedingsstoffen opnemen. Bovendien belemmert de daarmee gepaard gaande bodemverdichting de wortelgroei.
Helende zoutweiden
Zoutmoerassen behoren tot de gebieden met de hoogste genezingsfactor. De planten die erop groeien, absorberen 50 keer de hoeveelheid CO2 van dezelfde oppervlakte regenwoud. Bovendien herstelt de op zout water gebaseerde landbouw de waterbronnen en fungeert hij als bescherming tegen overstromingen. Het telen van zouttolerante gewassen in deze omgevingen maakt het mogelijk om voorheen ongebruikte grond te herontwikkelen en door de stijging van de zeespiegel getroffen gebieden weer zout te maken. Er is grote belangstelling voor de innovatie. De start-up ontvangt reeds verzoeken van gemeenschappen over de hele wereld die de regeneratieve teelttechnologie willen gebruiken om een lokale industrie op te bouwen als alternatief voor de katoenteelt.
Zoetwatervrij textiel
Het laboratorium, het magazijn en de productiefaciliteit van SaltyCO zijn gevestigd in Schotland. Dit is de plaats waar de planten na de oogst aankomen en waar de plantenvezels mechanisch worden geëxtraheerd. De jonge onderzoekers hebben ook dit procédé vernieuwd en er een octrooi voor aangevraagd. Samen met onderzoekspartners op het gebied van biologische vezelcoatings en vezelarchitecturen hebben zij reeds drie zoetwatervrije textielproducten ontwikkeld. Een vilt, een weefsel en een technisch vulmateriaal. Alle innovaties zijn in te passen in de huidige toeleveringsketens. Het vilt is geschikt als veganistisch alternatief voor leer. De stof is qua textuur vergelijkbaar met katoen en linnen. De meest geavanceerde ontwikkeling is de technische vezelvulling, zoals we die kennen van bijvoorbeeld anoraks en slaapzakken.
Vegan en biologisch afbreekbaar
De vezel draagt de naam BioPuff. Deze bestaat uit zuivere cellulose en is een ecologisch alternatief voor dierlijke en op aardolie gebaseerde producten. In vergelijking met synthetische vezelvulling op basis van aardolie kan per jas 70 procent aardolie worden bespaard en bij de productie tot 25 liter vers drinkwater. Bovendien is het nieuwe type vezelvulling diervriendelijk. Per jas kunnen er in vergelijking met gewone donsvullingen, veren van wel 30 ganzen per jas worden uitgespaard.
BioPuff heeft een natuurlijke clusterstructuur die warmte vasthoudt en opslaat in kleine luchtkamers. Een natuurlijke eigenschap die nog wordt geoptimaliseerd door groene chemie. De vezel kan dus gemakkelijk worden gecomposteerd en wordt aan het eind van zijn levensduur biologisch afgebroken.
Donsachtig
De technische vezelvulling is qua clusterstructuur vergelijkbaar met dons, dat een van de warmste isolerende materialen voor kleding is. Het is licht, zacht, warm en van nature waterafstotend. Een natuurlijke waslaag voorkomt dat het materiaal doorweekt raakt bij nat weer. De verhouding tussen vulling en gewicht is vergelijkbaar met de 600 cuin vulling (cubic inch per ounce) of de vulkracht van ganzendons. Het vulvermogen is een kwaliteitskenmerk en beschrijft het vermogen van het dons om zijn oorspronkelijke volume terug te krijgen na compressie door opslag of gebruik. Hoe hoger de meting, hoe beter het dons isoleert en verwarmt. Voor outdoorkleding is de minimummaat 550 cuin. Deze waarden brengen het doel dichterbij om een einde te maken aan het wrede levend plukken van ganzen.
De Britse ontwerpster Stella McCartney – dochter van Sir Paul- heeft het concept al omarmd. Zij was een van de eerste modeontwerpers die veganistische en duurzame concepten in haar collectie integreerde. Nu heeft ze ook interesse getoond in het gebruik van dit technisch vulmateriaal. De eerste jacks en jassen werden gecreëerd in samenwerking met de Italiaanse online modewinkel Yoox.com. De collectie werd op 2 december 2021 gelanceerd. Een foto van de campagne is hier te vinden.
Ook interessant: Echt duurzaam katoen dat waterafstotend, fluorescerend en supermagnetisch is