Een kunstalvleesklier voor mensen met diabetes, oneindig hergebruiken van plastic PET-afval en een satellietnetwerk waardoor het Internet of Things (IoT) overal ter wereld te gebruiken is. De innovaties van Inreda Diabetic (kunstalvleesklier), Ioniqa (PET-upcycling) en Hiber (satellietnetwerk HiberBand) zijn benoemd tot Nationale Iconen.
Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat (EZK) maakte de prijswinnaars bekend in het tv-programma De Wereld Draait Door.
Impact op de economie
Uit de ruim vijftig inzendingen selecteerde de jury, onder leiding van oud-minister Hans Wijers, het afgelopen jaar de tien finalisten. In het rapport schrijft de jury over deze finalisten: “Samen illustreren de projecten de innovatieve kracht en diversiteit van Nederland. Er bestaat een serieuze kans dat alle tien de projecten op hun eigen innovatieve wijze op korte of langere termijn een impact zullen hebben op de Nederlandse economie en de maatschappelijke uitdagingen waar wij voor staan.”
“Visitekaartjes voor onze innovatieve kracht”
Staatssecretaris Mona Keijzer: “Inreda Diabetic, Ioniqa en Hiber zijn Nederlandse oplossingen voor wereldwijde uitdagingen op het gebied van gezondheidszorg, hergebruik van materialen en digitalisering. Deze nieuwe Nationale Iconen zijn visitekaartjes van onze innovatieve kracht. Het zijn uitvindingen van ondernemers met grote economische potentie. Ze geven smoel aan het motto global challenges, Dutch solutions. We mogen veel van ze verwachten en het kabinet gaat ze daarbij ondersteunen.”
3 jaar ondersteuning van kabinet
Het kabinet zal de drie Nationale Iconen de komende drie jaar helpen om hun ambities waar te maken. Zo krijgen de innovaties elk een minister of staatssecretaris als eigen ambassadeur. Dit biedt toegang tot een groot netwerk in binnen- en buitenland, helpt bij het vinden van financiering en nieuwe partners en geeft ondersteuning vanuit de overheid.
Inreda Diabetic – kunstalvleesklier voor mensen met diabetes (Goor)
Inreda Diabetic is opgericht door Robin Koops. Hij heeft als diabetespatiënt het apparaat zelf ontwikkeld en op zichzelf getest. Hij gebruikt het apparaat nu al maanden met goede resultaten. Ook de interniste-endocrinologe Arianne van Bon testte het apparaat bij haar patiënten, van wie de bloedsuikerwaarden verbeterden en de klachten verminderden. De kunstalvleesklier neemt de regulatie van bloedsuikerwaarden (glucose) over van mensen met diabetes type 1. Het is het enige bi-hormonale apparaat ter wereld dat volledig automatisch werkt en waarin alle componenten geïntegreerd zijn. De patiënt hoeft niet meer zelf te meten en na te denken over hoeveel en wanneer te spuiten. Een recente test is veelbelovend: 99,2 procent van de tijd een glucosewaarde binnen de streefwaarden en volledige reductie van te lage bloedsuikers (hypoglycemie). Doel is nu om het product naar de markt te brengen. Daar is CE-certificering voor nodig, die in het voorjaar van 2020 wordt verwacht. Minister Bijleveld is vanuit het kabinet de ambassadeur voor dit Nationale Icoon.
Ioniqa – PET Upcycling (Eindhoven)
Ioniqa Technologies is een spin-off van de Technische Universiteit Eindhoven. Het bedrijf is gespecialiseerd in het creëren van waarde uit PET-afval en gebruikt daarvoor eigen circulaire technologie. Deze technologie kan 25 procent van de wereldwijde plasticproductie oneindig upcyclen. Dat gebeurt ook nog op een energiezuinige manier, met een CO₂-footprint die 75 procent lager is dan bij PET uit olie. Het proces is niet afhankelijk van de sterk fluctuerende olieprijzen; prijzen zijn daardoor relatief laag en stabiel. Ioniqa werkt samen met PET-producenten Indorama, Coca Cola en Unilever. Unilever wil in 2025 alleen nog maar herbruikbare plastic verpakkingen gebruiken. Het product biedt Nederland de kans om een bredere leiderschapspositie te ontwikkelen bij PET-recycling. Ook zijn er mogelijkheden om het (Europese) plastic afvalscheidingsproces te verbeteren. Bijvoorbeeld via een hub in de Rotterdamse haven met Nederland als circulair doorvoerland. De technologie is uit te breiden naar textielrecycling. Staatssecretaris Van Veldhoven is vanuit het kabinet de ambassadeur voor dit Nationale Icoon.
Hiber – Hiberband (Amsterdam)
Hiber is een Amsterdams bedrijf opgericht door ervaren ondernemers. Vorige bedrijven die ze oprichtten waren onder andere JustEat en Treatwell. In 2018 lanceerde Hiber twee eigen satellieten, die elk minstens eens per dag de hele wereld bereiken. Daar waar netwerken als GSM, wifi en bluetooth bij elkaar opgeteld een werelddekking hebben van 10 procent, bereikt Hiberband momenteel eens per dag ook de rest van de wereld. Het is betaalbaar, energiezuinig en werkt op elke mogelijke locatie. Daardoor zijn tal van maatschappelijke toepassingen mogelijk. Zoals die van het uitlezen van een grondwatersensor, waardoor boeren beter kunnen irrigeren, oogsten en bemesten. Een klant van Hiber is bijvoorbeeld een leverancier van zaden, die bij het product een IoT-app levert. Boeren in Afrika kunnen daarmee hun oogst met 200 procent vergroten. Ook in de logistieke markt en generieke asset management liggen volop kansen voor het bedrijf. Hiber werkt samen met toonaangevende ruimtevaartinstituten en de ESA om hun producten verder te ontwikkelen. Staatssecretaris Keijzer is vanuit het kabinet de ambassadeur voor dit Nationale Icoon.
De tien finalisten:
BiosparQ (Leiden): snelle en betaalbare diagnostiek van infectieziekten;
Elemental Water Makers (Den Haag): duurzame watervoorziening via zon, zee en wind;
Hiberband (Amsterdam): satellietnetwerk voor Internet of Things (IoT);
Inreda Diabetic (Goor): kunstalvleesklier voor mensen met diabetes;
PET Upcycling (Ioniqa, Eindhoven): chemische recyclingmethode voor PET-plastic afval;
Leadax (Wapenveld): het nieuwe lood: een circulaire vervanger van lood;
Lightyear (Atlas Technologies, Helmond): elektrische familieauto op zonne-energie;
Oxycom Fresh Air (Raalte): natuurlijke luchtbeheersing in gebouwen
PowerNEST (IBIS Power, Eindhoven): extra verdieping op pand combineert energie uit zon en wind;
Smart*Light (Delft/Eindhoven): inventief mobiel instrument dat röntgenstraling genereert voor medisch-, materiaal- en kunstonderzoek.