De achterstand op de Verenigde Staten en China op het gebied van innovatie wordt niet ingehaald door hen te kopiëren. De Europese Innovatieraad (EIC) doet het liever ‘op de Europese manier’.
“Veel kansen in de deep tech sector vallen samen met Europese doelen zoals het aanpakken van klimaatverandering, gezondheidsproblemen of de voedselvoorziening. We moeten echter realistisch zijn, want er is nog heel wat werk aan de winkel”, aldus Mark Ferguson, voorzitter van het EIC-bestuur.
Het in 2021 opgerichte EIC is het vlaggenschip van het innovatieprogramma van de EU. Het is belast met het identificeren, ontwikkelen en opschalen van innovatie in de hele Unie. De EIC-raad bepaalt en implementeert de strategieën van de raad. Het heeft onafhankelijke leden die afkomstig zijn uit het innovatie-ecosysteem – ondernemers, investeerders of onderzoekers. De Europese Commissie heeft onlangs het werkprogramma 2023 van het EIC goedgekeurd. Het voorziet in een financiering van meer dan 1,6 miljard euro en ondersteunt innovatie in alle stadia, van de onderzoeks- tot de opschalingsfase.
In de versie voor 2023 bevat het programma acht uitdagingen voor startende ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen (mkb) om toonaangevend te worden op strategische technologische gebieden. Daarnaast beoogt het de talentenstroom van de academische wereld naar het bedrijfsleven te vergroten, meer vrouwelijke innovatoren te ondersteunen en innovaties te testen bij openbare en particuliere aanbestedingen.
Mark Ferguson
President EIC board
Voormalig directeur-generaal van de Science Foundation Ireland en oprichter van Renovo, was hij hoogleraar en decaan biologische wetenschappen aan de Universiteit van Manchester.
EIC’s impact
Volgens Ferguson is de betekenis van EIC terug te zien in de resultaten van het onlangs gepubliceerde 2022 EIC Impact Report. “Wat betreft het opschalen van bedrijven hebben we veel investeringen afgerond, waardoor sommige bedrijven privékapitaal hebben aangetrokken en zijn uitgegroeid tot unicorns (een private start-up die meer dan 1 miljard dollar waard is). Aan de andere kant van het spectrum zijn er alle bedrijfsversnellingsdiensten die we aanbieden. In het algemeen is de rol van het EIC die van katalysator. Wij werken samen met de particuliere sector en de nationale programma’s”, aldus de bestuursvoorzitter.
Highlights van het EIC impact report 2022
- De door EIC gesteunde bedrijven hebben een gecombineerde waardering van 40 miljard euro bereikt. De portefeuille omvat 12 unicorns en 112 centaurs (bedrijven met meer dan 100 miljoen jaaromzet).
- De steun van het EIC heeft geleid tot 10 miljard euro aan vervolginvesteringen van particuliere investeerders in zijn portefeuillebedrijven.
- 20 procent van de financiering ging naar door vrouwen geleide bedrijven in het kader van het versnellingsprogramma en 30 procent financiering naar vrouwelijke onderzoekers in het kader van de pathfinder-faciliteit.
- De eerste 260 miljoen euro die door het EIC-fonds werd geïnvesteerd, resulteerde in 92 investeringsovereenkomsten. 48 daarvan leverden 500 miljoen euro co-investering op door particuliere financiering, een hefboomwerking van 2,6 keer de waarde van de EIC-investeringen.
- Meer dan 500 onderzoeksprojecten gesteund, met 1375 innovaties als resultaat. Bovendien werd 100 miljoen euro uitgetrokken voor de commercialisering van baanbrekende ideeën via het EIC-overgangsinstrument.
Efficiëntie en reputatie om particuliere investeerders aan te trekken
Uit de effect-rapportage van 2022 blijkt dat voor elke euro die de Commissie uitgeeft, particuliere investeerders 2,6 euro hebben neergelegd. Het mondiale gemiddelde is drie op één. Maar de ambitie van de raad ligt hoger: deze streeft naar een verhouding van vijf op één. Van de aspecten waaraan moet worden gewerkt, staat het versimpelen van de bureaucratie bovenaan de lijst. Dit was een van de belangrijkste punten van kritiek op het EIC sinds zijn oprichting.
Ferguson erkent dat het EIC dergelijke ambities niet heeft waargemaakt, maar onderstreept dat het EIC een start-up op zich was. Het is van essentieel belang om volgens dezelfde tijdschema’s als de markt te kunnen werken. Bovendien zal het opbouwen van een sterke reputatie ook helpen.
“Sommige bedrijven waarin we hebben geïnvesteerd, hebben het heel goed gedaan. Dat toont aan dat we kunnen doen, wat we doen. Bovendien zouden wij als EIC-bestuur de beste due diligence (onderzoek boekhouding) ter wereld moeten kunnen uitvoeren. Dit zou particuliere investeerders aanmoedigen om in te stappen, aangezien een entiteit als het ETC al groen licht heeft gegeven”, voegt hij eraan toe.
Van een Nobelprijsfabriek naar een ‘unicornkwekerij’
De academische wereld en de onderzoekscentra van de EU staan hoog op de wereldranglijsten. Europa is zelfs bestempeld als Nobelprijsfabriek. Meer dan de helft van de prijswinnaars komt van het oude continent. Ondanks een dergelijke hoeveelheid kennis is de omzetting in succesvolle bedrijven nog steeds relatief laag. De overdracht van technologie uit de laboratoria is een andere taak die het EIC moet aanpakken om het Europese innovatie-ecosysteem te voeden.
Als voormalig academicus meent Ferguson dat meer financiering van fundamenteel belang is. Daarnaast kan een andere mentaliteit de situatie van het heterogene Europese scenario veranderen. Mensen aanmoedigen is bijzonder relevant, aldus de bestuursvoorzitter van het EIC. Als er iets is dat de EU van de VS kan leren, dan is het wel de vloeibaarheid van het innovatie-ecosysteem.
“Waar het om gaat is mensen bewust te maken van de mogelijkheden en de risico’s en ze naar believen in en uit de academische wereld te begeleiden. Ik ben erg optimistisch. Ik zeg altijd tegen mensen dat er veel potentieel is in Europa.”
Wat staat er op het programma van de EIC voor 2023?
Met een bedrag van 1,6 miljard euro worden innovatoren gefinancierd via drie steuninstrumenten. De EIC-Pathfinder steunt multidisciplinaire onderzoeksteams, met een budget van 343 miljoen euro. Om onderzoek te helpen rijpen tot innovatie is er de EIC-Transition – ter waarde van 128,3 miljoen euro. De EIC-Accelerator is bedoeld om startende bedrijven en het MKB te helpen innovaties op te schalen, met een budget van 1,13 miljard euro.
De innovatieformule
Voor het komende jaar verwacht Ferguson een verbetering van de cijfers voor 2022. De bestuursvoorzitter van het EIC heeft er vertrouwen in dat er meer investeringen zullen komen. Amerikaanse durfkapitalisten, bijvoorbeeld, investeren nu meer dan ooit in Europa. Toch is het een “niet aflatende uitdaging om alle lidstaten van de EU op één lijn te houden op het gebied van innovatie”. Binnen de agenda’s van regeringen veranderen prioriteiten snel, en politici veranderen zelf ook. Onderzoek en innovatie kunnen problemen helpen oplossen, ook met bredere innovatieopdrachten bij de overheid.
Mensen en overheidsinstanties een proactieve houding bijbrengen maakt deel uit van de missie van het EIC. Even belangrijk is het motiveren van jonge ondernemers, en daarvoor geldt volgens Ferguson “niets slaagt beter dan succes”. Met al deze elementen ontstaat het recept van de EU voor innovatie.
“De Europese weg betekent samenwerken. Als EIC werken we graag samen met wie dan ook, om ervoor te zorgen dat innovatie een collectieve inspanning is en geen concurrerende. Er liggen kansen en we kunnen voortbouwen op Europese waarden”, besluit Ferguson.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
