Author profile picture

Geen traditionele chemokuur, maar een gel die met een injectie in het lichaam wordt gespoten om daar tot wekenlang zeer lokaal chemotherapie af te geven. Hoogleraar Patricia Dankers van de Technische Universiteit Eindhoven, die aan de basis stond van deze hydrogel, verwacht dat deze methode een beter alternatief kan zijn voor de chemo-buikspoelingen, die nu gangbaar zijn. Buikvlieskanker is één van de dodelijkste kankertypes. Zonder behandeling is de verwachte overleving ongeveer 6 tot 12 maanden. De nieuwe gel wordt komende vier jaar getest in een preklinische studie, samen met onderzoekers van Maastricht UMC+ en Catharina Ziekenhuis. KWF kankerbestrijding steunt het onderzoek met bijna € 600.000.

Patricia Dankers TU Eindhoven
Patricia Dankers TU Eindhoven, Foto © TU/e

De ontwikkelde hydrogel is zo geprogrammeerd dat hij vloeibaar is bij injectie, maar na vrijgave in het lichaam verstevigt. De gel is geladen met een veel gebruikt antikankermedicijn (beter bekend als chemo), die over een periode van dagen of zelfs weken vrijkomt. Dankers: “Deze nieuwe behandeling combineert het voordeel van lokale chemotherapie met een niet-ingrijpende manier van langdurige toediening. Patiënten die niet in aanmerking komen voor de huidige vormen van behandeling, kunnen daardoor waarschijnlijk wel een behandeling krijgen met deze techniek.”

Zware huidige behandeling

Buikvlieskanker, ook wel peritoneale kanker genoemd, ontstaat voornamelijk door uitzaaiingen van darmkanker. 1 op de 8 patiënten met darmkanker krijgt uitzaaiingen in de buikholte. Op dit moment is de enige kansrijke behandeling een operatie waarbij de uitzaaiingen chirurgisch worden verwijderd, gecombineerd met een spoeling van lokale chemotherapie. Bij deze lokale behandeling wordt de buikholte 90 minuten gespoeld met chemo (zogenaamde Hypertherme Intra Peritoneale Chemotherapie ofwel HIPEC). Ignace de Hingh van het Catharina Ziekenhuis: “Deze spoeling is beperkt effectief vanwege de korte duur. Daarnaast komt een grote groep patiënten (1 op de 4) niet in aanmerking voor deze behandeling, omdat zij onvoldoende fit wordt geacht om deze zware behandeling te ondergaan. Het effect weegt dan onvoldoende op tegen de belasting voor de patiënt.”

“Patiënten die niet in aanmerking komen voor de huidige vormen van behandeling, kunnen met deze techniek waarschijnlijk wel een behandeling krijgen.”

De preklinische rattenstudie die het consortium nu gaat uitvoeren bestaat uit een reeks experimenten om de veiligheid en werking van het middel te onderzoeken. “Hiervoor gebruiken we tumorcellen die we zichtbaar maken door ze op te laten lichten. Een speciale camera kan zo uitwendig en op basis van de intensiteit van het licht nagaan hoeveel tumorcellen er in de buik aanwezig zijn en dus hoe succesvol de behandeling is”, aldus Nicole Bouvy van Maastricht UMC+. Zo moeten de tests onder meer uitwijzen of de combinatie van de gel met het antikankermiddel veilig is, of de gel net zo goed of misschien wel beter werkt dan de spoeling en of de gel nog steeds succesvol is na de chirurgische ingreep. De uitgebreide laboratoriumstudie is inmiddels afgerond en laat veelbelovende resultaten zien. Als ook de preklinische studie succesvol blijkt, zijn de onderzoekers weer een stap dichter bij de klinische toepassing voor patiënten.

Bron tekst en foto’s: TU Eindhoven