In een serie artikelen praten we met recent afgestudeerden van de Design Academy Eindhoven over Design & Mental Health. Wat kan design bijvoorbeeld betekenen voor mensen met seksuele trauma’s? Vandaag spreken we met Nienke Helder over ‘haar’ Sexual Healing.
Nienke Helder ontwierp, als afstudeerproject, producten voor vrouwen met een seksueel trauma en vandaag reist ze daarmee af naar San Francisco. Als alumna van de Design Academy toonde ze afgelopen Dutch Design Week haar afstudeerproject ‘sexual healing’ aan het grote publiek. Dat leverde veel media aandacht op en weer nieuwe connecties. Ze loopt een week lang mee met een eventuele ontwikkelingspartner. Het is een stap in de richting haar producten op de markt te brengen.
“Wat mij betreft zouden de producten zo de markt op kunnen, want ik heb van over de hele wereld reacties gekregen van mensen die het willen bestellen”, vertelt de 26-jarige Helder. Helder ontwierp de producten vanuit een eigen ervaring. Ze had vaginisme, een blokkerende bekkenbodemspier, en in haar zoektocht naar wat er ‘mis was’, kwam ze bij een uroloog, gynaecoloog, seksuoloog, fysiotherapeut, bekkenbodemtherapeut. Dat waren vaak geen prettige ervaringen. Zo lag ze open en bloot op de behandeltafel terwijl vijf studenten meekeken. Ook kreeg ze te horen dat haar probleem niet te behandelen was.
Toch kwam ze eroverheen. Niet door een behandeling maar door haar toenmalige vriendje die haar, nadat ze hem over haar probleem had verteld, vroeg of zij de relatie zou beëindigen als hij een erectieprobleem had. “Dat was voor mij zo’n fijne reactie dat alle spanning van me af viel. Het hoefde niet van hem, er waren ook andere manieren. Om dat van hem te horen was zoveel beter dan van een arts.”
“Ik vind het een heel dom idee om te beginnen het fysieke en niet bij de psychische oorzaak van het probleem”Nienke Helder, Ontwerper
Een week voor ze haar afstudeeronderwerp moest pitchen, kwam ze op het idee. “Ik dacht: Er is een probleem waar ik super veel van af weet. Waarvan ik weet hoe en waar het misloopt. En ik had er ideeën over hoe het op te lossen.” In de behandeling ligt de nadruk vooral op het fysieke, de penetratie, vertelt Helder. “Maar ik vind het een heel dom idee om daar te beginnen en niet bij de psychische oorzaak van het probleem. Het fysieke probleem wordt veroorzaakt door een trauma. Hoezo begin je niet daar?”
Haar rits aan specialisten kwam voor haar afstuderen erg van pas. Ze belde alle artsen en therapeuten op die haar door de jaren heen hadden behandeld en vroeg hen welke boeken te lezen, documentaires te kijken en podcasts te luisteren. En ze vroeg hen of ze samen wilden werken. “Want dat is wat ik als ontwerper doe: je gaat samenwerken met mensen uit de wetenschap. En samen kom je tot nieuwe ideeën waar jezelf niet toe zou komen. Als ontwerper breng je kennis samen en kijk je er op een min of meer naïeve manier naar. Dan kom je soms tot ideeën die helemaal nergens op slaan en soms tot ideeën waarvan de ander denkt zo heb ik er eigenlijk helemaal nog niet over nagedacht.”
Twee van de vijf producten die ze ontwikkelde zijn sensoren. Een sensor leg je op je buik en een sensor die je inbrengt. Deze sensoren geven feedback en visualiseren de processen die in je lichaam gebeuren, legt Helder uit. “Zo kun je zien wat er in je lichaam gebeurt. En dat kan je koppelen aan bepaalde gevoelens. Je ademhaling verandert omdat je gespannen bent, in welke situatie word je meer gespannen? Is dat als je partner je kamer binnen komt lopen, als hij zijn kleren uit doet, of als jij je kleren uit doet. Of als je hem of haar naakt ziet? Zo kun je je onderbewustzijn herprogrammeren, thuis, in een veilige omgeving. En niet in een klinische behandelruimte.”
Ook al is er veel vraag, Helder kan de producten niet zo maar op de markt brengen. Niet via de medische weg, want dan moeten ze aan allerlei eisen voldoen. In haar producten komen zoveel disciplines samen dat het ondoenlijk is om de werking ervan wetenschappelijk te bewijzen. “Ik ben er ook mede op aanraden van artsen van afgestapt, die zeiden dat als je daar aan wilt voldoen dan blijft er niets van jouw idee over.”
“Een commerciële partner kan ook, maar die vraagt al snel naar een verdienmodel. En ik doe dit ook vanuit idealisme. Dus ik ben op zoek naar een partner met commerciële insteek en die zich toestaat idealistisch te zijn.” Na de DDW kreeg ze een mailtje van een seksueel educatieplatform uit Amerika. Ze wilden me interviewen en omdat ik toch in New York was ben ik langsgegaan. Via hen ben ik in contact gekomen met een bedrijf in San Francisco. Zij hebben een vibrator op de markt gebracht die je orgasme met een sensor opmeet. Een app helpt je je perfecte orgasme te vinden.”
Op 9 mei vliegt ze naar San Francisco. Vooral om haar prototypes te verbeteren maar ook om te onderzoeken of er in Amerika een markt voor haar producten is. “Als het daar interessant is, kan ik hun misschien overtuigen om te investeren. Maar het kan ook zijn dat ik terugkom uit San Francisco en dat het heel leuk was maar er geen budget is.”
Pas als ze met haar producten aan de slag kan, komt haar rol als ontwerper echt op de voorgrond. Nu ziet ze zichzelf vooral als activist: “Bewustwording over wat een seksueel trauma is en dat het niet alleen maar iets fysieks is.”
Beeld: Nicole Marnati, Nienke Helder, Boudewijn Bollmann