In Glasgow onderhandelen leiders van ruim honderd landen tijdens de Klimaattop over manieren om de opwarming van de aarde te beperken. Maar terwijl wereldleiders vooral praten over nog te nemen maatregelen, wachten deze jonge ondernemers niet langer af. Zij komen in actie om de planeet te beschermen.
Pablo Bronsgeest (21) wil als ondernemer graag iets doen om het plasticprobleem terug te dringen. Hij probeerde twee jaar van alles uit voordat hij samen met een goede vriend WeFresh bedacht. Het idee? Biologisch afbreekbare kauwgom in een speciaal doosje dat ook als prullenbakje dient voor uitgekauwde kauwgom. Het doosje met de gebruikte kauwgom gooi je in de GFT-container. “Iedereen kent het. Je bent al even op je kauwgom aan het kauwen en de smaak is weg. Net op dat moment is er geen prullenbak in de buurt. Sommige mensen proppen de kauwgom in een bonnetje dat ze nog in hun zak hebben, maar er zijn genoeg mensen die hun smakeloze kauwgom gewoon op straat spugen. Daar willen wij een einde aan maken”, legt Bronsgeest uit.
Om de omvang van het probleem te schetsen, rekent Bronsgeest uit dat er per jaar ongeveer 73 miljoen stukken kauwgom op straat belanden. Samen met sigarettenpeuken veroorzaakt afgedankte kauwgom zo’n 13 procent van al het zwerfafval. Afhankelijk van waar het ligt duurt het zo’n twintig tot honderd jaar voor de kauwgom vergaat. Bronsgeest: “Ik zie het om me heen continu. Er is geen straat in Amsterdam waar ik geen kauwgom op de stoep tegenkom. Jonge vogels kunnen er in stikken. Via de straat komen microplastics in het riool, de rivier en de zee terecht. Uiteindelijk kunnen ze in de voedselketen terecht komen. Bovendien is het reinigen niet alleen duur, maar het kost ook energie, water en soms chemische reinigingsmiddelen.”
Lees hier meer over oplossingen voor microplastics
Niet wijzen met een straffend vingertje
Bronsgeest wil met deze oplossing mensen aansporen kauwgom op een goede manier weg te gooien. Want biologisch afbreekbare kauwgom bestaat al langer, toch gooien mensen het vaak nog bij het restafval. “Zonde, dit zorgt voor extra uitstoot als het wordt verbrand. Dit kun je beter bij het GFT-afval gooien. Maar het belandt ook vaak genoeg op straat. Nu wordt er vaak met het vingertje gewezen, je wordt gestraft als je het fout doet. Maar wij willen mensen juist belonen als ze het goed doen. Als ze een foto opsturen van weggegooide kauwgom bij het GFT-afval, krijgen ze van ons een lot. Hiermee kunnen ze gratis kauwgom of andere prijzen winnen.”
Om uit te vinden hoe WeFresh klanten nog beter kan motiveren hun kauwgom (of ander plastic) op een goede manier weg te gooien, wil Bronsgeest de komende tijd samenwerken met gedragswetenschappers van de TU Delft. “Hoe komt het dat mensen kauwgom zo makkelijk op straat gooien? Wat zit hierachter en hoe kunnen we op gedragsverandering sturen? Kauwgom is pas het begin, we werken ook aan andere concepten om het plasticprobleem aan te pakken”, vertelt Bronsgeest geheimzinnig.
Bedrijven aansporen meer rekening te houden met volgende generaties
Zoals Bronsgeest probeert consumenten aan te sporen het goede te doen, zo doet Mare Venekamp (18) dat bij bedrijven. Zij richtte Youthproof op waarmee ze samen met een team jongeren in de leeftijd van 16 tot 23 jaar bedrijven door de mangel haalt. Uiteindelijk geven de jongeren advies hoe bedrijven de wereld leefbaar kunnen houden voor volgende generaties. Haar eerste klant was Tony Chocolonely.
Het idee ontstond al toen Venekamp 14 jaar was. Het verbaasde haar dat iedere keer als er beslissingen gemaakt moesten worden, jongeren niet aan tafel zitten. Terwijl jongeren anders naar de wereld kijken en hierdoor met originele invalshoeken kunnen komen. “Ze zitten nog niet vastgeroest in het corporate denken. Dat levert hele nieuwe inzichten op. Waarom zou je daar als CEO niet van willen profiteren? Maar toch wordt er weinig naar jongeren geluisterd”, vertelt Venekamp enthousiast.
Het motiveerde haar jongeren wél aan tafel te krijgen voor belangrijke beslissingen. Lang vroeg zij zich af hoe ze dit voor elkaar moest krijgen. “Als individu heb je minder invloed en ik geloof ook niet dat grote veranderingen vanuit de politiek zullen komen. Wel geloof ik dat je juist door samenwerking grote stappen kunt maken. Hoe kun je dat beter doen dan door samen te werken met de bedrijven waar we allemaal werken en consumeren? Op die manier wil ik jongeren een stem geven en positieve impact maken.”
De maat is vol, steeds meer jongeren nemen heft in eigen handen
Die positieve impact maakt Venekamp door zogenaamde transformers (jongeren tot 23 jaar) bij bedrijven in te zetten. Zij doorlopen een inwerktraject, gaan in gesprek met medewerkers en eigenaren en doen marktonderzoek. “Hieruit volgt een advies hoe bedrijven hun organisatie toekomstgericht kunnen maken voor de volgende generatie. We kijken naar verschillende pijlers die belangrijk zijn voor toekomstige werknemers zoals transparantie, groei, duurzaamheid en hoe de nieuwe generatie betrokken wordt.”
Volgens haar is het helemaal niet gek dat juist haar generatie opstaat voor de aarde. “De wereld is nu heel anders dan drie generaties geleden. Nu horen we binnen vijf minuten als er aan de andere kant van de wereld iets misgaat. We kunnen hierover praten met jongeren over heel de wereld. De afgelopen jaren zijn er meerdere signalen gegeven dat het zo niet langer kan met het klimaat. Maar er gebeurt te weinig. Voor steeds meer jongeren is de maat vol, je ziet dat ze het heft in eigen handen nemen. Ik wil hier ook een steentje aan bijdragen, niet als activist, maar door samen te werken met bedrijven.”
Global School of Entrepeneurship
Mare Venekamp en Pablo Bronsgeest zijn beiden deelnemers aan een hackathon georganiseerd door Global School of Entrepeneurship, SustaInnovate en Sail for the Future. Deze organisatie – vol vrijwillige jongeren – werkt samen met bedrijven om al zeilend duurzame oplossingen te bedenken voor bestaande problemen. Op een zeilboot is de ideale manier om tot nieuwe ideeën te komen, volgens de organisatie. Het maakt hier namelijk niet uit of iemand CEO of student is. Oorspronkelijk zou Sail for the Future naar Glasgow zeilen en onderweg met de bemanning aan een innovatieprogramma werken. Maar het weer op de Noordzee gooide roet in het eten. Deelnemers aan de hackathon werken nu vanuit Amsterdam en Maastricht aan verschillende duurzame innovaties. Kobe Schoofs presenteert namens Sail for the Future de eerste resultaten op de COP26 in Glasgow en wil hiermee laten zien hoe belangrijk de stem van jongeren in het klimaatdebat is.
