“Je kunt studenten natuurlijk wel verplichte opdrachten laten maken”, vertelt Mark Stappers, docent-onderzoeker Mechatronica en Robotics bij Fontys Hogescholen. “Maar wat als ze helemaal niets hebben met zulke opdrachten?” In het Mechatronica- en Roboticalab probeert Stappers naar vormen te zoeken die studenten wel aanspreken. “Natuurlijk moeten ze nog steeds leren om PLC’s te programmeren, maar het gaat erom dat ze iets leren vanuit eigen motivatie of interesse.”
Veel van deze opdrachten worden in samenwerking met het bedrijfsleven bedacht. “Of bedrijven komen hier langs met een probleem en hopen dat studenten hen kunnen helpen. Het gaat erom dat het use cases zijn, waar echte bedrijven en echte problemen worden aangepakt. Hier in het lab hebben ze de ruimte om dingen uit te testen of onderzoek te doen.”
Tijdens ASQ Fontys – hetgeen staat voor All Sorts of Questions – kunnen hightech ondernemers die willen samenwerken met studenten terecht met al hun vragen en tegelijkertijd laat Fontys zien wat ze in huis hebben op het gebied van High Tech Systems and Materials met verschillende onderzoeksprojecten. Ella Hueting, directeur van Fontys Engineering: “Door praktisch onderzoek in samenwerking met bedrijven maken studenten innovatie mogelijk. Tegelijkertijd verzamelen we veel kennis die toepasbaar is, het blijft dus niet bij bedrijfje spelen. Hiermee is Fontys meer dan een opleidingsinstituut. Voor studenten geldt dat ze hier geen specifiek beroep leren. We leiden ze op voor een zinvol bestaan in de samenleving.”
Vlees aangedreven door algoritmes?
Dat is nodig omdat de samenleving snel verandert. “Technologie krijgt hierin een steeds grotere rol”, zegt Rens van der Vorst, hoofd IT Innovatie en technologiefilosoof bij Fontys. “We zijn hard op weg om vlees aangedreven door algoritmes te worden”, zegt hij provocerend. “Youtube: je wil één filmpje kijken en een uur later ben je via allerlei omwegen beland bij complottheoriën. Uber: je doet alles wat de app je zegt, anders krijg je geen ritjes meer. Apps zijn ontworpen om verslavend te werken, ze triggeren negatieve emoties die je met een app denkt op te lossen. Zeker nu technologie steeds intiemer wordt – het kan in je kleren zitten of zelfs in je huid – vind ik het belangrijk dat studenten hier over nadenken. Willen we slaaf of meester zijn van alle nieuwe technologie?”
Om hierop een antwoord te kunnen geven, brengt Fontys de studenten zogenaamde TEC-skills bij. Van der Vorst: “Het gaat niet per se om antwoorden, wel om bewust ermee bezig zijn.” Hueting vult hem aan: “Begrijpen wat de technologie inhoudt en overzien wat de mogelijkheden zijn en hiermee creatief en ondernemend omgaan.” Binnen het onderzoeksthema High Tech Systems and Materials betekent dit dat studenten samenwerken met ondernemers aan praktijkgericht onderzoek. Ze doen dit in teams die bestaan uit studenten van andere opleidingen of externe universiteiten of bedrijven. Momenteel lopen er ruim 35 onderzoeksprojecten binnen dit thema.
Schoonmaken met verfkanon
Een van deze projecten onderzoekt hoe Huijbregts, een grote voedingspoederproducent, grote trechters die het bedrijf gebruikt bij het mengen van verschillende poeders, beter schoon kan maken. “Soms blijft er in zo’n trechter nog een klein spoortje van een ander poeder over, zelfs na schoonmaak. Wij hebben een manier bedacht om trechters nauwkeuriger te controleren en op een zuinigere manier schoon te maken zodat er geen allergenen achterblijven”, legt Lena Coremans uit. Samen met 15 andere studenten van vier verschillende opleidingen werkt ze aan dit project. “We hebben lichtsensoren ontwikkeld die precies vertellen welke stoffen zijn achtergebleven na gebruik, vervolgens maken we schoon met een soort verfgeweer dat kleine stalen balletjes afschiet. Dit is duurzamer dan water en de balletjes kunnen hergebruikt worden. Momenteel zoeken we nog uit of de mixers veel sneller slijten door het ijzer op ijzer”, vertelt Anouk Poppelaars.
Net als Coremans studeert Poppelaars toegepaste natuurwetenschappen, de twee werkten voor de eerste keer samen met studenten van andere opleidingen. “Je merkt heel erg dat engineers veel praktischer zijn ingesteld, dat was verrassend. Maar wel een goede wisselwerking tussen verschillende denkwijzes”, zegt Coremans. De studenten zijn met Huijbregts in gesprek over of er patenten aangevraagd kunnen worden.
Lees hier meer over andere projecten binnen Fontys HTSM.