Waarom we over dit onderwerp schrijven:
“Het wordt een hele spannende week hier”, steekt Dirk Jansen van wal. Als managing director bij BUND NRW, de afdeling uit Noordrijn-Westfalen van milieuorganisatie Friends of the Earth, coördineert en organiseert hij protesten in Lützerath. In dit dorpje, dat tussen Roermond en Düsseldorf ligt, settelden zich afgelopen jaren honderden klimaatactivisten op het terrein van boer Eckardt Heukamp – de laatste oorspronkelijke bewoner van het dorp. En zij laten zich niet zomaar wegsturen.
Middelpunt van klimaatactivisme
Sinds het moment dat Heukamp zijn terrein in 2020 openstelde voor klimaatactivisten, is het gehucht uitgegroeid tot middelpunt van klimaatactivisme. Vorig jaar publiceerden we al deze rapportage over het bruinkooldorp, dat op de rand van een enorme afgraving ligt. Energiebedrijf RWE haalde in 2020 bijna twintig miljoen ton bruinkool uit de Garzweiler bruinkoolgroeve.
De politie van Aken maakte vandaag bekend dat de ontruiming van het dorp op zijn vroegst woensdag begint. Jansen vertelt dat uit alle windstreken van Duitsland zo’n vierduizend politiemensen richting Lützerath komen om een hek om het dorp te plaatsen. “Heel spannend, want vooralsnog zitten er honderden activisten op het terrein en worden er nog altijd hutten bijgebouwd.” Gister nog, verzamelden zich ruim vijfduizend mensen om te demonstreren tegen het afbreken van Lützerath.
Onrust tussen politie en activisten
In 2018 deed zich er een vergelijkbare situatie voor toen Hambach ontruimd werd. Dat verliep niet zonder slag of stoot. Ook in Lützerath was het al onrustig tussen de klimaatactivisten en de politie. Jansen doet zijn best om de protesten zo vreedzaam mogelijk te laten verlopen, maar sluit niet uit dat er onrust ontstaat als het echt zover is.
Duitsland is voor nog steeds een kwart van de energievoorziening afhankelijk van kolen. Kolen uit de Garzweiler groeve zijn voeding voor de kolencentrale in het nabijgelegen Neurath. De centrale is in tonnen CO2 de op één na grootste vervuiler van Europa (zes van de tien grootste vervuilers van de Europese Unie liggen in Duitsland).
‘RWE heeft recht op bruinkool onder Lützerath’
Deelstaatvoorzitter van Noordrijn-Westfalen, Tim Achteryer, zei tegen de Duitse krant Tagesspiegel dat de ontruiming onderdeel is van de afspraken die met RWE zijn gemaakt. “RWE heeft recht op de bruinkool die onder Lützerath ligt. Dat moeten we accepteren als rechtstaat.”
Feit blijft ook dat de bezetting van de klimaatactivisten illegaal is. De afgelopen jaren spanden activisten meerdere rechtszaken aan, maar verloren die keer op keer. Ook voor de meest recente rechtszaak, waarin de rechter vandaag uitspraak doet, zal dit het geval zijn.
Hoopvol
Ondanks dat Jansen heus ook weet dat ze het gevecht tegen de staat en energiereus RWE niet kunnen winnen, is hij hoopvol.
“Ik vind het heel indrukwekkend dat mensen vanuit heel Duitsland, en zelfs Nederland, naar Lützerath komen. Aankomende week hebben we meerdere acties gepland, met als hoogtepunt een grote demonstratie op 14 januari. We verwachten duizenden mensen. We zijn echt bezig om momentum te creëren. Het rakelt een discussie op over klimaatverandering en de uitfasering van kool en de rol van Die Grünen (De Groenen) binnen de regering. Veel mensen vinden dat zij niet genoeg doen.”
Als voorbeeld noemt hij de lokale klimaatminister, die in augustus 2021 nog meeliep in demonstraties tegen het afgraven van bruinkool. “Die Grünen stellen veel van hun kiezers teleur, ze maken beslissingen die ze niet aan hun achterban kunnen uitleggen. Aankomend jaar zijn er in meerdere lidstaten verkiezingen. We moeten onze volksvertegenwoordigers ter verantwoording roepen.”
Tag X
‘Es ist Tag X!!!’ (Het is dag X!!) staat in kapitale, rode letters op de webpagina van actiegroep Lützerath lebt! (Lützerath leeft!). De groep roept mensen op om vooral nu naar het dorp te komen en bereidt blokkades voor die de sloopmachines van RWE moeten stoppen. Lützerath gaat ten onder, maar wel strijdend.
