De wereldwijde batterijmarkt is booming. Gestimuleerd door de snelle ontwikkeling van elektrisch rijden, consumentenelektronica en opslag voor off-grid en microgrid systemen, heeft de industrie zich wereldwijd snel ontwikkeld. In veel gevallen hebben overheidsbeleid en stimuleringsmaatregelen deze ontwikkelingen bevorderd. In een driedelige serie onderzoeken we de Europese bijdragen aan deze trend en de rol van de European Battery Alliance (EBA). In deel 2 licht Thore Sekkenes, EBA250-programmadirecteur bij EIT InnoEnergy, de verwezenlijkingen en ambities van de EBA toe.
De European Battery Alliance, die een groep van meer dan 750 organisaties vertegenwoordigt, pleit voor een opwaardering van de Europese ambities op het gebied van de batterijketen. “Bovendien heeft zij het plan om deze waar te maken”, zegt Thore Sekkenes, EBA250-programmadirecteur bij EIT InnoEnergy. “Ondanks onze verwezenlijkingen sinds onze start in 2017 blijven er lacunes voor de volledige ontplooiing van een veerkrachtige end-to-end batterij-industrie. Het aanpakken hiervan zal de decarbonisatie van de EU verder ondersteunen en nog meer kansen bieden binnen de industrie.” De verstoringen van de toeleveringsketen tijdens de Covid-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne hebben de behoefte aan veerkrachtige industriële waardeketens voor de economische groei, het koolstofvrij maken en de strategische autonomie van de EU nog dringender gemaakt, aldus Sekkenes.
De Europese batterijmarkt is booming. De dubbelcijferige groei van elektrisch rijden wijst op de hele batterijwaardeketen in de EU en kan deels worden toegeschreven aan de rol van de European Battery Alliance (EBA). De EBA, die in 2017 is opgericht onder auspiciën van Maroš Šefčovič, vicevoorzitter van de Europese Commissie, en wordt aangestuurd door EIT InnoEnergy, heeft als missie het creëren van een concurrerende en duurzame waardeketen voor de productie van batterijcellen in Europa. (zie ons eerste artikel [LINK] voor meer achtergrondinformatie over de rol van de Battery Alliance).
Vijf jaar Europese alliantie voor batterijen
In totaal worden in de EU meer dan 180 industriële batterijprojecten ontwikkeld, waarvan 47 in het segment batterijcellen. Sekkenes: “Mede dankzij het werk van de EBA zal de EU tegen 2025 en 2030 respectievelijk voor 69% en 89% in de toenemende vraag naar batterijen kunnen voorzien en in staat zijn batterijen te produceren voor maximaal 11 miljoen auto’s per jaar.”
De trots van de EBA-directeur wordt nog versterkt, ook in financieel opzicht. Er zijn twee miljardenprojecten van gemeenschappelijk Europees belang (IPCEI’s) gestart. In het kader van het Horizon Europe-programma is in 2021 160 miljoen euro uitgetrokken voor batterijonderzoek, en in de EU-begroting is tot 2027 zo’n 925 miljoen euro gereserveerd. “Hoewel het een goed probleem is om te hebben, loopt de EBA vooruit op haar plan voor 2025 dat we in 2017 hebben vastgesteld. Toen voorspelden we 250 miljard euro aan nieuw jaarlijks bbp en 400 GWh aan toegezegde celproductiecapaciteit tegen 2025. Tegen 2021 bedroegen de totale investeringen in de waardeketen voor batterijen al 127 miljard euro. Een extra investering van 382 miljard euro wordt verwacht om tegen 2030 een zelfvoorzienende batterij-industrie te creëren. Het uiteindelijke doel is dat Europa tegen die tijd 1.000 GWh aan vraag kan ondersteunen in mobiliteit, energieopslagsystemen, last-mile-oplossingen en andere sectoren.”
Volgens Sekkenes is de EBA door deze resultaten uitgegroeid tot het model van de industriële strategie in Europa, dat in andere landen en sectoren wordt nagevolgd. “Het werk heeft ook een mentaliteitsverandering in Europa teweeggebracht en verdere publiek-private samenwerking bevorderd.”
De kloof overbruggen
Als onderdeel van de oproep om de ambities voor de Europese batterij-industrie te verhogen, beveelt de EBA250 een reeks prioritaire acties aan om de lacunes in zowel de upstream- als de downstreamsegmenten van de batterij-industrie aan te pakken, evenals de broodnodige opleiding van de arbeidskrachten. “De winning van binnenlandse grondstoffen, de verwerking en raffinage en de productie van actieve materialen die geschikt zijn voor batterijen blijft een probleem”, voegt Sekkenes eraan toe. “Net zoals we de downstream schrootrecycling moeten aanpakken. We kunnen gerecycleerde metalen van hoge kwaliteit opnieuw in de toeleveringsketen van de EU brengen.”
Om dat doel te bereiken, moet de EU-batterijregelgeving ten uitvoer worden gelegd, zegt hij. “Het komende Battery Passport zal de norm stellen voor duurzame, traceerbare en circulaire batterijen in Europa, waardoor Europese batterijbedrijven een concurrerende positie krijgen. Er moeten hier strenge bepalingen komen, met speciale aandacht voor de voetafdruk van batterijen. Een snelle goedkeuring van de relevante wettelijke bepalingen in het “Fit for 55″-pakket van de Europese Commissie zal de vraag naar batterijen stimuleren om het vervoerssysteem verder koolstofvrij te maken en de weg naar een 100% hernieuwbaar energiesysteem te versnellen.” Dit omvat maatregelen ter ondersteuning van op batterijen gebaseerde lichte en last-mile mobiliteit, de uitrol van oplaadinfrastructuur, emissienormen voor auto’s en bestelwagens, vergemakkelijking van systeemintegratie en stationaire opslag op netniveau en achter de meter.
Wat de financiële kant betreft, kijkt de EBA naar manieren om particuliere investeringen mogelijk te maken en de toegang tot overheidssubsidies te verbeteren en naar manieren om investeringen in ruwe en verwerkte batterijmaterialen minder risicovol te maken. “Verduidelijking van de status van mijnbouw en verwerking in een taxonomie voor duurzame financiering zou een grote stap zijn, net zoals we alle batterijgerelateerde activiteiten willen laten kwalificeren als Do No Significant Harm.”
De personeelskloof
Naast de industriële, regelgevende en financiële lacunes wijst Sekkenes ook op de groeiende behoefte aan geschoolde arbeidskrachten in alle functies en op alle niveaus. “Om te voldoen aan de behoeften van de industriële projecten die al in de pijplijn zitten, moeten tegen 2025 naar schatting 800.000 werknemers worden opgeleid of bijgeschoold. Om deze vaardigheidskloof te overbruggen, stellen wij voor de komende drie jaar 2% van de begroting van het Europees Sociaal Fonds te reserveren voor de financiering van opleidingsprogramma’s voor batterijen.”
Een van de manieren om dit te bereiken is de implementatie van de EBA Academy, een gecoördineerde, pan-Europese inspanning om belangrijke werknemers op het hele continent bij te scholen en te herscholen. De academie zal vele noodzakelijke disciplines bestrijken, van onderzoek en ontwikkeling tot productie, logistiek, kwaliteitscontrole, regelgeving, verkoop en recycling. “Om geschoolde arbeidskrachten te ontwikkelen, werken we samen om gespecialiseerde programma’s, cursussen en stages te creëren die praktische training bieden op het gebied van batterijen. Onze herscholings- en bijscholingsprogramma’s kunnen huidige werknemers helpen bij de overstap naar de batterijsector, waardoor potentiële arbeidstekorten worden aangepakt en een concurrerende Europese batterijmarkt wordt bevorderd.”
In het volgende en laatste deel van deze serie kijken we naar de toekomst. Hoe bereidt de European Battery Alliance de samenleving voor op een koolstofvrij 2030?