De klimaattop in Dubai, COP28, loopt na een verlenging nu toch op zijn einde. Er is een akkoord bereikt tussen de 198 landen over het afstappen van fossiele brandstoffen. En er vonden meer belangrijke beslissingen plaats. We zetten de belangrijkste op een rij.
- In het slotakkoord wordt voor het eerst duidelijk verwezen naar “een transitie weg van fossiele brandstoffen”.
- En er werden meer beslissingen gemaakt, zoals het opzetten van een fonds om arme landen te ondersteunen bij de gevolgen van klimaatverandering.
Verhitte discussies over de toekomst van fossiele brandstoffen voerden de boventoon tijdens de klimaattop. De EU pleitte voor “een officieel begin met het uitfaseren van fossiel”, maar vooral de olielanden vonden dit te ver gaan. Met name Saoedi-Arabië en de EU werden het moeilijk met elkaar eens. Toch werd de definitieve tekst die aan het einde van de nacht verscheen, waarin het uitfaseren van fossiele brandstoffen wel werd opgenomen, al snel goedgekeurd. Voorzitter Sultan al-Jaber hamerde de deal van de 28ste klimaattop slechts enkele minuten na het begin van de plenaire vergadering goed.
Klimaatadaptatie
De lidstaten hebben nog meer belangrijke stappen gezet. De COP begon bijna direct met een belangrijk akkoord: een Loss and Damage-fonds voor verlies en schade om arme landen te ondersteunen bij de gevolgen van klimaatverandering. Alle landen stemden in met de oprichting van dit fonds. De Verenigde Arabische Emiraten, gastheer van COP28, doneerden 100 miljoen dollar (ruim 92 miljoen euro) en moedigden andere landen aan hetzelfde te doen.
Verdrievoudigen duurzame energie
De Europese Unie bracht nog een belangrijk punt naar voren tijdens de bijeenkomst in Dubai: ze willen de duurzame energie tegen 2030 verdrievoudigen. Dit idee kreeg verrassend snel steun, want halverwege de vergadering hadden al 118 landen zich bij dit initiatief aangesloten. Nu is het doel voor duurzame energie ook opgenomen in de eindtekst, samen met afspraken om energieverspilling tegen te gaan.
Duurzame voedselvoorziening
134 lidstaten hebben bovendien overeenstemming bereikt over landbouw en voeding: zij zullen voortaan hun voedselproductie en bijbehorende emissies integreren in hun klimaatbeleid. Voorheen ontbraken er grootschalige afspraken op dit terrein.
Groene scheepvaart
Ook op het gebied van mobiliteit is vooruitgang geboekt. Zo wordt er een nieuwe koers ingezet voor de scheepvaart. De voorgestelde nieuwe snelheidslimieten voor schepen op COP28 vormen een cruciale stap in de strijd tegen klimaatverandering en milieuvervuiling. Het concept is helder: door schepen langzamer te laten varen, wordt de uitstoot van schadelijke gassen verminderd. Dit is significant, aangezien de scheepvaart verantwoordelijk is voor een aanzienlijk deel van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.
Methaanuitstoot verminderen
50 bedrijven, waaronder grote namen als Shell, ExxonMobil en BP, hebben daarnaast ingestemd om hun methaanuitstoot aanzienlijk te verminderen, bijna tot nul in 2030. Ook zullen ze stoppen met het routinematig affakkelen van aardgas. De olie- en gasbedrijven hebben echter geen belofte gedaan om de productie van fossiele brandstoffen te verminderen.
Cruciaal moment
De wereld ligt momenteel niet op koers om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C. Volgens meerdere experts is dat doel sowieso niet langer realistisch. Terwijl COP28 ten einde komt, gaat dit jaar de geschiedenis in als het warmste ooit gemeten. De top kwam dus op een cruciaal moment.
De volgende klimaattop (COP29) zal naar alle waarschijnlijkheid plaatsvinden in het olie- en gasproducerende Azerbeidzjan.