Het is een tactiek die soms in horrorfilms wordt gebruikt. Net doen alsof je een zombie bent, zodat de echte zombies je niet zien. Of je totaal gevoelloos opstellen, zodat de aliens denken dat jij een van hen bent (Invasion of the body snatchers). Zo’n slimme strategie blijkt het coronavirus ook te hebben. Onderzoekers van het Francis Crick Institute, Imperial College London, Kings College London en University College London hebben uitgevonden dat het SARS-CoV-2 coronavirus pigmentstoffen in het lichaam gebruikt om zich te verbergen voor het immuunsysteem.
Het gaat om de afvalstoffen biliverdine en bilirubine die bij blauwe plekken zorgen voor de groene en gele uitslag van de huid. Deze stoffen – die vooral vrijkomen bij de afbraak van oude of kapotte rode bloedcellen – kunnen zich binden aan het spike-eiwit van het coronavirus. En als dat gebeurt dan wordt het voor antilichamen een stuk lastiger om het virus aan te vallen. Volgens de onderzoekers helpt dit ook verklaren waarom sommige mensen heel ziek worden en andere helemaal niet.
De hele studie is gepubliceerd in het blad Science Advances.
Groen en geel
Biliverdine en bilirubine zijn verbindingen die van nature voorkomen in het lichaam. Zij komen vrij bij de afbraak van zogenoemde heemverbindingen die zich in rode bloedcellen aan zuurstofmoleculen vasthechten. De verbindingen zijn te zien aan de veranderende kleur van blauwe plekken, doordat heemverbindingen eerst wordt afgebroken tot biliverdine (groen) en vervolgens tot bilirubine (geel). Normaalgesproken verlaat de giftige stof bilirubine vervolgens het lichaam via de lever en de galblaas.
Wat de onderzoekers hebben ontdekt met behulp van bloedserum en antilichamen van mensen die eerder met Covid 19 besmet waren, is dat biliverdine in 30% tot 50% van de gevallen voorkomt dat antilichamen zich binden aan het spike-eiwit, wat dus een aanzienlijke verzwakking van het immuunsysteem betekent.
Versterkende werking
Voor het onderzoek maakte het team onder andere gebruik van röntgenbeelden om de wisselwerking tussen spike-eiwit, antilichamen en biliverdine in detail te bekijken. Wat ze ontdekten was dat biliverdine zich hecht aan het zogenoemde N-terminale domein (NTD) van het spike-eiwit en dit stabiliseert, zodat de spike niet in staat is zich te openen en delen van zijn structuur bloot te leggen. Het gevolg is dat sommige antilichamen geen toegang hebben tot hun doelgebieden en zich dus niet aan het virus kunnen binden en het neutraliseren.
Volgens Annachiara Rosa van het Crick Institute is de wisselwerking extra sterk zodra SARS-CoV-2 de longen bereikt: “Als de longen van een patiënt geïnfecteerd zijn, dan beschadigt het virus de bloedvaten en veroorzaakt het een toename van het aantal immuuncellen. Beide effecten kunnen bijdragen tot een verhoging van het biliverdine- en bilirubinegehalte in de omliggende weefsels. En met meer van deze moleculen heeft het virus weer meer mogelijkheden om zich te verbergen voor antilichamen. Dat is echt een opvallend proces, omdat het virus misschien profiteert van een neveneffect van de schade die het al heeft aangericht.”
Zie ook ons Covid-19 archief.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
