‘Waterstand Markermeer zeer hoog, nachtelijke controles in Hoorn’, kopte de Stentor gisterochtend. Of Limburg1, vandaag: ‘Maas bereikt hoogste waterstand in drie jaar.’ Een strenge winter lijkt verder weg dan ooit. In plaats daarvan regent het (letterlijk) waterstandrecords.
De uitdagingen van het waterbeheer in Nederland zijn divers en complex. Met de huidige klimaatveranderingen staan we voor een paradox: de ene helft van het jaar hebben we een tekort aan water, de andere helft juist een overschot. Nederlandse dijken, sluizen en gemalen staan onder druk en moeten de komende decennia versterkt worden om ons land te beschermen tegen overstromingen. Piping vormt hierbij een significante dreiging. Dit fenomeen, waarbij water met zanddeeltjes onder de dijk door stroomt en potentieel kleine tunneltjes creëert, kan de stabiliteit van onze waterkeringen ernstig ondermijnen.
Waarom je dit moet weten:
Waterbeheerders in Nederland staan voor complexe uitdagingen. Aan de ene kant: de dreiging van waterstandrecords. Aan de andere kant: een tekort aan water in droge periodes. Dit artikel legt uit hoe het watermanagement van Nederland geregeld is.
De aanpak van piping
De strijd tegen piping vraagt om innovatieve oplossingen. Maatregelen worden genomen om de ondergrond van dijken te verstevigen en het ontstaan van piping tegen te gaan. In de praktijk betekent dit het gebruik van moderne technieken en materialen die de grondstructuur onder de dijk verstevigen. Dit is een van de manieren waarop Nederland zijn expertise in watermanagement toepast om de effecten van extreem weer het hoofd te bieden.
Samenwerking in watermanagement
De sleutel tot succesvol waterbeheer ligt in de samenwerking tussen overheden, watermanagers, kennisinstellingen en bedrijven. Nelen & Schuurmans is een voorbeeld van een bedrijf dat een datagedreven platform ontwikkelt om steden leefbaar te houden. Door het bundelen van gegevens kunnen zij voorspellen waar en wanneer de problemen door bijvoorbeeld hoosbuien zullen optreden, en hoe deze op te vangen.
Internationale ambities
Nederland heeft een reputatie hoog te houden als het gaat om watermanagement. Onze kennis en ervaring worden internationaal erkend. Dit biedt kansen voor Nederlandse bedrijven om hun IT-diensten op het gebied van watermanagement te exporteren. De vergelijking met de Duitse automotive industrie, waar de hele keten samenwerkt om de beste producten te maken, is treffend. Om deze positie te versterken is het essentieel dat de verschillende partijen samen aan tafel gaan, vertelde directeur Fons Nelen van Nelen & Schuurmans eerder aan IO. Zijn visie? Nederland transformeren tot de Silicon Valley van watermanagement.
Nationaal beleid en waterbeheer
De verantwoordelijkheid voor watermanagement in Nederland ligt bij verschillende instanties. Rijkswaterstaat beheert de grote wateren en zorgt voor het onderhoud van dijken en stormvloedkeringen. De waterschappen richten zich op regionale wateren en zijn verantwoordelijk voor waterzuivering en het voorkomen van overstromingen. De provincies en gemeenten hebben elk hun eigen taken met betrekking tot waterbeheer en ruimtelijke ordening.
De Nederlandse overheid heeft het Nationale Water Programma (2022-2027) opgesteld, dat beleid omtrent overstromingsrisicobeheer en zoetwatervoorziening uiteenzet. Verder wordt hierin gekeken naar optimale manieren om water op te nemen in de ruimtelijke planning van Nederland.
Toekomstbestendig bouwen en beleid
Experts pleiten voor een toekomstbestendige aanpak van watermanagement. Dit houdt in dat niet alleen lokaal wordt gedacht, maar ook dat bouwen op bepaalde plekken wordt voorkomen of aangepast aan de risico’s. De waterschappen en verzekeraars waarschuwen voor de toenemende moeilijkheden en potentieel onbetaalbare schade door veranderende weersomstandigheden en milieu-invloeden. Een duurzame juridische verankering van beleid is noodzakelijk om deze problemen voor te zijn.
Met de beleidslijn ‘Water en Bodem Sturend’ heeft de Nederlandse regering een duidelijke richting aangegeven voor ruimtelijke inrichting en waterbeheer. Dit beleid moet niet alleen bij goede intenties blijven, maar ook leiden tot daadwerkelijke acties en aanpassingen in de manier waarop we omgaan met onze waterrijke omgeving.
De dreiging van waterstandrecords vereist een proactieve houding en slimme oplossingen zoals het aanpakken van piping. De expertise van bedrijven zoals Nelen & Schuurmans, gecombineerd met een nationale, juridisch ondersteunde strategie, kan Nederland op de kaart zetten als wereldleider in watermanagement. De tijd is rijp om de handen ineen te slaan en de nodige stappen te zetten om ons land veilig en leefbaar te houden.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
